Τα ευφυή συστήματα μεταφορών (Intelligent Transport Systems – ITS) μπορούν να βελτιώσουν – ή ακόμα και να ανατρέψουν – τον τρόπο με τον οποίο τα οχήματα που χρησιμοποιούμε αλληλεπιδρούν μεταξύ τους αλλά και με την οδική υποδομή.
Οι ευφυείς τεχνολογίες πληροφόρησης και επικοινωνίας διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη μεταφορά αυτής της τεχνολογίας στο οδικό δίκτυο. Τα ITS έχουν τη δυνατότητα να αυξήσουν την αποτελεσματικότητα της χρήσης του οδικού δικτύου και να βελτιώσουν τα αποτελέσματα ασφάλειας καθώς και τις περιβαλλοντικές επιδόσεις των οχημάτων.
Όπως αναφέρεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση Κατασκευαστών Αυτοκινήτων – ACEA σχετικά με το θέμα αυτό, μολονότι, σύμφωνα με την οδηγία 2010/40 της ΕΕ, τα ITS μπορεί να αφορούν σε ένα φάσμα τρόπων μεταφοράς, ορίζεται γενικά ότι ισχύει για τις διεπαφές οδών/οχημάτων στις οδικές μεταφορές. Η Ένωση συμβάλλει ενεργά στις συζητήσεις για τα ITS, στοχεύοντας στην επιτάχυνση και τον συντονισμό της ανάπτυξης της τεχνολογίας στις οδικές μεταφορές, μεταξύ άλλων για διασυνδέσεις με άλλους τρόπους μεταφοράς.
Μολονότι, σύμφωνα με την οδηγία 2010/40 της ΕΕ, το ITS μπορεί να αναφέρεται σε ένα φάσμα τρόπων μεταφοράς, ορίζεται γενικά ότι ισχύει (εφαρμόζεται) για τις διεπαφές οδών/οχημάτων στις οδικές μεταφορές.
Τα συστήματα ITS περιλαμβάνουν θέματα όπως το σύστημα ειδοποίησης έκτακτης ανάγκης eCall, συστήματα διαχείρισης οδικής κυκλοφορίας για διαφορετικά όρια ταχύτητας ή κυκλοφοριακή ροή, αποφυγή και πρόληψη συγκρούσεων.
Η διείσδυση στην αγορά νέων ευφυών συστημάτων μεταφορών αυξάνεται σταδιακά, αλλά η περαιτέρω εκτεταμένη ανάπτυξή τους απαιτεί επενδύσεις στην τεχνολογία, τόσο σε επίπεδο στόλου οχημάτων όσο και στις υποδομές που χρησιμοποιούν.
Τα νομικά ζητήματα που προκύπτουν από τη χρήση των ITS, η προστασία δεδομένων και η αποδοχή από το κοινό, πρέπει βεβαίως να εξεταστούν. Καθώς αναπτύσσεται αυτή η τεχνολογία, θα αφορά όλο και περισσότερα οχήματα. Επιπλέον, με την εξέλιξή των ITS, ορισμένα από αυτά τα συστήματα θα διαδραματίζουν σταδιακά πιο υπεύθυνους ρόλους στον τρόπο λειτουργίας των οχημάτων και κυκλοφορίας, με πιθανές συνέπειες σχετικά με το ποιος θα έχει την τελική ευθύνη.
Περίπου το 75% όλων των αγαθών μεταφέρονται οδικώς και βεβαίως τα οδικά δίκτυα δεν είναι απείρως επεκτάσιμα. Εντούτοις, με τις επενδύσεις για τα ITS που αφορούν στο μέλλον, οι οδικές μεταφορές θα μπορούσαν να γίνουν ταχύτερες, καθαρότερες και ασφαλέστερες.
