Όταν ο κινέζος πρωθυπουργός Li Keqiang επισκέφθηκε τη γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ στο Βερολίνο τον περασμένο Ιούλιο, οι δύο ηγέτες παρακολούθησαν μια επίδειξη αυτόνομων αυτοκινήτων. Αυτό υπογραμμίζει το πόσο σημαντική είναι η συνεργασία και η καινοτομία στην αυτοκινητοβιομηχανία στις σινο-γερμανικές σχέσεις. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι οι αυτοκινητοβιομηχανίες της Κίνας και της Γερμανίας θα καθορίσουν το μέλλον της κινητικότητας παγκοσμίως.
24 εκατομμύρια αυτοκίνητα
Η Κίνα είναι η τρίτη σημαντικότερη εξαγωγική αγορά της Γερμανίας συνολικά και η κύρια πηγή εισαγωγών της. Είναι επίσης η υπ’ αριθμόν ένα αγορά εξαγωγών γερμανικών αυτοκινήτων. Ένα στα τρία αυτοκίνητα που παράγονται από τη VW, τη BMW και τη Daimler πωλείται στην Κίνα. Αντιστρόφως, ένα στα πέντε αυτοκίνητα που πωλούνται στην Κίνα είναι γερμανικά. Η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία κατέχει ένα μερίδιο αγοράς μεγαλύτερο από οποιαδήποτε άλλη ξένη χώρα στην Κίνα.
Το 2013, η αγορά ελαφρών οχημάτων της Κίνας ξεπέρασε την αμερικανική και έγινε η μεγαλύτερη παγκοσμίως. Η αγορά υπερδιπλασιάστηκε από 11,3 εκατομμύρια οχήματα στις αρχές της δεκαετίας, σε 24,2 εκατομμύρια το 2017. Η πρόβλεψη για το 2018 είναι 24,7 εκατομμύρια.
Μια σύγκριση με την ευρωπαϊκή αγορά δείχνει πόσο σημαντική είναι η κινεζική: 14 εκατομμύρια (εκ των οποίων 3 εκατομμύρια στη Γερμανία), και στάσιμη. Στις ΗΠΑ οι πωλήσεις γερμανικών αυτοκινήτων έχουν τάσεις μείωσης.
Η αγορά της Κίνας δεν είναι απλώς τεράστια, αλλά έχει και τεράστιο δυναμικό για τους Γερμανούς κατασκευαστές. Στην πραγματικότητα, οι πωλήσεις γερμανικών αυτοκινήτων στην Κίνα αυξάνονται ταχύτερα και από την ίδια την αγορά. Οι κινεζικές πωλήσεις ελαφρών οχημάτων αυξήθηκαν σχεδόν κατά 4% το α’ τρίμηνο του 2018, σε περίπου 6 εκατομμύρια νέες μονάδες. Τα γερμανικά εμπορικά σήματα στην Κίνα αύξησαν τις πωλήσεις τους σχεδόν σε διπλάσιο ποσοστό, κατά 8,6%, σε 1,28 εκατομμύρια.
Εισβολή Μοντέλων
Στον τομέα των αυτοκινήτων, οι Γερμανοί κατασκευαστές πώλησαν πάνω από 1 εκατομμύριο νέες μονάδες (+ 5%) και οι πωλήσεις τους αυξάνονταν πολύ ταχύτερα από ό, τι η συνολική αγορά αυτοκινήτων της Κίνας (+ 1%). Ωστόσο, η αύξηση των γερμανικών πωλήσεων ήταν ιδιαίτερα έντονη στον τομέα των SUV: αυξήθηκε κατά 11% το πρώτο τρίμηνο, σε περίπου 2,7 εκατομμύρια μονάδες, ενώ οι πωλήσεις γερμανικών SUV αυξήθηκαν κατά 26%.
“Αυτό δείχνει ότι η «εισβολή» των μοντέλων των κατασκευαστών μας στην Κίνα προχωρεί καλά”, δήλωσε ο Bernhard Mattes, Πρόεδρος της VDA, της Γερμανικής Ομοσπονδίας Αυτοκινητοβιομηχανίας.
Επί του παρόντος, περίπου το 10% των αυτοκινήτων που πωλούνται στην Κίνα είναι premium (έναντι 15% στην Ευρώπη). Η πρόβλεψη είναι ότι αυτό το κομμάτι θα αυξηθεί κατά πολύ, ευνοώντας τις κορυφαίες μάρκες – όπως οι γερμανικές.
Μέχρι το 2025, οι πωλήσεις αυτοκινήτων στην Κίνα θα μπορούσαν να φτάσουν τα 30 εκατομμύρια. Οι Γερμανοί κατασκευαστές θέλουν μερίδιο σε αυτήν την ανάπτυξη. Η θυγατρική της VW, Audi, π.χ. θέλει να διπλασιάσει την περίοδο αυτή τις πωλήσεις της στην Κίνα φτάνοντας τις 1,2 εκατομμύρια μονάδες.
Μελλοντικά Προγράμματα
Αλλά για τους Γερμανούς κατασκευαστές και προμηθευτές, η Κίνα είναι κάτι περισσότερο από σημαντική χώρα εξαγωγής. Όλο και περισσότερο, εκεί διεξάγουν έρευνες, εξελίσσουν, παράγουν και δοκιμάζουν τα οχήματά τους. Κίνητρο δεν αποτελεί μόνον το μέγεθος της αγοράς, αλλά και η πορεία της: η οικονομία της Κίνας είναι υπό τον έλεγχο του κράτους και η πολιτική της για την αυτοκίνηση στοχεύει στην επιτάχυνση του συνεχώς αυξανόμενου βαθμού ηλεκτρικής και διασυνδεδεμένης κινητικότητας στο εγγύς μέλλον. Αυτό παρέχει στους κατασκευαστές ισχυρότερες προκλήσεις και μεγαλύτερη ασφάλεια όσον αφορά στην καινοτομία απ ‘ό, τι η Δύση.
Στην Σινο-Γερμανική σύσκεψη του Βερολίνου, η BMW υπέγραψε ένα πλαίσιο συνεργασίας με τον όμιλο Brilliance της Κίνας για να επεκτείνει την κοινοπραξία τους (διαβάστε εδώ το σχετικό άρθρο), να αυξηθεί η παραγωγή στις 520K μονάδες ετησίως και για την παραγωγή του ηλεκτροκίνητου iX3, ενώ η Volkswagen και ο κινεζικός όμιλος Anhui Jianghuai Automobile υπέγραψαν συμφωνία για κοινό κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης και κοινή σχεδίαση αυτοκινήτου. Γενικά, η VW θα δαπανήσει 15 δισ. ευρώ ώστε να προχωρήσει με τους Κινέζους εταίρους της σε μελλοντικά προγράμματα, όπως η ηλεκτρική και η αυτόνομη κινητικότητα.
Η Κίνα έδωσε επίσης στην Daimler το πράσινο φως για να αρχίσει τις δοκιμές των αυτόνομων οχημάτων της στους δρόμους του Πεκίνου. Η Daimler συνεργάζεται με τη Baidu, την «Google» της Κίνας, για να παράγει μια ανοικτή πλατφόρμα αυτόνομης οδήγησης που ονομάζεται Apollo. Η Bosch και η Continental της Γερμανίας αποτελούν μέρος της κοινοπραξίας. Και στο Wuxi, το ένα έκτο των διασταυρώσεων της πόλης θα εξοπλιστεί με την έξυπνη τεχνολογία σηματοδοτών της Audi, της China Mobile και της Huawei.
Οι Γερμανοί κατασκευαστές συνειδητοποιούν ότι η κινεζική αγορά αυτοκινήτων είναι το μέρος όπου μπορούν να εδραιώσουν την κυριαρχία τους στην παγκόσμια αυτοκινητοβιομηχανία. Σε ένα ιδανικό σενάριο, η γερμανική ποιότητα και δημιουργικότητα συναντώνται εκεί με την ποσότητα και τα μερίδια της Κίνας, βγαίνοντας και οι δύο κερδισμένοι.
Η κυβέρνηση της Κίνας οδηγεί τη χώρα σε παγκόσμια ηγετική θέση στην ηλεκτρική και τη συνδεδεμένη κινητικότητα, ενώ οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες θέλουν να συμμετέχουν όσο το δυνατόν περισσότερο σε αυτό. Το σενάριο φρίκης για τη Γερμανία είναι μια Κίνα που καταφέρνει να αντιγράψει τις γερμανικές φόρμουλες υπεροχής, οδηγώντας ενδεχομένως την αυτοκινητοβιομηχανία της στην απαξίωση.
Το Πεκίνο, πάντως, είχε κάποια καθησυχαστικά νέα για τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία. Η κινεζική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα χαλαρώσει τη στάση της απέναντι στις ξένες επιχειρήσεις, μειώνοντας αφενός τους φόρους επί των εισαγόμενων αυτοκινήτων και αφετέρου αίροντας την απαίτηση για όσους κατασκευαστές θέλουν να στήσουν παραγωγή στην Κίνα, να συνεργάζονται οπωσδήποτε με μια τοπική εταιρεία σε μια κοινοπραξία της οποίας δεν μπορούσαν να κατέχουν περισσότερο από 50%. Η πρώτη γερμανική εταιρεία που επωφελήθηκε από την άρση αυτή είναι η BMW.
Οι τρικλοποδιές της διαφοράς κουλτούρας
Παρότι τα μέτρα αυτά χαιρετίσθηκαν από τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία, υπάρχουν ενδείξεις ότι η έντονη εγκατάστασή της στη χώρα αυτή μπορεί να μην είναι καθολικά θετική. Η ΕΕ πρόσφατα προειδοποίησε ότι η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία κινδυνεύει να αποβεί “υπερβολικά εξαρτημένη από μια μοναδική αγορά” (εννοώντας την κινεζική).
Ένα περιστατικό τον περασμένο Φεβρουάριο είναι ενδεικτικό της δυναμικής των σχέσεων μεταξύ Γερμανίας και Κίνας. Η Daimler χρησιμοποίησε ένα απόσπασμα του Δαλάι Λάμα στο Instagram για να προωθήσει τα αυτοκίνητα της Mercedes Benz, αλλά σχεδόν αμέσως απέσυρε την διαφήμιση. Το απόσπασμα που έλεγε «Εξετάστε τις καταστάσεις από όλες τις προοπτικές και θα γίνετε πιο ανοιχτοί» – εξόργισε την κινεζική κυβέρνηση, η οποία θεωρεί τον Δαλάι Λάμα ανεπιθύμητη προσωπικότητα (persona non grata).
Η Daimler εξέφρασε τη συγγνώμη της στην κινεζική ιστοσελίδα microblogging Weibo, εκφράζοντας τη “βαθιά λύπη της για την προσβολή των συναισθημάτων του κινεζικού λαού”. Θυμίζοντας τις εκστρατείες αναμόρφωσης περασμένων ετών στην Κίνα, η Daimler υποσχέθηκε να “λάβει συγκεκριμένα μέτρα για να αυξήσει την κατανόησή της για την κουλτούρα και την κοσμοθεωρία της Κίνας”.
Σε επιστολή τους προς τον Κινέζο πρεσβευτή στο Βερολίνο, ο CEO της Daimler, Dieter Zetsche και ο Hubertus Troschka, ο αναπληρωτής του στο Πεκίνο, ζήτησαν συγνώμη για “τον πόνο και την θλίψη” που το “απρόσεκτο και απρεπές λάθος” τους προκάλεσε στον κινεζικό λαό. Αυτό, παρά το γεγονός ότι το Instagram είναι μπλοκαρισμένο στην Κίνα – το μήνυμα, επομένως, δεν ήταν διαθέσιμο στα 1.4 δισεκατομμύρια κατοίκους της Λαϊκής Δημοκρατίας (τουλάχιστον όχι επίσημα – υπάρχουν πολλοί Κινέζοι που χρησιμοποιούν συνδέσεις VPN για πρόσβαση σε λογοκριμένο περιεχόμενο διαδικτύου).
Κάποιοι θεώρησαν ότι η συγγνώμη αυτή ήταν δουλοπρεπής, αλλά στην πραγματικότητα η εταιρεία δεν έχει την πολυτέλεια να προσβάλει το καθεστώς στο Πεκίνο, αφού μία στις τέσσερις Daimler πωλείται στην Κίνα…
Το άρθρο αυτό εντάσσεται στην έρευνα του Global Fleet για το πώς η Γερμανία και η Κίνα διαμορφώνουν το μέλλον της κινητικότητας
Στη φωτογραφία: Ο κινέζος πρωθυπουργός Li Keqiang και η γερμανίδα καγκελάριος Angela Merkel