Η μεγαλύτερη πρόκληση και ευκαιρία της εποχής μας είναι να γίνουμε η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος στον κόσμο μέχρι το 2050. Αυτή είναι η φιλοδοξία της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η νέα πρόεδρος της οποίας παρουσίασε την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (European Green Deal), μία ολοκληρωμένη δέσμη μέτρων για το κλίμα και τη φύση, ώστε η Ευρώπη να γίνει κλιματικά ουδέτερη μέχρι το 2050.
Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία είναι μια φιλόδοξη δέσμη μέτρων που θα μπορούσε να βοηθήσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της Ευρώπης να αποκομίσουν οφέλη από τη βιώσιμη μετάβαση σε πράσινες λύσεις. Τα μέτρα, που συνοδεύονται από έναν αρχικό χάρτη πορείας σχετικά με βασικές πολιτικές, κυμαίνονται από τη φιλόδοξη μείωση των εκπομπών έως τις επενδύσεις στην έρευνα και την καινοτομία αιχμής, με στόχο τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος της Ευρώπης.
Η δέσμη μέτρων περιλαμβάνει τα εξής:
- Στόχο μείωσης εκπομπών 50%-55% μέχρι το 2030.
- Νομοθεσία για το κλίμα για την επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών μέχρι το 2050.
- Κεφάλαιο αξίας 100 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση της μετάβασης.
- Συνοριακό φόρο άνθρακα (εκπομπών).
- Και μια σειρά πρωτοβουλιών σε τομείς όπως οι μεταφορές, η γεωργία, τα χημικά, τα κτίρια και πολλά άλλα.
Όσον αφορά στις μεταφορές -που αντιπροσωπεύουν το ένα τέταρτο των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της Ένωσης και εξακολουθούν να αυξάνονται- η Πράσινη Συμφωνία
επιδιώκει να μειώσει τις εκπομπές κατά 90% έως το 2050. Ακόμα, προβλέπει ότι μέσω της ψηφιοποίησης, η αυτόνομη κινητικότητα και τα έξυπνα συστήματα διαχείρισης της κυκλοφορίας θα καταστήσουν τις μεταφορές περισσότερο αποδοτικές και καθαρές. Ενώ, θα αναπτυχθούν έξυπνες εφαρμογές και λύσεις ‘κινητικότητας ως υπηρεσίας“.
Προβλέπει, ακόμα, τη χρήση διαφορετικών τρόπων μεταφοράς. Περισσότερα εμπορεύματα θα πρέπει να μεταφέρονται σιδηροδρομικώς ή δια θαλάσσης. Ο Ενιαίος Ευρωπαϊκός Ουρανός θα πρέπει επίσης να μειώσει σημαντικά τις εκπομπές που προέρχονται από την αεροπορία με μηδενικό κόστος για τους καταναλωτές και τις εταιρείες.
Αναφέρεται σε αποτελεσματική τιμολόγηση της χρήσης του οδικού δικτύου στην ΕΕ και σε ενίσχυση της προμήθειας βιώσιμων εναλλακτικών καυσίμων των μεταφορών. Έως το 2025, θα χρειαστούν περίπου 1 εκατομμύριο δημόσιοι σταθμοί επαναφόρτισης και ανεφοδιασμού για τα 13 εκατομμύρια οχήματα μηδενικών και χαμηλών εκπομπών που αναμένεται ότι θα κυκλοφορούν στους ευρωπαϊκούς δρόμους.
Τέλος, στόχος είναι η Πράσινη Συμφωνία να αντιμετωπίσει τις εκπομπές και την κυκλοφορική συμφόρηση των πόλεων και να συνεισφέρει στη βελτίωση των δημόσιων συγκοινωνιών. Όπως αναφέρεται δε, χρειάζονται αυστηρότερα πρότυπα για τη ρύπανση από τα αυτοκίνητα.
“Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία είναι η νέα στρατηγική μας για την ανάπτυξη. Θα μας βοηθήσει να μειώσουμε τις εκπομπές και να δημιουργήσουμε παράλληλα θέσεις εργασίας”, δήλωσε η Ursula von der Leyen, Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
“Προτείνουμε μια πράσινη και χωρίς αποκλεισμούς μετάβαση που θα συμβάλει στη βελτίωση της ευημερίας των ανθρώπων και θα εξασφαλίσει την υγεία του πλανήτη για τις επερχόμενες γενιές”., δήλωσε από την πλευρά του ο Frans Timmermans, πρώτος Αντιπροέδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
“H Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία είναι η νέα ευρωπαϊκή στρατηγική για την ανάπτυξη και η απάντηση της Ευρώπης στις ανησυχίες των Ευρωπαίων για την κλιματική αλλαγή. Είναι η πράσινη κλωστή που θα υφαίνει όλες τις πολιτικές μας”, δήλωσε ο Έλληνας Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαργαρίτης Σχοινάς.
Υποστηριζόμενη από επενδύσεις σε πράσινες τεχνολογίες, βιώσιμες λύσεις και νέες επιχειρήσεις, η Πράσινη Συμφωνία μπορεί να αποτελέσει μια νέα αναπτυξιακή στρατηγική της ΕΕ. Η συμμετοχή και η δέσμευση του κοινού και όλων των ενδιαφερόμενων μερών έχει καθοριστική σημασία για την επιτυχία της.
Πάνω απ’ όλα, η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία ανοίγει τον δρόμο για μια δίκαιη και κοινωνικά εξισορροπημένη μετάβαση. Είναι σχεδιασμένη έτσι ώστε κανένα άτομο και καμία περιφέρεια να μη μείνει έξω από τον μεγάλο μετασχηματισμό του μέλλοντος.
Η Transport & Environment (T&E), η κορυφαία ομάδα έρευνας και εκστρατείας για τις καθαρές μεταφορές στην Ευρώπη, χαιρετίζει την ανακοίνωση, αλλά προειδοποιεί ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα στον τομέα των μεταφορών αν θέλουμε να τις απαλλάξουμε πλήρως από τον άνθρακα και να μεταβούμε σε οικονομία μηδενικών εκπομπών το 2050.
Ο William Todts, Εκτελεστικός Διευθυντής της T&E δήλωσε: “Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία θα μπορούσε να αποτελέσει καθοριστική στιγμή για την καταπολέμηση της ρύπανσης και της κλιματικής αλλαγής. Το σχέδιο της Επιτροπής για τη μετάβαση σε αυτοκίνητα και βαν με τελείως μηδενικές εκπομπές μέσω ενός συνδυασμού νέων προτύπων, καθολικής υποδομής φόρτισης και πράσινων μπαταριών βρίσκεται στη σωστή κατεύθυνση”.
Ωστόσο, όπως δήλωσε μεταξύ άλλων ο κ. Todts, “αντιμετωπίζουμε μια κλιματική και περιβαλλοντική έκτακτη ανάγκη. Δεν μπορούμε πραγματικά να χάσουμε χρόνο επανεξετάζοντας αποτυχημένες πολιτικές, όπως η προώθηση βιοκαυσίμων ή η σπατάλη περιορισμένων πόρων που προωθούν τα οχήματα αερίου. Η πράσινη ενεργειακή πολιτική της Ευρώπης προωθεί την αποψίλωση και την καταστροφή της άγριας πανίδας παγκοσμίως. Πρέπει να το τερματίσουμε αυτό τώρα, όχι να το καταστήσουμε χειρότερο. Αυτό που χρειαζόμαστε όμως είναι ένα ρεαλιστικό σχέδιο για την ανάπτυξη μηδενικών εκπομπών ηλεκτρικών καυσίμων στις αεροπορικές μεταφορές και το πράσινο υδρογόνο στη ναυτιλία”.
Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση της T&E: Οι μεταφορές είναι το μεγαλύτερο κλιματικό πρόβλημα στην Ευρώπη, το οποίο αντιπροσωπεύει περισσότερο από το ένα τέταρτο (27%) των συνολικών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου του συνόλου. Οι εκπομπές από τις μεταφορές αυξήθηκαν κατά 30% από το 1990 και εξακολουθούν να αυξάνονται. Εάν η ΕΕ θέλει να επιτύχει το στόχο της προς μια οικονομία που θα είναι κλιματικά ουδέτερη έως το 2050, το τελευταίο ντίζελ ή βενζινοκίνητο όχημα πρέπει να πωληθεί ιδανικά μέχρι το 2035, με τα φορτηγά να ακολουθούν στη συνέχεια.