Γιατί η COP25 είναι σημαντική για τους στόλους

Τις τελευταίες εβδομάδες έχετε πιθανότατα ακούσει πως οι παγκόσμιοι ηγέτες πήγαν στη Μαδρίτη για να συναντηθούν στην COP25. Αλλά τι είναι η COP25; Και γιατί έχει σημασία για τους διαχειριστές στόλων ή για όσους εμπλέκονται στον τομέα της κινητικότητας;

COP25

Η COP25 είναι η μεγαλύτερη και σημαντικότερη παγκοσμίως διάσκεψη για το κλίμα, όπου συζητείται το μέλλον του περιβάλλοντος και όλοι οι κλάδοι που εκπέμπουν αέρια θερμοκηπίου, με τις μεταφορές και την κινητικότητα μεταξύ των σημαντικότερων.

Όπως υποδηλώνει η ονομασία, η COP25 είναι η 25η διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (πραγματοποιήθηκε στη Μαδρίτη από τις 2 έως τις 13 Δεκεμβρίου 2019 υπό την προεδρία της Χιλής), που αποτελεί το διεθνές πλαίσιο από τον ΟΗΕ για τον λόγο αυτό. Κάθε χρόνο οι παγκόσμιοι ηγέτες συναντώνται για να συζητήσουν για την κλιματική αλλαγή, τόσο για την εξέλιξή της, όσο και για τους τρόπους περιορισμού και προσαρμογής. Το 2016 τα μέλη της COP επικύρωσαν τη Συμφωνία των Παρισίων. Έκτοτε, 187 συμβαλλόμενα μέρη υπέγραψαν και υπέβαλαν μια NDC (ανειλημμένη εθνική συνεισφορά) στην οποία κάθε χώρα δηλώνει πώς θα περιορίσει τις δικές της εκπομπές αερίων θερμοκηπίου (ισοδύναμων).

Περιθώριο ευκαιρίας

Πέρυσι, τα μέρη συμφώνησαν στη δημιουργία ενός είδους βιβλίου κανόνων μέσω του οποίου θα μπορούσε να τεθεί σε ισχύ η Συμφωνία των Παρισίων. Φέτος, η COP θέτει τις βάσεις για το 2020, όταν όλα τα μέρη θα έχουν υποβάλει τις βελτιωμένες NDC τους. Εάν συνεχίσουμε με τον ίδιο τρόπο όπως μέχρι σήμερα (με τις τρέχουσες πολιτικές), θα φθάσουμε στο κρίσιμο σημείο αύξησης της θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό ήδη μέχρι το 2034 σύμφωνα με το Climate Action Tracker. Επομένως, το περιθώριο ευκαιρίας για δράση κατά της κλιματικής αλλαγής μειώνεται γρήγορα.

Ευκαιρίες για τις μεταφορές

Ως αποτέλεσμα, τα ακόλουθα μέτρα ανακοινώθηκαν ήδη κατά τη διάρκεια της COP25 και αναμένουμε περισσότερα κατά τη διάρκεια του 2020.

1. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (European Green Deal). Κατά τη διάρκεια της COP25, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την Πράσινη Ευρωπαϊκή Συμφωνία. Πρόκειται για έναν οδικό χάρτη για μια Ευρώπη με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα μέχρι το 2050. Για τον κλάδο των μεταφορών αυτό περιλαμβάνει την αύξηση των σημείων φόρτισης EV και των ηλεκτροκίνητων οχημάτων, καθώς και αυστηρότερους στόχους εκπομπών.
2. Το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Ηλεκτρικής Κινητικότητας (Global E-Mobility Programme). Για να αυξηθούν οι πωλήσεις EV, η Global Environment Facility (GEF) ξεκίνησε το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Ηλεκτρικής Κινητικότητας. Το πρόγραμμα αυτό θα βοηθήσει τις κυβερνήσεις 17 χωρών να επιταχύνουν τη μετάβαση στα EV. Η GEF έχει αποδεσμεύσει ένα αρχικό ποσόν ύψους 33 εκατ. δολαρίων και έχει ως στόχο να αξιοποιήσει πάνω από 400 εκατ. δολάρια σε συγχρηματοδότηση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης, μεταξύ άλλων. Μεταξύ των πρώτων συμμετεχόντων στο πρόγραμμα περιλαμβάνονται η Αντίγκουα και Μπαρμπούντα, η Αρμενία, το Μπουρούντι, η Χιλή, η Κόστα Ρίκα, η Ινδία, η Ακτή του Ελεφαντοστού, η Τζαμάικα, η Μαδαγασκάρη, οι Μαλδίβες, το Περού, οι Σεϋχέλλες, η Σιέρρα Λεόνε, η Σάντα Λουτσία, το Τόγκο, η Ουκρανία και το Ουζμπεκιστάν.
3. Αναβαθμισμένες προθέσεις. Από τη στιγμή που η COP25 ζήτησε από τα συμβαλλόμενα μέρη να αυξήσουν τις προθέσεις τους, διάφορα μέρη δεσμεύθηκαν να αυξήσουν τις NDC τους από το 2020. Δεδομένου ότι το 80% των NDC περιλαμβάνει τις μεταφορές ως τομέα περιορισμού και πάνω από το 60% περιλαμβάνει ειδικά μέτρα για τις μεταφορές, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα αυτές να οδηγήσουν σε αυστηρότερους περιορισμούς εκπομπών και σε άλλους στόχους σχετικά με τις μεταφορές. Αναμένονται πριν από την COP26 στα τέλη του 2020.
4. Ουδέτεροι ως προς τις εκπομπές άνθρακα μέχρι το 2050. Εκτός από τις αναβαθμισμένες NDC, διάφορα μέρη δεσμεύθηκαν να καταστούν ουδέτερα από άποψη εκπομπών άνθρακα μέχρι το 2050. Αυτό θα έχει επιπτώσεις στον κλάδο των μεταφορών, δεδομένου ότι οι παγκόσμιες εκπομπές που συνδέονται με τις μεταφορές αντιπροσωπεύουν περίπου το ένα πέμπτο του συνόλου των εκπομπών. Όπως και με τις NDC, αυτές οι δεσμεύσεις είναι πολύ πιθανόν να οδηγήσουν σε αυστηρότερους στόχους εκπομπών στον κλάδο των μεταφορών.
5. Ημέρα Μεταφορών. Η COP25 φιλοξένησε επίσης μια ειδική Ημέρα Μεταφορών κατά τη διάρκεια της οποίας μέλη του κλάδου των μεταφορών και της κινητικότητας συγκεντρώθηκαν και συζήτησαν περί του τι είναι απαραίτητο και εφικτό για να ευθυγραμμιστεί ο κλάδος με τις μελλοντικές βελτιωμένες NDC. Τα αποτελέσματα αναμένονται καθ’ όλη τη διάρκεια του 2020, όταν τα μέρη θα υποβάλουν τις βελτιωμένες NDC τους.
6. Ο Συνασπισμός Getting To Zero (Getting to Zero Coalition). Είναι ενδιαφέρον ότι η BMW είναι ο πρώτος κατασκευαστής αυτοκινήτων που συμμετέχει στο Συνασπισμό Getting to Zero, που στοχεύει στη χρήση φορτηγών πλοίων μηδενικών εκπομπών από το 2030 για το διεθνές δίκτυό του, τόσο για την κατασκευή, όσο και για τη διανομή οχημάτων.

Πώς θα αντιμετωπισθούν οι εκπομπές των μεταφορών;

Έχουν προταθεί διάφορες λύσεις για τον περιορισμό των εκπομπών των μεταφορών πριν και κατά τη διάρκεια της COP25. Ωστόσο, θα εξαρτηθεί από τις NDC των χωρών ποιες στρατηγικές θα επιλεγούν και πώς θα εφαρμοσθούν και θα υπολογισθούν. Ακολουθούν μερικοί από τους βασικούς συντελεστές εν συντομία:

• Οι δημόσιες μεταφορές πρέπει να αποτελούν τη σπονδυλική στήλη ενός παγκόσμιου σχεδίου βιώσιμης κινητικότητας. Αυτό περιλαμβάνει και τις σιδηροδρομικές μεταφορές.
• Τα ηλεκτρικά οχήματα θα μπορούσαν να προσφέρουν περισσότερα από το να κυκλοφορούν. Η τεχνολογία οχήματος-ηλεκτρικού δικτύου ίσως αποτελεί τον σύνδεσμο μεταξύ της μετάβασης στην καθαρή ενέργεια και της μετάβασης στις καθαρές μεταφορές.
• Τα ηλεκτρικά οχήματα θα πρέπει να αυξηθούν, καθώς και τα σημεία φόρτισης.
• Τα ΕV δεν θα είναι τα μόνα αυτοκίνητα. Τα εναλλακτικά καύσιμα, συμπεριλαμβανομένων των βιοκαυσίμων, των συνθετικών καυσίμων και του υδρογόνου, θα μπορούσαν να αποτελέσουν μέρος της λύσης.
• Τα οχήματα θα πρέπει να διαμοιράζονται αντί να χρησιμοποιούνται από ένα άτομο αποκλειστικά. Ο διαμοιρασμός των αυτοκινήτων μπορεί να μειώσει τις εκπομπές τους CO2 κατά το ένα τρίτο.
• Η τεχνολογία διαμοιρασμού και ηλεκτρικών οχημάτων πρέπει να συνδυασθεί: οι μεγαλύτερες μειώσεις εκπομπών CO2 στον κλάδο των μεταφορών αναμένεται να προέρχονται από διαμοιρασμένα EV.
• Λιγότερα αυτοκίνητα σημαίνει μικρότερος χώρος στάθμευσης σε δημόσιους χώρους που μπορούν να μετατραπούν σε πιο βιώσιμους χώρους μετακίνησης, όπως το περπάτημα και η ποδηλασία.
• Πρέπει να προωθηθεί το περπάτημα και η ποδηλασία.
• Αντιμετώπιση της επιδότησης των ορυκτών καυσίμων και εφαρμογή κόστους άνθρακα ή στοχευμένων επιδοτήσεων για πιο βιώσιμες επιλογές και τη δημιουργία θεμιτού ανταγωνισμού για πιο φιλικούς προς το περιβάλλον τρόπους μεταφοράς.

Η COP25 πρέπει να αποτελεί την τελευταία έκκληση για αναβάθμιση των προθέσεων, που θα παρουσιασθούν στην COP26 στα τέλη του 2020. Κατά τη διάρκεια του 2020 αναμένουμε όλα τα μέρη να στείλουν βελτιωμένες NDC, στις οποίες είναι πολύ πιθανόν να περιληφθούν οι στόχοι μείωσης των εκπομπών των μεταφορών, καθώς και μέτρα για την εφαρμογή πιο βιώσιμων τρόπων μεταφοράς, από υδρογόνο και EV μέχρι ποδηλασία και περπάτημα.