Στις 18 Ιανουαρίου, το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της ΕΕ κατέληξαν σε προσωρινή συμφωνία για νέα μέτρα ενίσχυσης των στόχων μείωσης των εκπομπών CO2 από νέα βαρέα οχήματα.
Οι διαπραγματευτές συμφώνησαν σε στόχους μείωσης των εκπομπών CO2 κατά 45% για την περίοδο 2030-2034, 65% για την περίοδο 2035-2039 και 90% από το 2040, για μεγάλα φορτηγά (συμπεριλαμβανομένων επαγγελματικών οχημάτων, όπως απορριμματοφόρα, ανατρεπόμενα ή μπετονιέρες) και λεωφορεία. Οι συμφωνηθέντες στόχοι για τα νέα αστικά λεωφορεία περιλαμβάνουν μείωση εκπομπών κατά 90% έως το 2030 και μηδενικές εκπομπές έως το 2035. Στόχοι μείωσης εκπομπών τίθενται επίσης για ρυμουλκούμενα (7,5%) και ημιρυμουλκούμενα (10%), ξεκινώντας από το 2030.
Η Επιτροπή θα προβεί σε λεπτομερή ανασκόπηση της αποτελεσματικότητας και του αντίκτυπου του κανονισμού έως το 2027. Αυτή η επανεξέταση θα αξιολογήσει, μεταξύ άλλων, την επέκταση του πεδίου εφαρμογής στα μικρά φορτηγά, τον ρόλο μιας μεθοδολογίας για την καταχώριση βαρέων επαγγελμάτων οχήματα (HDV) που λειτουργούν αποκλειστικά με καύσιμα ουδέτερα CO2, σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ και τον στόχο για την κλιματική ουδετερότητα και τον ρόλο του συντελεστή διόρθωσης άνθρακα στη μετάβαση προς τα βαρέα οχήματα μηδενικών εκπομπών.
Ο εισηγητής Bas Eickhout δήλωσε: «Η μετάβαση προς τα φορτηγά και τα λεωφορεία μηδενικών εκπομπών δεν είναι μόνο βασική για την επίτευξη των κλιματικών μας στόχων, αλλά και κρίσιμος μοχλός για καθαρότερο αέρα στις πόλεις μας. Παρέχουμε σαφήνεια για μια από τις μεγαλύτερες μεταποιητικές βιομηχανίες στην Ευρώπη και ισχυρό κίνητρο για επενδύσεις στην ηλεκτροκίνηση και το υδρογόνο. Βασιζόμαστε στην πρόταση της Επιτροπής επεκτείνοντας το πεδίο εφαρμογής στα επαγγελματικά οχήματα και προσαρμόζοντας αρκετούς στόχους με ευελιξία για να ανταποκριθούμε στην πραγματικότητα, καθώς η μετάβαση προχωρά ταχύτερα από το αναμενόμενο».
Η Transport & Environment (T&E) δήλωσε ότι η συμφωνία παρέχει στους ευρωπαίους παραγωγούς φορτηγών την δυνατότητα ασφαλούς προγραμματισμού μηδενικών εκπομπών ρύπων και ανταγωνισμού με τους ξένους κατασκευαστές ηλεκτρικών φορτηγών.
Ο Fedor Unterlohner, διευθυντής εμπορευματικών μεταφορών της T&E, δήλωσε: «Η ΕΕ λέει ξεκάθαρα στους κατασκευαστές φορτηγών πότε όλα σχεδόν τα οχήματά τους πρέπει να καταστούν μηδενικών εκπομπών ρύπων. Οι ευρωπαίοι παραγωγοί γνωρίζουν επακριβώς πότε πρέπει να αυξήσουν την παραγωγή ηλεκτρικών και υδρογονοκίνητων εξοπλισμών για να αντιμετωπίσουν την πρόκληση της Tesla και των Κινέζων ανταγωνιστών».
«Υποδομές ηλεκτρικής φόρτισης και ανεφοδιασμού υδρογόνου, ολοκληρωμένα συστήματα τιμολόγησης άνθρακα και ουσιαστικά μέτρα στήριξης για άμεσες επενδύσεις μεταφορικών εταιρειών: αυτά είναι τα βασικά σημεία για την ταχεία απανθρακοποίηση του τομέα βαρέων επαγγελματικών μεταφορών, πλέον των οχημάτων μηδενικών εκπομπών», τόνισε η Sigrid de Vries, Γενική Διευθύντρια της ACEA.
«Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να θέτουμε φιλόδοξους στόχους στους κατασκευαστές οχημάτων και να περιμένουμε ταχεία και ομαλή εφαρμογή. Χωρίς το κατάλληλο πλαίσιο στήριξης της ζήτησης μοντέλων μηδενικών εκπομπών, η επίτευξη στόχων θα είναι αδύνατη, ειδικά εντός του προβλεπόμενου χρονοδιαγράμματος», κατέληξε η κ. de Vries.
Η T&E εκτιμά ότι οι στόχοι της ΕΕ θα έχουν ως αποτέλεσμα περίπου το 30% των φορτηγών που θα πωληθούν το 2030 και τουλάχιστον τα τρία τέταρτα το 2040, να είναι μηδενικών εκπομπών – ηλεκτρικά ή υδρογόνου. Μετά τα αυτοκίνητα, τα βαρέα οχήματα είναι ο κυριότερος ρυπαντής μεταφορών στην Ευρώπη.