Οι Κινέζοι κατασκευαστές αυτοκινήτων κατακτούν σταθερά ένα μερίδιο της παγκόσμιας αγοράς με οχήματα που δεν είναι μόνο ανταγωνιστικά όσον αφορά την τεχνολογία, αλλά και αισθητά φθηνότερα από τα αντίστοιχα δυτικά ή ιαπωνικά. Αυτή η ανταγωνιστικότητα στις τιμές έχει αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης και ανάλυσης, συχνά αποδιδόμενη σε άμεσες επιδοτήσεις από την κινεζική κυβέρνηση.
Ωστόσο, οι βαθύτεροι λόγοι για αυτές τις χαμηλότερες τιμές είναι πιο περίπλοκοι, εδραιωμένοι σε έναν συνδυασμό αποδοτικότητας παραγωγής, ελέγχου της εφοδιαστικής αλυσίδας, τεχνολογικής καινοτομίας και κυβερνητικής πολιτικής. Μια βαθύτερη κατανόηση αυτών των παραγόντων μπορεί να ρίξει φως στο γιατί τα κινεζικά οχήματα, ιδιαίτερα τα ηλεκτρικά, καταφέρνουν να διατηρούν χαμηλότερες τιμές.
Αποδοτικότητα παραγωγής και τεχνολογική ενσωμάτωση
Ένας βασικός παράγοντας πίσω από το χαμηλό κόστος των κινεζικών οχημάτων είναι η έμφαση που δίνουν οι κατασκευαστές τους στην αποδοτικότητα της παραγωγής, ιδιαίτερα των ηλεκτρικών οχημάτων. Κατασκευαστές, όπως η BYD και η Nio, έχουν υιοθετήσει καινοτόμες στρατηγικές που τους επιτρέπουν να μειώνουν την πολυπλοκότητα των οχημάτων τους, μειώνοντας σημαντικά το κόστος. Αυτό φάνηκε κατά τη διάρκεια αποσυναρμολόγησης κινεζικών ηλεκτρικών οχημάτων, που ξεκίνησαν Ιάπωνες κατασκευαστές ανταλλακτικών αυτοκινήτων, σε γυμναστήριο ενός κλειστού σχολείου στην περιοχή Chubu της Ιαπωνίας.
Η αποσυναρμολόγηση του αμιγώς ηλεκτρικού BYD Atto 3 αποκαλύπτει πώς η εταιρεία ενσωματώνει πολλαπλά εξαρτήματα σε ένα μόνο μέρος, όπως η ηλεκτρική μονάδα κίνησης e-axle, η οποία συνδυάζει τον κινητήρα, τον μετατροπέα ενέργειας, τον μειωτήρα, τον φορτιστή και άλλα σημαντικά στοιχεία σε μία μονάδα. Αυτή η σχεδίαση, όχι μόνο μειώνει το κόστος παραγωγής, αλλά και το βάρος του οχήματος, αυξάνοντας την αποδοτικότητα.
Οι Κινέζοι κατασκευαστές επωφελούνται επίσης από την ενδοεπιχειρησιακή παραγωγή βασικών εξαρτημάτων, ελαχιστοποιώντας την εξάρτηση από εξωτερικούς προμηθευτές. Με αυτόν τον τρόπο, εταιρείες όπως η BYD μπορούν να ασκούν μεγαλύτερο έλεγχο στην ποιότητα και στο κόστος, επιτυγχάνοντας οικονομίες κλίμακας πιο γρήγορα από πολλούς διεθνείς ανταγωνιστές τους. Αυτή η έμφαση στην μαζική παραγωγή ενισχύεται από τις υψηλές πωλήσεις στην εγχώρια αγορά, με την BYD να έχει πουλήσει πάνω από 300.000 μονάδες του Atto 3 μέχρι τον Μάρτιο του 2023. Η δυνατότητα κοινής χρήσης εξαρτημάτων σε πολλά μοντέλα οχημάτων ενισχύει περαιτέρω τη μείωση του κόστους.
Έλεγχος εφοδιαστικής αλυσίδας και τοπικοποίηση
Ένας ακόμη σημαντικός παράγοντας για την ανταγωνιστικότητα των τιμών των κινεζικών οχημάτων είναι η εκτεταμένη οργάνωση και αξιοποίηση τοπικών εφοδιαστικών αλυσίδων. Η αυτοκινητοβιομηχανία της Κίνας ωφελείται από ένα ώριμο, πυκνοκατοικημένο οικοσύστημα εφοδιαστικής αλυσίδας, όπου οι κατασκευαστές μπορούν να προμηθεύονται σχεδόν όλα τα απαραίτητα εξαρτήματα από την εγχώρια αγορά. Αυτό όχι μόνο μειώνει τα έξοδα μεταφοράς και logistics, αλλά και παρέχει στους κατασκευαστές καλύτερη διαπραγματευτική δύναμη με τους προμηθευτές.
Επιπρόσθετα, οι κινεζικές εταιρείες είναι βαθιά ενσωματωμένες στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού μπαταριών, οι οποίες αποτελούν ένα κρίσιμο στοιχείο για τα ηλεκτρικά οχήματα. Η BYD, για παράδειγμα, παράγει τις δικές της μπαταρίες, μειώνοντας τα κόστη που σχετίζονται με την εισαγωγή ή την ανάθεση παραγωγής μπαταριών σε τρίτους. Με την «κάθετη» ενσωμάτωση αυτών των διαδικασιών, οι Κινέζοι κατασκευαστές μπορούν να προσφέρουν ανταγωνιστικές τιμές στη διεθνή σκηνή, διατηρώντας ταυτόχρονα την κερδοφορία τους.
Ο ρόλος της κρατικής υποστήριξης
Ενώ η αποδοτικότητα παραγωγής και ο έλεγχος της εφοδιαστικής αλυσίδας είναι σημαντικοί, δεν μπορεί κανείς να αγνοήσει τον ρόλο της κρατικής υποστήριξης που επιτρέπει στους Κινέζους κατασκευαστές αυτοκινήτων να διατηρούν χαμηλό κόστος. Η κυβέρνηση της Κίνας υποστηρίζει εδώ και χρόνια κρίσιμους τομείς μέσω επιδοτήσεων, φορολογικών ελαφρύνσεων και ευνοϊκών χρηματοοικονομικών πολιτικών. Ωστόσο, αυτές οι επιδοτήσεις δεν τον χαρακτήρα που υποστηρίζουν πολλοί επικριτές.
Σύμφωνα με δεδομένα που αποκτήθηκαν από τη Nikei Asia, οι κινέζοι κατασκευαστές αυτοκινήτων ωφελούνται περισσότερο από φορολογικές ελαφρύνσεις παρά από άμεσες επιδοτήσεις. Για παράδειγμα, η BYD έλαβε 37,1 δισεκατομμύρια γιουάν σε φορολογικές επιστροφές σε μια περίοδο πέντε ετών, σχεδόν τέσσερις φορές περισσότερο από τις άμεσες επιδοτήσεις που έλαβε. Αυτές οι επιστροφές σχετίζονται συχνά με τις εξαγωγές, βοηθώντας τους Κινέζους κατασκευαστές να διατηρήσουν την ανταγωνιστικότητά τους στις διεθνείς αγορές. Οι εξαγωγείς συχνά αποζημιώνονται για τον ΦΠΑ σε πρώτες ύλες και εξαρτήματα, στοιχείο που επιτρέπει στις εταιρείες να μειώσουν τα λειτουργικά τους κόστη χωρίς να λαμβάνουν άμεση ενίσχυση σε μετρητά.
Η κινεζική κυβέρνηση υποστηρίζει επίσης τον κλάδο, προσφέροντας στις εταιρείες δάνεια με χαμηλότερα επιτόκια, επιτρέποντάς τους να επενδύουν στην τεχνολογία και την παραγωγή χωρίς να επιβαρύνονται σημαντικά οικονομικά. Σε πολλές περιπτώσεις, οι κινεζικές εταιρείες μπορούν να εξασφαλίσουν μακροπρόθεσμα τραπεζικά δάνεια με επιτόκια χαμηλότερα από τα μέσα της αγοράς. Αυτή η οικονομική υποστήριξη επιτρέπει στους κατασκευαστές να διατηρούν σταθερή την παραγωγή τους και να την επεκτείνουν χωρίς την πίεση υψηλού κόστους κεφαλαίου.
Η καινοτομία ως μοχλός μείωσης κόστους
Εκτός από την κρατική υποστήριξη και τις αποδοτικές διαδικασίες παραγωγής, οι κινέζοι κατασκευαστές αυτοκινήτων εκμεταλλεύονται όλο και περισσότερο την καινοτομία για να μειώσουν το κόστος. Η ταχεία ανάπτυξη των μπαταριών solid state (με ηλεκτρολύτη στερεάς κατάστασης), για παράδειγμα, αποτελεί προτεραιότητα τόσο για την κυβέρνηση όσο και για τους κατασκευαστές. Αυτή η τεχνολογία υπόσχεται να μειώσει περαιτέρω το κόστος παραγωγής, ενώ παράλληλα βελτιώνει την αυτονομία και την ασφάλεια των οχημάτων.
Η επένδυση της Κίνας στην έρευνα και ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, όπως οι ημιαγωγοί και η τεχνολογία μπαταριών, παίζει καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση χαμηλού κόστους. Η κυβέρνηση έχει προϋπολογίσει δισεκατομμύρια γιουάν για την ανάπτυξη αυτών των στρατηγικών βιομηχανιών, με έμφαση στη μείωση της εξάρτησης από ξένη τεχνολογία και στην εξασφάλιση ενός ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος παγκοσμίως. Ως αποτέλεσμα, οι Κινέζοι κατασκευαστές αυτοκινήτων είναι σε θέση να προσφέρουν οχήματα με προηγμένη τεχνολογία σε ένα κλάσμα του κόστους των δυτικών ή ιαπωνικών αντίστοιχων.
Πολυδιάστατη ανταγωνιστικότητα
Οι χαμηλότερες τιμές των κινεζικών οχημάτων, ιδιαίτερα στον τομέα των αμιγώς ηλεκτρικών, δεν αποτελούν αποκλειστικά αποτέλεσμα κρατικών επιδοτήσεων. Ενώ η κυβέρνηση της Κίνας έχει παράσχει σημαντική υποστήριξη μέσω φορολογικών ελαφρύνσεων και οικονομικών κινήτρων, η πραγματική ιστορία βρίσκεται στις καινοτόμες προσεγγίσεις που υιοθέτησαν οι κινέζοι κατασκευαστές σε συνδυασμό με τη μακροπρόθεσμη κυβερνητική πολιτική. Από την ενσωμάτωση εξαρτημάτων μέχρι την τοπικοποίηση των εφοδιαστικών αλυσίδων και την αξιοποίηση των οικονομιών κλίμακας, οι κινέζοι κατασκευαστές αυτοκινήτων έχουν αναπτύξει μια ολοκληρωμένη στρατηγική, που τους επιτρέπει να προσφέρουν ανταγωνιστικές τιμές σε παγκόσμιο επίπεδο.
Συνεπώς, η τιμολόγηση των κινεζικών οχημάτων είναι το αποτέλεσμα μιας σύνθετης αλληλεπίδρασης των δυναμικών της αγοράς, της αποδοτικότητας παραγωγής και της στρατηγικής κρατικής υποστήριξης. Καθώς οι κινέζοι κατασκευαστές συνεχίζουν να καινοτομούν και να επεκτείνονται με ταχύτερο ρυθμό, και με την υποστήριξη της ξεκάθαρης κυβερνητικής αποστολής, το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα είναι πιθανό να αυξηθεί, προκαλώντας τους παραδοσιακούς κατασκευαστές τόσο στις τιμές όσο και στην τεχνολογία.
