Άνοιξε και στην Ελλάδα η συζήτηση για την εξαίρεση των πετρελαιοκίνητων οχημάτων από τις αστικές περιοχές και για την ενίσχυση της ηλεκτροκίνησης.
Κατά την κοινή συνεδρίαση των Άτυπων Συμβουλίων Υπουργών Μεταφορών και Υπουργών Περιβάλλοντος στο Γκρατς της Αυστρίας στις 30 Οκτωβρίου, ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σπίρτζης, και ο Αν. Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος, συζήτησαν από κοινού με τους ομολόγους τους την ιεράρχηση μέτρων και πολιτικών, προκειμένου να επιτευχθεί ικανή συνεισφορά του τομέα των μεταφορών στους στόχους μείωσης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και στη διαμόρφωση μίας συνολικής προσέγγισης η οποία θα περιλαμβάνει καθαρές τεχνολογίες, έξυπνα συστήματα, δημόσιες μεταφορές και ενεργή κινητικότητα.
Οι δύο Υπουργοί, στην κοινή τους τοποθέτηση, αναγνώρισαν ότι οι καθαρές, ασφαλείς και οικονομικά προσιτές μεταφορές είναι βασικό συστατικό της οικονομικής ανάπτυξης και της κοινωνικής και διακρατικής συνοχής και ότι θα πρέπει να καταβληθεί ιδιαίτερη προσπάθεια στον τομέα αυτό, καθώς πρόκειται για τον μόνο τομέα όπου οι εκπομπές αυξάνονται σε όλη την Ευρώπη και τη βασική πηγή ατμοσφαιρικής ρύπανσης στις πόλεις. Η πρόσβαση όλων των πολιτών, χωρίς οικονομικά κριτήρια και προϋποθέσεις, σε ασφαλείς και πράσινες μεταφορές είναι ο μόνος δρόμος για την αειφορία. Οι βιώσιμες μεταφορές συντελούν στην οικονομική ανάπτυξη, την εργασία, την κοινωνική λειτουργία και συνοχή και την ασφάλεια.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στο γεγονός ότι η απανθρακοποίηση των μεταφορών αναμένεται να είναι ιδιαίτερα δύσκολη, καθώς οι αντίστοιχες τεχνολογίες δεν έχουν φτάσει ακόμη την πλήρη και ομαλή εμπορευματοποίηση και απαιτούν επενδύσεις από πολλούς εταίρους, και από τους πολίτες. Ως εκ τούτου, πρέπει να επιταχυνθεί η ανάπτυξη και χρήση εναλλακτικών καυσίμων, όπως το υδρογόνο, τα βιοκαύσιμα και η ηλεκτρική ενέργεια, και να μειωθεί το κόστος για τον τελικό καταναλωτή.
Η στροφή προς την ηλεκτροκίνηση θα πρέπει, ωστόσο, να συνδυαστεί και με άλλα μέτρα, όπως η πλήρης απανθρακοποίηση του ενεργειακού συστήματος, οι υποδομές σε μέσα σταθερής τροχιάς, η χρήση άλλων μέσων μεταφοράς εμπορευμάτων, όπως ο σιδηρόδρομος και η ναυτιλία, και φυσικά καλύτερες και καθαρότερες δημόσιες μεταφορές. Όπως δήλωσαν οι δύο Υπουργοί, η κάλυψη ελλειμμάτων και καθυστερήσεων χρηματοδότησης σε υποδομές σταθερής τροχιάς και μέσα (μετρό, προαστιακός, τρένα με ηλεκτροκίνηση) αποτελεί ουσιαστική πολιτική συνοχής της ΕΕ.
Συνολικά, η επιτυχία εξαρτάται από το εάν τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα θα είναι χαμηλού κόστους και αποτελεσματικά και χρειάζονται καινοτόμες τεχνολογίες για μπαταρίες χαμηλότερου κόστους και μεγαλύτερου κύκλου ζωής, για τις οποίες θα πρέπει ήδη, κατά τον σχεδιασμό τους, να προβλέψουμε τη διαχείρισή τους μετά τον ωφέλιμο χρόνο ζωής τους.
Η παροχή κινήτρων για την αγορά ηλεκτροκίνητων οχημάτων είναι επίσης σημαντική: με φορολογικά κίνητρα από την ΕΕ, όπου προτάθηκε η μείωση φόρων ειδικά για τομείς όπου αυτό είναι σχετικά εύκολο, όπως τα ταξί και τα λεωφορεία, και με αντικίνητρα που θα αποθαρρύνουν τη χρήση ρυπογόνων οχημάτων. Οι δύο Υπουργοί πρότειναν ειδικότερα οικονομικά κίνητρα για τη γρήγορη ανάπτυξη υποδομών για δημόσιες μεταφορές, αλλά και υποδομών ρευματοδότησης για ηλεκτροκίνηση.
Η νέα βιομηχανική ανάπτυξη για την ηλεκτροκίνηση και τις μεταφορές μηδενικών εκπομπών θα πρέπει να διαμοιραστεί μεταξύ των κρατών μελών της Ευρώπης και για τον λόγο αυτό η ΕΕ οφείλει να διατυπώσει παράλληλες πολιτικές που θα επανεξετάσουν και τους κανόνες κρατικών ενισχύσεων. Αλλιώς, η ευκαιρία για νέες θέσεις εργασίας και νέο προϊόν θα περιοριστεί σε ορισμένες χώρες, διευρύνοντας τις οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες μεταξύ χωρών και δρώντας ανασταλτικά προς το όραμα μιας κοινής, αλληλέγγυας Ευρώπης για όλους.
Η καθαρή, ασφαλής και οικονομικά προσιτή κινητικότητα βασίζεται και στην προώθηση και ενσωμάτωση εναλλακτικών τρόπων μετακίνησης, όπως το περπάτημα, το ποδήλατο, οι δημόσιες μεταφορές και η χρησιμοποίηση του ίδιου αυτοκινήτου από περισσότερα άτομα. Χωρίς προσβάσιμες και οικονομικά προσιτές λύσεις, δεν διασφαλίζεται η βιωσιμότητα και η μακροπρόθεσμη εφαρμογή των προτεινόμενων λύσεων.
Την ανακοίνωση αυτή ακολούθησε η δήλωση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργου Σταθάκη σε κυριακάτικη εφημερίδα, λέγοντας «το ντίζελ είναι κάτι από το οποίο αποµακρυνόµαστε, όπως είναι το πετρέλαιο και η βενζίνη. Εµείς, ως Πολιτεία, θα δώσουµε έµφαση στα θέµατα των αυτοκινήτων και των µεταφορών, µε στόχο να φύγουµε σταδιακά από τη λογική των ντίζελ οχηµάτων».
Στο πλαίσιο αυτό αναµένεται προσεχώς η ανακοίνωση «πακέτου» κινήτρων για την ενίσχυση της ηλεκτροκίνησης, με εύρος προσαρμογής τη δεκαετία, καθώς και η λήψη μέτρων που θα περιληφθούν στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίµα.
Υπενθυμίζεται ότι τον Νοέμβριο του 2011 απελευθερώθηκε η πετρελαιοκίνηση στους νομούς Αττικής και Θεσσαλονίκης αφού τα πετρελαιοκίνητα φορτηγά οχήματα ιδιωτικής χρήσης μικτού βάρους μέχρι τεσσάρων χιλιάδων (4.000) χιλιογράμμων και τα πετρελαιοκίνητα επιβατικά οχήματα ιδιωτικής χρήσης εξαιρέθηκαν από τους περιορισμούς κυκλοφορίας σε αυτές τις περιοχές, εφόσον η τεχνολογία τους πληροί εκ κατασκευής τις προδιαγραφές του Κανονισμού (ΕΚ) 715/2007 της 20ής Ιουνίου 2007 (Euro 4 και Euro 5) ή μεταγενέστερου.
