Σύμφωνα με τη συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ των βουλευτών του ΕΚ και της ρουμανικής Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, οι κατασκευαστές φορτηγών πρέπει να μειώσουν τις εκπομπές CO2 των νέων στόλων κατά 30% μέχρι το 2030, ενώ το 2% των νέων βαρέων οχημάτων πρέπει να έχουν μηδενικές ή χαμηλές εκπομπές μέχρι το 2025. Οι στόχοι για μετά το 2030 θα προταθούν το 2022.
Οι κατασκευαστές θα πρέπει επίσης να εξασφαλίσουν ότι τα οχήματα με μηδενικές και χαμηλές εκπομπές αντιπροσωπεύουν μερίδιο αγοράς 2% των πωλήσεων νέων οχημάτων έως το 2025. Η διάταξη αυτή αποσκοπεί να ενθαρρύνει τους κατασκευαστές να επενδύσουν σε καθαρότερες εναλλακτικές λύσεις στα φορτηγά ντίζελ. “Αυτοί οι στόχοι είναι ιδιαίτερα απαιτητικοί”, δήλωσε σε σχετική ανακοίνωση η Ένωση Eυρωπαίων Kατασκευαστών Αυτοκινήτου – ACEA, “ειδικά επειδή η εφαρμογή τους δεν εξαρτάται αποκλειστικά από τη βιομηχανία επαγγελματικών οχημάτων και η βάση για τους στόχους είναι ακόμη άγνωστη”.
Ας σημειωθεί ότι πρόκειται για τον πρώτο κανονισμό για τις εκπομπές CO2 των φορτηγών στην ΕΕ, που πρέπει ωστόσο να επικυρωθεί από την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και τα 28 κράτη-μέλη.
Ο εισηγητής της έκθεσης, ολλανδός ευρωβουλευτής Bas Eickhout, δήλωσε: “Ο κανονισμός υπερβαίνει τώρα το πρωτότυπο που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και θα συμβάλει στη μείωση της ρύπανσης στους δρόμους μας και στη βελτίωση της ποιότητας του αέρα. Είναι ντροπή κάποιες κυβερνήσεις να θέτουν τα συμφέροντα της βιομηχανίας τους πριν από τα συμφέροντα του λαού. Η Γερμανία και ορισμένα κράτη μέλη της Κεντρικής Ευρώπης μπλοκάρισαν πιο φιλόδοξους στόχους. Οι καθαρότερες μηχανές μπορούν να δημιουργήσουν ένα καθαρότερο κλίμα και θέσεις εργασίας που να προστατεύουν το μέλλον. Είναι καιρός τα κράτη μέλη της ΕΕ να φρενάρουν την κοντόφθαλμη στήριξή τους στη μηχανή καύσης και, εν αντιθέσει, να ενθαρρύνουν την ανάπτυξη πράσινων εναλλακτικών λύσεων που, τελικά, θα ωφελήσουν και τη βιομηχανία”.
Ο αρμόδιος Επίτροπος για τη δράση για το κλίμα και την ενέργεια Miguel Arias Cañete δήλωσε ότι: ‘Με αυτή την συμφωνία για τα πρώτα πρότυπα εκπομπών για φορτηγά στην ΕΕ, συμπληρώνεται το νομικό πλαίσιο για να επιτευχθεί ο ευρωπαϊκός στόχος μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 40% ως το 2030. Το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο κατέληξαν σε μια φιλόδοξη και ισορροπημένη συμφωνία. Οι νέοι στόχοι και τα κίνητρα θα συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των εκπομπών, καθώς και στην εξοικονόμηση καυσίμων για τους μεταφορείς, αλλά και σε καθαρότερο αέρα για όλους τους Ευρωπαίους. Για την ευρωπαϊκή βιομηχανία, είναι μια ευκαιρία να προωθήσουμε την καινοτομία για την κινητικότητα με μηδενικές εκπομπές και να ενισχύσουμε περαιτέρω την ηγετική της θέση σε καθαρά οχήματα, παγκοσμίως”.
Από την πλευρά του, ο Γενικός Γραμματέας της ACEA, Erik Jonnaert, δήλωσε “Μπορούμε τώρα να καλέσουμε τα κράτη μέλη να επεκτείνουν επειγόντως τις προσπάθειές τους για την ανάπτυξη της υποδομής που απαιτείται για τη χρέωση και τον ανεφοδιασμό των φορτηγών με εναλλακτικούς κινητήρες, τα οποία θα πρέπει να πωληθούν μαζικά, προκειμένου να εκπληρωθούν αυτοί οι στόχοι”.
Η ανησυχία της ACEA απορρέει από τη συνολική έλλειψη τέτοιων υποδομών σήμερα. Πράγματι, τα στοιχεία δείχνουν ότι, προς το παρόν, δεν υπάρχει υποδομή δημόσιας φόρτισης ή ανεφοδιασμού κατάλληλη για φορτηγά ηλεκτρικά ή υδρογόνου. Ακόμη και στην περίπτωση σταθμών πλήρωσης φορτηγών για φυσικό αέριο (CNG και LNG), η διαθεσιμότητα παραμένει πολύ χαμηλή και ασαφής σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Η ανάγκη για τις 28 εθνικές κυβερνήσεις να εφαρμόσουν ένα σχέδιο δράσης για την υποδομή σε επίπεδο ΕΕ είναι ακόμη πιο επείγουσα, υπό το πρίσμα των υποχρεωτικών ποσοστώσεων πώλησης φορτηγών με μηδενικές εκπομπές, που τα θεσμικά όργανα της ΕΕ συμφώνησαν να εισαγάγουν από το 2025 και μετά (μέσω του συστήματος αναφοράς “benchmark”).
“Η εισαγωγή ενός συστήματος αναφοράς για τους κατασκευαστές φορτηγών” επισημαίνει ο Erik Jonnaert, “αγνοεί εντελώς την πλευρά της ζήτησης. Δεν μπορούμε να αναμένουμε από τους μεταφορείς να αρχίσουν να αγοράζουν ηλεκτρικά ή άλλα εναλλακτικά κινούμενα φορτηγά, αν δεν υπάρχει business case γι’ αυτά και δεν είναι δυνατή η εύκολη φόρτιση των οχημάτων σε όλους τους μεγάλους αυτοκινητοδρόμους της ΕΕ. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να ενεργήσουν ώστε να εξασφαλίσουν ότι τα φορτηγά με μηδενικές εκπομπές, που οι κατασκευαστές έχουν υποχρέωση να παράγουν, μπορούν να αγοραστούν και να λειτουργούν από τους πελάτες μας” .
“Επίσης, δεδομένου ότι για πρώτη φορά η ΕΕ θέτει πρότυπα CO2 για τα φορτηγά, είναι εξαιρετικά ανησυχητικό το γεγονός ότι πολλά υποστηρικτικά μέτρα που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων, αναβλήθηκαν μέχρι τουλάχιστον το 2025”.
