Εκπρόσωποι των κυβερνήσεων στη διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα –COP26– στη Γλασκώβη επικεντρώθηκαν στα ορυκτά καύσιμα, με δεσμεύσεις για τον περιορισμό της παραγωγής και της χρήσης του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και του άνθρακα.
Η κρίση της πανδημίας δεν αποτέλεσε παρά παρένθεση για το κλίμα και οι παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, του κυριότερου αερίου που προκαλεί το φαινόμενο του θερμοκηπίου, επανήλθαν σχεδόν στο επίπεδο που βρίσκονταν προηγουμένως, κάτι που μειώνει ολοένα περισσότερο τον χρόνο που απομένει για την αποτροπή της κλιματικής αλλαγής, προειδοποίησε η έκθεση του Global Carbon Project, που δόθηκε στη δημοσιότητα επ’ ευκαιρία της COP26.
Χρειάζονται περικοπές των εκπομπών CO2 κατά 1,4 δισ. τόνους ετησίως κατά μέσο όρο για να φτάσουμε σε μηδενικές εκπομπές έως το 2050.
Η πανδημία ανέστειλε μεγάλο μέρος της οικονομικής δραστηριότητας σε παγκόσμια κλίμακα, που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την καύση ορυκτών καυσίμων, οδηγώντας σε θεαματική πτώση κατά 5,4% των συνολικών εκπομπών το 2020. Όμως το 2021, οι εκπομπές αυτές αναμένεται να αυξηθούν αλματωδώς, κατά 4,9%, φθάνοντας σε επίπεδο μόλις 1% κατώτερο από το απόλυτο ρεκόρ του 2019.
Η επαναφορά των εκπομπών στα προ πανδημίας επίπεδα αποδίδεται κυρίως στα ορυκτά καύσιμα.
Η χρήση άνθρακα και φυσικού αερίου αυξάνεται περισσότερο το 2021 από όσο μειώθηκε το 2020. Η χρήση πετρελαίου παραμένει κάτω από το επίπεδο του 2019.
Η δέσμευση
Τουλάχιστον 19 χώρες ανακοίνωσαν στις 4 Νοεμβρίου ότι δεσμεύονται να βάλουν τέλος έως τα τέλη του 2022 στη χρηματοδότηση στο εξωτερικό προγραμμάτων παραγωγής ορυκτών καυσίμων χωρίς τεχνολογίες δέσμευσης άνθρακα, μεταξύ των οποίων μεγάλοι επενδυτές όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και ο Καναδάς.
“Η επένδυση σε προγράμματα, που συνδέονται με ορυκτά καύσιμα και δεν συνδυάζονται με συστήματα δέσμευσης άνθρακα, περιλαμβάνει όλο και περισσότερο κοινωνικούς και οικονομικούς κινδύνους”, αναφέρει η κοινή διακήρυξη των χωρών αυτών που δημοσιοποιήθηκε στη διάρκεια της παγκόσμιας διάσκεψης για το κλίμα COP26.
Οι χώρες του G20* συμφώνησαν πρόσφατα να σταματήσουν να υποστηρίζουν προγράμματα για σταθμούς παραγωγής ενέργειας από άνθρακα στο εξωτερικό. Το σχέδιο που ανακοινώθηκε περιλαμβάνει για πρώτη φορά το αέριο και το πετρέλαιο και υπόσχεται να ανακατευθύνει τα χρήματα αυτά στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Οι εκπομπές επιστρέφουν στην προ-COVID τάση στις ΗΠΑ, την ΕΕ-27 και την Ινδία, αλλά αυξάνονται περαιτέρω στην Κίνα.
Ανάμεσα στις χώρες που υπογράφουν τη δέσμευση είναι η Δανία, η Ιταλία, η Φινλανδία, η Κόστα Ρίκα, η Αιθιοπία, η Γκάμπια, η Νέα Ζηλανδία και τα Νησιά Μάρσαλ, συν πέντε αναπτυξιακοί θεσμοί όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και η Αναπτυξιακή Τράπεζα Ανατολικής Αφρικής.
Η συμφωνία επιτρέπει εξαιρέσεις σε απροσδιόριστες “περιορισμένες” περιπτώσεις, οι οποίες, όπως αναφέρεται, πρέπει να συνάδουν με τον στόχο της συμφωνίας του Παρισιού για υπερθέρμανση έως 1,5 βαθμού Κελσίου.
Οι χώρες που υπέγραψαν τη διακήρυξη επένδυαν όλες μαζί σχεδόν 18 δισ. δολάρια κατά μέσο όρο κάθε χρόνο σε διεθνή προγράμματα ορυκτών καυσίμων από το 2016-2020, σύμφωνα με ανάλυση της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης Oil Change. Όμως σε αυτές δεν περιλαμβάνεται καμία ασιατική χώρα.
*Υπενθυμίζεται ότι η Ομάδα των 20 -G20- περιλαμβάνει την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και τις ακόλουθες 19 χώρες: Αργεντινή, Αυστραλία, Βραζιλία, Γαλλία, Γερμανία, ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιαπωνία, Ιταλία, Ινδία, Ινδονησία, Καναδά, Κίνα, Μεξικό, Νότια Αφρική , Νότια Κορέα, Ρωσία, Σαουδική Αραβία, Τουρκία. Η ΕΕ εκπροσωπείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
