Η CLEPA – η Ένωση Ευρωπαίων Προμηθευτών Συστημάτων Αυτοκίνησης – ανέθεσε στην PwC Strategy& να αξιολογήσει τον αντίκτυπο τριών διαφορετικών σεναρίων πολιτικής της Πράσινης Συμφωνίας στην απασχόληση και την προστιθέμενη αξία μεταξύ των προμηθευτών συστημάτων αυτοκίνησης στην Ευρώπη, την περίοδο 2020-2040.
Τα σενάρια αντιμετωπίζουν τη μικτή τεχνολογική προσέγγιση, την τρέχουσα προσέγγιση αποκλειστικά με EV, που προτείνεται στο πακέτο Fit for 55 και το ριζοσπαστικό σενάριο σταδιακής αύξησης των EV. Και τα τρία σενάρια προϋποθέτουν επίσπευση της ηλεκτροκίνησης προς επίτευξη των κλιματικών στόχων, με υψηλά μερίδια αγοράς ηλεκτρικών οχημάτων έως το 2030, άνω του 50%, σχεδόν 80% και κοντά στο 100%, αντιστοίχως.
Ο κλάδος της αυτοκινητοβιομηχανίας παρέχει πάνω από το 5% της συνολικής απασχόλησης στον τομέα της μεταποίησης, σε 13 κράτη μέλη της ΕΕ και άνω του 60% αυτών των εργαζομένων απασχολούνται σε προμηθευτές συστημάτων αυτοκίνησης. Ως εκ τούτου, η μελέτη παρέχει ιδιαίτερα χρήσιμη αξιολόγηση σε ευρωπαϊκό επίπεδο και εντοπίζει τους κινδύνους και τις ευκαιρίες σε επτά κύριες χώρες παραγωγής παρελκομένων αυτοκινήτων (Γερμανία, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Τσεχία, Πολωνία και Ρουμανία). Η μελέτη είναι επίσης η πρώτη του είδους της στην αξιολόγηση του αντίκτυπου των διαφόρων προσεγγίσεων επίτευξης των στόχων της Πράσινης Συμφωνίας, με έμφαση στους προμηθευτές συστημάτων αυτοκίνησης.
Ενώ οι αυτοκινητοβιομηχανίες διαθέτουν μεγαλύτερη ικανότητα εκχώρησης ή εσωπορισμού δραστηριοτήτων για να αντισταθμίσουν τις απώλειες του τομέα κινητήρων, οι προμηθευτές συστημάτων αυτοκίνησης έχουν πολύ λιγότερη ευελιξία, καθώς δεσμεύονται από μακροπρόθεσμες συμβάσεις με κατασκευαστές οχημάτων. Πέραν των παγκόσμιων και καλά κεφαλαιοποιημένων ηγετικών εταιρειών, ο κλάδος αποτελείται από εκατοντάδες εξειδικευμένες εταιρείες και ΜΜΕ με μικρότερη πρόσβαση σε κεφάλαια για επενδύσεις μετασχηματισμού των επιχειρηματικών τους προτύπων.
Μετάβαση έναντι ανατροπής
Η μελέτη προβλέπει πως στο σενάριο αποκλειστικά με EV, το 70% των επιπτώσεων στην απασχόληση θα καταστεί ήδη αισθητό την περίοδο 2030-2035 και τεκμηριώνει πως οι ευκαιρίες για ηλεκτρικά οχήματα εξαρτώνται από τη δημιουργία μιας ευρείας αλυσίδας εφοδιασμού μπαταριών στην ΕΕ, το χρονοδιάγραμμα και η πιθανότητα της οποίας είναι ακόμα αβέβαια. Οι χώρες της Δυτικής Ευρώπης φαίνονται να βρίσκονται σε καλύτερη θέση ως κέντρα παραγωγής κινητήρων EV, ενώ η απασχόληση στις χώρες της Κεντρικής Ανατολικής Ευρώπης θα εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τους κινητήρες εσωτερικής καύσης.
Ο Henning Rennert, Εταίρος της PwC Strategy& Γερμανίας, δήλωσε: «Ενώ η ηλεκτροκίνηση θέτει σε κίνδυνο την απασχόληση σε συστήματα κίνησης, στο μέλλον θα χρειαστούν διαφορετικές δεξιότητες εργατικού δυναμικού, σε τομείς όπως το λογισμικό ή οι υποδομές. Η μελλοντική προστιθέμενη αξία και η δημιουργία θέσεων εργασίας στις τεχνολογίες κινητήρων εξαρτάται από την τοπική ευρωπαϊκή παραγωγή μπαταριών.»
Η Γενική Γραμματέας της CLEPA, Sigrid de Vries, δήλωσε: «Η μελέτη επισημαίνει τους κινδύνους της προσέγγισης αποκλειστικά με EV στη διαβίωση εκατοντάδων χιλιάδων σκληρά εργαζομένων για εξεύρεση τεχνολογικών λύσεων βιώσιμης κινητικότητας. Καθώς οι προμηθευτές συστημάτων αυτοκίνησης παρέχουν την περισσότερη απασχόληση στον τομέα της μεταποίησης της αυτοκινητοβιομηχανίας, είναι σημαντικό να τεθούν οι θέσεις εργασίας τους στο επίκεντρο, κατά τη διαχείριση του κοινωνικού και οικονομικού αντίκτυπου του μετασχηματισμού. Οι καινοτομίες τους κατέστησαν την ηλεκτρική κινητικότητα πιο προσιτή στους καταναλωτές και ουσιαστικό μέσο επίτευξης των στόχων μείωσης εκπομπών. Αλλά οι ανάγκες της κοινωνίας είναι πολυποίκιλες για ενιαία προσέγγιση. Ένα ρυθμιστικό πλαίσιο ανοικτό σε όλες τις διαθέσιμες λύσεις, όπως χρήσης υβριδικών τεχνολογιών, πράσινου υδρογόνου και ανανεώσιμων βιώσιμων καυσίμων, θα επιτρέψει την καινοτομία, επαναπροσδιορίζοτας την κινητικότητα τις επόμενες δεκαετίες.
Αβέβαιο μέλλον για μπαταρίες
Η μελέτη τεκμηριώνει πως, μέχρι και 70 δισεκατομμύρια ευρώ (70%) της δημιουργίας αξίας των ηλεκτρικών συστημάτων κίνησης, θα συνδεθεί με την επεξεργασία υλικών μπαταριών, την παραγωγή κυψελών και στοιχείων κυψελών μπαταριών και τη συναρμολόγηση συστοιχιών μπαταριών. Πρέπει να τονιστεί πως αυτές οι δραστηριότητες δεν θα πραγματοποιούνται απαραιτήτως από τις ίδιες εταιρείες ή στις ίδιες περιοχές, καθώς απαιτούν σημαντικά διαφορετικές δεξιότητες και τεχνογνωσία, σε σχέση με τη συμβατική τεχνολογία συστημάτων κίνησης και, επομένως, είναι απίθανο να παρέχουν ευκαιρίες στους περισσότερους προμηθευτές συστημάτων αυτοκίνησης, ιδιαίτερα σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις που απασχολούν περίπου 20% του κλάδου. Προηγούμενη έρευνα της CLEPA έδειξε ότι η παραγωγή μπαταριών παρέχει σχετικά περισσότερες θέσεις εργασίας σε επιστημονικό προσωπικό και λιγότερες σε μηχανικούς, που παράγουν εξαρτήματα για κινητήρες εσωτερικής καύσης.
Μεθοδολογία
Η μεθοδολογία της έρευνας είναι συμπληρωματική προηγούμενων ερευνών (διατίθεται μέσω της πύλης απασχόλησης της CLEPA), καθώς τυποποιεί στοιχεία από εταιρικής πλευράς. Τα δεδομένα συγκεντρώθηκαν με την υποστήριξη της CLEPA, εθνικών ενώσεων και εταιρειών, μέσω διερευνητικής έρευνας που βασίστηκε σε 199 ερωτηματολόγια και επικυρώθηκε με 33 συνεντεύξεις ειδικών. Για να τυποποιηθούν ρεαλιστικά οι εμπορικές αποφάσεις, οι παραγωγικές ικανότητες σε επίπεδο βάρδιας (συνήθως σε τρία οκτάωρα), καθώς και η ελκυστικότητα της χώρας, αξιολογήθηκαν σενάρια απομείωσης τεχνολογιών οχημάτων ICE και ανάπτυξης τεχνολογιών EV.
Συστάσεις πολιτικής της CLEPA
Η τρέχουσα πρόταση Fit-for-55 για πρότυπα εκπομπών CO2 αυτοκινήτων και βαν, εξετάζει μόνο τις εκπομπές από την εξάτμιση του οχήματος, αγνοώντας αυτές που σχετίζονται με την παραγωγή των οχημάτων ή των καυσίμων που χρησιμοποιούν, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Προκειμένου να δοθούν κίνητρα για τεχνολογίες με χαμηλότερο συνολικό αποτύπωμα άνθρακα, οι εκπομπές των οχημάτων πρέπει ιδανικά να προβλέπονται βάσει κύκλου ζωής, με προσέγγιση «από την πετρελαιοπηγή στους τροχούς» (Well-to-Wheel – WtW) κατ΄αρχάς, η οποία εξετάζει την παραγωγή και διανομή καυσίμου/ηλεκτρισμού που χρησιμοποιείται για την κίνηση του οχήματος. Οι μειώσεις εκπομπών από πλευράς παραγωγής καυσίμων/ενέργειας θα πρέπει να αναγνωρίζονται κατά τον καθορισμό συμμόρφωσης με τα πρότυπα CO2, για παράδειγμα, μέσω εισαγωγής εθελοντικού μηχανισμού πίστωσης, ο οποίος παρέχει στις αυτοκινητοβιομηχανίες την επιπλέον δυνατότητα να εκπληρώσουν τους στόχους με επιπλέον ποσότητες ανανεώσιμων καυσίμων .
Το άνοιγμα της τεχνολογίας δίνει στον κλάδο τον απαραίτητο χρόνο μετάβασης, ενώ μετριάζει την κοινωνική αναστάτωση που συχνά συνοδεύει τις απότομες αλλαγές, χωρίς συμβιβασμούς για το κλίμα. Μια προγραμματισμένη και εμπεριστατωμένη μετάβαση μικτής τεχνολογικής προσέγγισης κρατά ανοιχτές επιλογές προσαρμογής σε νέες εξελίξεις, είτε πρόκειται για τεχνολογικές καινοτομίες, γεωπολιτικά γεγονότα ή διαθεσιμότητα πόρων και συγχρόνως παρουσιάζει σημαντικές ευκαιρίες δημιουργίας αξίας στην αυτοκινητοβιομηχανία, που αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα ευρωπαϊκά βιομηχανικά πλεονεκτήματα.
Η Sigrid de Vries συνεχίζει: «Μια ανοιχτή τεχνολογική προσέγγιση πρέπει να περιλαμβάνει ταχύ εξηλεκτρισμό με καθαρή και ανανεώσιμη ενέργεια, συνοδευόμενο συμπληρωματικά από τεχνολογία καθαρής καύσης, με βιώσιμα ανανεώσιμα καύσιμα. Υπάρχουν περισσότερες επιλογές από τις μηδενικές εκπομπές εξάτμισης και πρέπει να αναγνωρίσουμε τον ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν τα κλιματικά ουδέτερα καύσιμα στη μείωση των εκπομπών, στη διατήρηση των επιλογών των καταναλωτών, στην οικονομική προσιτότητα και στη διατήρηση της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης. Η τεχνολογία δεν είναι ο εχθρός, αλλά τα ορυκτά καύσιμα και το άνοιγμα της τεχνολογίας θα είναι σημαντικό για την επίτευξη δίκαιης μετάβασης».
Η CLEPA
Η CLEPA, Ένωση Ευρωπαίων Προμηθευτών Συστημάτων Αυτοκίνησης, με έδρα τις Βρυξέλλες, αντιπροσωπεύει περισσότερες από 3.000 εταιρείες, από πολυεθνικές έως ΜΜΕ, προμηθεύοντας παρελκόμενα τεχνολογίας αιχμής και καινοτόμες τεχνολογίες ασφαλούς, έξυπνης και βιώσιμης κινητικότητας, επενδύοντας πάνω από 30 δισ. ευρώ ετησίως σε έρευνα και ανάπτυξη. Οι προμηθευτές συστημάτων αυτοκίνησης στην Ευρώπη απασχολούν άμεσα 1,7 εκατομμύρια εργαζόμενους στην ΕΕ.
Η Strategy&
Η Strategy& είναι παγκόσμια επιχείρηση συμβούλων στρατηγικής, ειδική στην υποστήριξη καλύτερου μέλλοντος, βάσει διαφοροποίησης εκ των έσω, προσαρμοσμένης επακριβώς στα μέτρα των πελατών της. Ως τμήμα της PwC, δημιουργεί καθημερινά συστήματα με επίκεντρο την ανάπτυξη.
