H Παγκόσμια Αγορά Αυτοκινήτου έφτασε στο απόγειό της το 2017 και στη συνέχεια έγινε καθοδική.
Ποσοτική και ποιοτική ανάλυση της παγκόσμιας αγοράς αυτοκινήτου, ανά περιοχή και χώρα, την δεκαετία 2010-2019 κάνει ο Μιχάλης Μάρκου*, επιχειρώντας παράλληλα να φωτίσει τις μελλοντικές προοπτικές.
Η δεκαετία 2010-2019 ήταν μια περίεργη περίοδος για την παγκόσμια αγορά αυτοκινήτου. Στις αρχές του 2010, η χρηματοπιστωτική κρίση προκάλεσε την κατάρρευση μεγάλων εταιρειών – όπως η GM και η Chrysler – οι πωλήσεις αυτοκινήτων μειώθηκαν και η Κίνα ήταν ακόμα μια πολλά υποσχόμενη αναδυομένη αγορά.
Μέσα σε αυτή τη δεκαετία υπήρξαν σημαντικά γεγονότα, όπως το σκάνδαλο Dieselgate, η ανάπτυξη της Tesla σε παγκόσμιο επίπεδο, οι νέοι κανονισμοί για τις εκπομπές διοξειδίου, η ανάδειξη των SUV, η απαίτηση των Βρετανών για Brexit, οι εξαγορές εταιρειών (Fiat – Chrysler) ή οι συγχωνεύσεις (FCA – PSA), η γιγάντωση της Κίνας (κατασκευή αυτοκινήτων, εξαγορές, κτλ) και η ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης.
To 2019 η παγκόσμια αγορά αυτοκινήτου (επιβατικά αυτοκίνητα) έκλεισε στις 64.341.693 μονάδες, έχοντας μια μείωση της τάξης του -6,31% σε σχέση με το 2018.
Την τελευταία δεκαετία (2010-2019) είχαμε οκτώ συνεχόμενες χρονιές με αύξηση των πωλήσεων, ενώ το 2018 και το 2019 υπήρξε μείωση (-2,85% και -6,31% αντίστοιχα). Οι συνολικές πωλήσεις αυτή την δεκαετία ξεπέρασαν τα 600 εκατομμύρια, φτάνοντας τις 643.225.686 μονάδες.
Η εικόνα σε κάθε περιοχή
Περισσότερες από τις μισές πωλήσεις που πραγματοποιήθηκαν την δεκαετία αυτή, έγιναν στην περιοχή της Ασίας/Ωκεανίας/Μέσης Ανατολής. Πρωταθλήτρια πωλήσεων σε παγκόσμιο αλλά και τοπικό επίπεδο, είναι η Κίνα με 196.820.381 μονάδες και μερίδιο 30,60%, το οποίο ξεπερνά κατά 4,25 ποσοστιαίες μονάδες το σύνολο όλης της Ευρώπης, για όλη την δεκαετία (30,60% vs 26,35%)! Αυτό επεξηγεί και την στρατηγική πολλών κατασκευαστών που έχουν επιλέξει, να παράγουν (και να διαθέτουν) αυτοκίνητα στην Κίνα για να καλύψουν τις συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες της αγοράς αυτής. Το τοπ-3 των αγορών στην Ασία/Ωκεανία/Μ. Ανατολή, συμπληρώνεται από την Ιαπωνία με 42.987.400 μονάδες και 6,68% μερίδιο αγοράς, ενώ 3η είναι η Ινδία με 28.128.94 μονάδες και μερίδιο 4,37%.
Η Ευρώπη (42 χώρες συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας) πραγματοποίησε την τελευταία δεκαετία, 169.514.398 πωλήσεις καινούργιων αυτοκινήτων καταλαμβάνοντας ένα μερίδιο 26,35%. Πρωταθλήτρια πωλήσεων της ευρωπαϊκής αγοράς τη δεκαετία αυτή είναι η Γερμανία με 32.203.548 μονάδες και 5,01% μερίδιο παγκόσμιας αγοράς. Το Ηνωμένο Βασίλειο καταλαμβάνει την 2η ευρωπαϊκή θέση με 23.303.073 μονάδες και μερίδιο 3,62% της παγκόσμιας αγοράς. Τρίτη είναι η Γαλλία με 20.371.910 μονάδες και μερίδιο 3,17%. Αξιοπρόσεκτο είναι ότι μόνο πέντε χώρες της Ευρώπης (Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Ρωσία και Ιταλία) ξεπερνούν το 1 εκατομμύριο μονάδες σε πωλήσεις ετησίως από το 2010 έως και το 2019 (από το 2015 προστέθηκε και η Ισπανία).
Η Αμερική ακολουθεί σε πωλήσεις, καταλαμβάνοντας την 3η θέση στην κατάταξη με τις περισσότερες πωλήσεις καινούργιων αυτοκινήτων την περίοδο αυτή, με 119.550.616 μονάδες και παγκόσμιο μερίδιο αγοράς 18,59%. Πρώτη χώρα σε πωλήσεις είναι οι ΗΠΑ με 64.729.555 μονάδες και μερίδιο 10,06%. Δεύτερη έρχεται η Βραζιλία με 24.729.244 μονάδες και μερίδιο 3,84%. Το τοπ-3 της Αμερικής συμπληρώνει το Μεξικό, με 7.759.655 μονάδες και μερίδιο 1,21%.
Αξιοπρόσεκτο είναι το γεγονός ότι οι πωλήσεις στις ΗΠΑ και την Βραζιλία συρρικνώθηκαν μέσα στην δεκαετία (2019 vs 2010) κατά -16,33% και κατά -20,81% αντίστοιχα, την στιγμή που το Μεξικό είδε τις πωλήσεις καινούργιων αυτοκινήτων να αυξάνονται κατά +51,21%.
Τέλος, η Αφρική παραμένει ουραγός στις πωλήσεις καινούργιων αυτοκινήτων, με 10.299.311 μονάδες και μερίδιο μόλις 1,60% της παγκόσμιας αγοράς. Το τοπ-3 της τοπικής αγοράς, περιλαμβάνει την Νότια Αφρική (1η θέση) με 3.919.117 πωλήσεις και μερίδιο 0,61%, την Αίγυπτο (2η θέση) με 1.965.385 πωλήσεις και μερίδιο 0,31%, ενώ στην 3η θέση βρίσκεται η Αλγερία με 1.484.402 πωλήσεις και μερίδιο 0,23%
Οι 10 κυριότερες αγορές σε επίπεδο χωρών
Η Κίνα παρέμεινε πρώτη με διαφορά από την δεύτερη χώρα (ΗΠΑ) με τις περισσότερες πωλήσεις καινούργιων αυτοκινήτων (196,8 εκ.) τη δεκαετία που πέρασε. Ενδεικτικά, ακόμα και αν προσθέσουμε τις πωλήσεις των επόμενων πέντε χωρών που βρίσκονται στη λίστα με τις κορυφαίες, υπολείπονται ακόμα κατά 4 εκατομμύρια μονάδες από τις πωλήσεις της Κίνας! Η χώρα αυτή βίωσε μια ανάπτυξη της τάξης του +55,87% τη δεκαετία αυτή.
Οι ΗΠΑ βρίσκονται στην 2η θέση των κορυφαίων χωρών (με 64,7 εκ.) με μια πτώση πωλήσεων κατά -16,33%, ενώ η Ιαπωνία, στην 3η θέση, δεν παρουσίασε μεγάλη διαφοροποίηση στις πωλήσεις της (άνοδος +2,33% και 42,9 εκ.).
Στην 4η θέση βρίσκεται η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα στην λίστα (Γερμανία), με αύξηση πωλήσεων (32,2 εκ.) κατά την διάρκεια της δεκαετίας κατά +23,69%. Στην 5η θέση, βρίσκεται η Ινδία, η οποία αναμένεται μέσα κατά τη νέα δεκαετία (2020-2029) να αναρριχηθεί και άλλο στην παγκόσμια κατάταξη. Η Ινδία είδε τις πωλήσεις καινούργιων αυτοκινήτων (28,1 εκ.), να αυξάνονται κατά +24,08 % (2019 vs 2010).
Στην 6η θέση βρίσκεται η Βραζιλία, με συρρίκνωση των πωλήσεών της κατά -20,81% (24,7 εκ.), ενώ στην 7η θέση το Ηνωμένο Βασίλειο είχε αύξηση πωλήσεων κατά +13,80%. Μετά το Brexit, θα είναι ενδιαφέρον να δούμε πως θα εξελιχθούν οι πωλήσεις καινούργιων αυτοκινήτων τη νέα δεκαετία.
Στην 8η θέση βρίσκεται η Γαλλία με 20,3 εκ. πωλήσεις, με ελάχιστη διακύμανση στις πωλήσεις της την τελευταία δεκαετία (μείωση κατά -1,66%). Η Ρωσία βρίσκεται στην 9η θέση με πωλήσεις οριακά κάτω από το φράγμα των 20 εκατομμυρίων μονάδων (19,4 εκ.). Την πρώτη δεκάδα κλείνει η Ιταλία με 16,9 εκ. και πολύ μικρή μείωση πωλήσεων κατά -2,31%.
Οι αγορές της δεύτερης δεκάδας
Από εκεί και πέρα, στις θέσεις 11 έως 20, βρίσκονται το Ιράν με 11 εκ. πωλήσεις (με μια σημαντική μείωση -56,11% κατά την διάρκεια της δεκαετίας), η Ισπανία με 10,1 εκ. πωλήσεις (και αύξηση +18,13%), η Αυστραλία με 8 εκ. πωλήσεις (και μείωση -3,40%), η Ινδονησία με 7,76 εκ. πωλήσεις και εντυπωσιακή άνοδο κατά +47,53% (2019 vs 2010), και την δεκαπεντάδα κλείνει το Μεξικό με 7,75 εκ. πωλήσεις με την μεγαλύτερη αύξηση κατά την διάρκεια της δεκαετίας, της τάξης του +51,21%.
Στην 16η θέση βρίσκεται ο Καναδάς με 6,7 εκ. πωλήσεις και μείωση των πωλήσεων κατά -28,48%, στην 17η θέση η Τουρκία με 5,9 εκ. πωλήσεις και μείωση -24,04%, στην 18η θέση η Αργεντινή με 5,9 εκ. πωλήσεις και σημαντική συρρίκνωση της αγοράς αυτοκινήτου κατά -45,98% (2019 vs 2010). Τέλος στην 19η θέση βρίσκεται το Βέλγιο με 5,2 εκ. πωλήσεις και στην 20η θέση η Ολλανδία με 4,4 εκ. πωλήσεις. Το σύνολο των πρώτων 20 χωρών αντιπροσωπεύει το 84,4% των συνολικών πωλήσεων παγκοσμίως.
Η σκυτάλη στην ηλεκτροκίνηση και τα SUV
Η διαφοροποίηση των πωλήσεων των αυτοκινήτων μέσα στην δεκαετία δεν είναι μόνο ποσοτική, αλλά και ποιοτική, αντανακλώντας τις αλλαγές που επήλθαν στις καταναλωτικές συνήθειες των αγοραστών, λόγω της κρίσης αλλά και των νέων ρυθμίσεων για τις εκπομπές των ρύπων. Σε θέματα αμαξώματος, τα SUV έχουν αποκτήσει φανατικό κοινό και σχεδόν όλες οι κατασκευάστριες εταιρείες προσφέρουν τουλάχιστον ένα ή δύο μοντέλα στην κατηγορία αυτή. Στο τέλος της δεκαετίας (2019) οι συνολικές πωλήσεις SUV ξεπέρασαν τα 28 εκ. πωλήσεις. Επίσης, ενδιαφέρον έχει η ανάπτυξη της TESLA μέσα σε αυτή την δεκαετία, μιας και από μια μικρή εταιρεία το 2010, εξειδικευμένη στα ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα, κατάφερε στο τέλος της δεκαετίας να έχει το πιο επιτυχημένο (ηλεκτροκίνητο) αυτοκίνητο σε πωλήσεις παγκοσμίως με 296 χιλιάδες μονάδες (TESLA Model 3).
Στον τομέα των καυσίμων διαπιστώνεται μια επιβράδυνση στην αγορά πετρελαιοκίνητων αυτοκινήτων (και αντίστοιχη αύξηση των βενζινοκινητήρων). Η ηλεκτροκίνηση όμως είναι η μεγαλύτερη κερδισμένη αυτή την δεκαετία βλέποντας να αυξάνονται θεαματικά οι πωλήσεις ηλεκτροκινήτων αυτοκινήτων παγκοσμίως. Το 2010 κυκλοφορούσαν περίπου 17.000 ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα, και έως το 2019 έφτασαν συνολικά τα 7,2 εκ. αυτοκίνητα με την πλειονότητα να έχουν πουληθεί στην Κίνα. Το 2019, πουλήθηκαν 2,1 εκ. ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα καταλαμβάνοντας ένα ποσοστό της τάξης του 2,6%. Είναι πασιφανές ότι το μέλλον ανήκει στην ηλεκτροκίνηση.
Το μέλλον του αυτοκινήτου σε παγκόσμιο επίπεδο την επόμενη δεκαετία
Βασική προϋπόθεση για να αναπτυχτεί ο κλάδος του αυτοκινήτου, είναι η σταθερότητα στα μακροοικονομικά δεδομένα όλων των χωρών (και κυρίως του G20), με κυριότερη την σταθερότητα σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο. Δυστυχώς, δεν πρέπει να αγνοούνται οι έκτακτες ή απρόβλεπτες καταστάσεις όπως η πρόσφατη πανδημία με τον κορωνοϊό (Covid-19) που θέτει την οικονομική σταθερότητα όλου του κόσμου σε κίνδυνο.
Στην παγκόσμια αγορά του αυτοκινήτου, το 2020 (στην αρχή της νέας δεκαετίας) δεν υπήρξε ευοίωνο, μιας και οι πωλήσεις καινούργιων οχημάτων το πρώτο 10μηνο του έτους (Ιανουάριος-Οκτώβριος) έχουν καταγράψει πτώση -20% και αναμένεται η χρονιά να κλείσει κοντά στις 50.000.000 μονάδες.
Το μεγαλύτερο στοίχημα για τον κλάδο του αυτοκινήτου την επόμενη δεκαετία είναι η επιτυχής μετάβαση της αγοράς στην νέα εποχή της ηλεκτροκίνησης. Γενικότερα, η ηλεκτροκίνηση (μαζί με την αυτόνομη οδήγηση) θεωρούνται τα next big things στον χώρο της αυτοκινητοβιομηχανίας. Το χαμηλότερο λειτουργικό κόστος, η οικονομία στα τέλη κυκλοφορίας, η ελευθερία κίνησης στον δακτύλιο των μεγάλων πόλεων και η φιλική προς το περιβάλλον τεχνολογία, στρέφουν όλο και περισσότερο τις αυτοκινητοβιομηχανίες, τα κράτη και τους καταναλωτές προς αυτή την κατεύθυνση. Βέβαια, σημαντική παράμετρος προς αυτή την κατεύθυνση (για την περιοχή της Ευρώπης) είναι η πολιτική της Ε.Ε. για την κλιματική αλλαγή, που έχει θέσει ως στόχο τη δραστική μείωση των εκπομπών καυσαερίων των αυτοκινήτων έως το 2030.
Συνοψίζοντας, οι ευκαιρίες που θα πρέπει να εκμεταλλευτεί την επόμενη δεκαετία, η παγκόσμια αγορά του αυτοκινήτου είναι, η ηλεκτροκίνηση, η αυτόνομη οδήγηση, το car sharing, η εισαγωγή και άλλων εταιρειών (Apple, Google, Yahoo, κλπ) στην κατασκευή και πώληση (ηλεκτροκινήτων αυτοκινήτων), η συμπίεση του κόστους παραγωγής, η περαιτέρω ανάπτυξη και κατασκευή ηλεκτροκινήτων αυτοκινήτων από Κίνα/Ινδία, η πώληση online (μέσω διαδικτύου) αυτοκινήτων, και η απόσυρση των πολύ παλαιών και ρυπογόνων οχημάτων.
Η καινούργια δεκαετία που διανύουμε θα φέρει πολλές αλλαγές στον χώρο του αυτοκινήτου και οι εταιρείες εκείνες που θα είναι καλύτερα προετοιμασμένες για τις καινούργιες αυτές εξελίξεις θα είναι οι κερδισμένες στο πέρας της δεκαετίας αυτής (2020-2029).
Τα στοιχεία για την παγκόσμια αγορά αυτοκινήτου προέρχονται από τον Διεθνή Οργανισμό Κατασκευαστών Μηχανοκίνητων Οχημάτων
Ο Μιχάλης Μάρκου, MBA, είναι Σύμβουλος/Επιστημονικός Συνεργάτης του ομίλου FCA (FCA Capital-FCA Bank) έχοντας 20 χρόνια στον χώρο του αυτοκινήτου/χρηματοδοτικών υπηρεσιών σε διάφορες διευθυντικές θέσεις, είτε στον Όμιλο της Fiat (Fiat Credit/FGA Capital Hellas/FCA Capital Hellas) είτε στον Όμιλο της Credit Agricole (Emporiki Rent). Παράλληλα, έχει συνεργαστεί, ως καθηγητής Διοίκησης Επιχειρήσεων & Marketing, στους μεγαλύτερους εκπαιδευτικούς ομίλους της Ελλάδας (NYC, ΑΛΦΑ, ΑΚΜΗ, ΔΕΛΤΑ, ΔΟΜΗ, DIDACTA, κτλ).
Είναι πιστοποιημένος εκπαιδευτής ενηλίκων (ΕΟΠΠΕΠ & ΟΑΕΔ), Σύμβουλος Επαγγελματικής Συμβουλευτικής του Ινστιτούτου Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ) ενώ παλιότερα είχε διατελέσει και αν. μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης & Αυτοδιοίκησης (ΕΚΔΔΑ).
Είναι κάτοχος δύο μεταπτυχιακών ΜΒΑ από την Ανώτατη Σχολή Εμπορίου της Γαλλίας (ESCEM Business & Management School) και από το Ανοικτό Ελληνικό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ), ενώ έχει επίσης πτυχίο στη Διοίκηση Επιχειρήσεων από τη Βρετανία (UK).
Άρθρα του με θέματα σχετικά με τη Διοίκηση Επιχειρήσεων, τις Πωλήσεις, το Marketing και τη Διαχείριση Ανθρώπινου Δυναμικού, έχουν δημοσιευθεί σε διάφορα έγκυρα περιοδικά, εφημερίδες & sites.
