Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (ΕΚ) και το Συμβούλιο κατέληξαν σε προσωρινή συμφωνία σχετικά με τους αναθεωρημένους στόχους μείωσης των εκπομπών CO2 για καινούργια επιβατικά αυτοκίνητα και βαν.
Οι διαπραγματευτές της ΕΕ εξασφάλισαν συμφωνία με τα κράτη μέλη για την αρχική πρόταση της Επιτροπής που προβλέπει οδική κινητικότητα μηδενικών εκπομπών έως το 2035 (στόχος σε όλο τον στόλο της ΕΕ για μείωση των εκπομπών CO2 που παράγονται από τα νέα επιβατικά αυτοκίνητα και τα ελαφρά επαγγελματικά οχήματα κατά 100% σε σύγκριση με το 2021). Είναι η πρώτη συμφωνία του πακέτου «Fit for 55» και ένα σαφές μήνυμα ενόψει της Διάσκεψης του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή COP27 ότι η ΕΕ αντιμετωπίζει σοβαρά την υιοθέτηση συγκεκριμένων νόμων για την επίτευξη των πιο φιλόδοξων στόχων που ορίζονται στο νόμο της ΕΕ για το κλίμα.
Υπενθυμίζεται πως στις 14 Ιουλίου 2021, ως μέρος της δέσμης «Fit for 55», η Επιτροπή υπέβαλε νομοθετική πρόταση για αναθεώρηση των προτύπων εκπομπών CO2 για καινούργια επιβατικά αυτοκίνητα και ελαφρά επαγγελματικά οχήματα.
Αξιολόγηση των εκπομπών του κύκλου ζωής και της προόδου προς την οδική κινητικότητα μηδενικών εκπομπών
Το ΕΚ πέτυχε την εισαγωγή μεθοδολογίας για την αξιολόγηση και την αναφορά δεδομένων εκπομπών CO2 για όλο τον κύκλο ζωής αυτοκινήτων και βαν που πωλούνται στην αγορά της ΕΕ. Η Επιτροπή θα παρουσιάσει αυτήν τη μεθοδολογία έως το 2025, συνοδευόμενη από νομοθετικές προτάσεις όπου χρειάζεται.
Η Επιτροπή θα δημοσιεύει επίσης έκθεση έως το τέλος του 2025, και στη συνέχεια κάθε δύο χρόνια, για την αξιολόγηση της προόδου προς την οδική κινητικότητα μηδενικών εκπομπών. Η έκθεση θα καλύπτει τον αντίκτυπο στους καταναλωτές και την απασχόληση, την πρόοδο στην ενεργειακή απόδοση και την οικονομική προσιτότητα των οχημάτων μηδενικών και χαμηλών εκπομπών, καθώς και πληροφορίες για την αγορά μεταχειρισμένων οχημάτων.
Ευθυγράμμιση των ορίων τιμών εκπομπών με τις πραγματικές εκπομπές
Η Επιτροπή θα παρακολουθεί και θα αναφέρει ετησίως το χάσμα μεταξύ των ορίων τιμών εκπομπών και των πραγματικών δεδομένων κατανάλωσης καυσίμου και ενέργειας, με στόχο να προσαρμόσει τις μέσες ειδικές εκπομπές CO2 των κατασκευαστών έως το 2030.
Χρηματοδότηση για τη διασφάλιση δίκαιης μετάβασης στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας
Η συμφωνία προβλέπει πως η υφιστάμενη χρηματοδότηση της ΕΕ θα πρέπει να διοχετεύεται στη μετάβαση σε οχήματα μηδενικών εκπομπών και συναφείς τεχνολογίες και ιδιαίτερα προς τις ΜΜΕ κατά μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού της αυτοκινητοβιομηχανίας και τις ευάλωτες περιοχές και κοινότητες.
Άλλα μέτρα που προβλέπονται από τον κανονισμό:
- Ο μηχανισμός κινήτρων για οχήματα μηδενικών και χαμηλών εκπομπών («ZLEV») αναθεωρείται με υψηλότερο σημείο αναφοράς προκειμένου να διασφαλιστεί ότι ευθυγραμμίζεται με τις τρέχουσες τάσεις πωλήσεων και φέρνει οικονομικά αυτοκίνητα μηδενικών εκπομπών στην αγορά της ΕΕ.
- Στους κατασκευαστές που είναι υπεύθυνοι για μικρούς όγκους παραγωγής σε ένα ημερολογιακό έτος (1.000 έως 10.000 νέα αυτοκίνητα ή 1.000 έως 22.000 νέα βαν) μπορεί να χορηγηθεί εξαίρεση μέχρι το τέλος του 2035 (όσοι είναι υπεύθυνοι για λιγότερες από 1.000 ταξινομήσεις νέων οχημάτων ετησίως εξακολουθούν να εξαιρούνται).
- Οι ισχύοντες κανόνες για τη σήμανση της οικονομίας καυσίμου και των εκπομπών CO2 για τα αυτοκίνητα θα πρέπει να αναθεωρηθούν έως τα τέλη του 2024.
Το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο θα πρέπει να εγκρίνουν επίσημα τη συμφωνία αυτή προτού τεθεί σε ισχύ.
Ο εισηγητής Jan Huitema (Renew, NL) δήλωσε: «Με αυτούς τους στόχους, δημιουργούμε σαφήνεια για την αυτοκινητοβιομηχανία και τονώνουμε την καινοτομία και τις επενδύσεις για τους κατασκευαστές αυτοκινήτων. Επιπλέον, η αγορά και η οδήγηση αυτοκινήτων μηδενικών ρύπων θα γίνουν φθηνότερες για τους καταναλωτές. Χαίρομαι που σήμερα καταλήξαμε σε συμφωνία με το Συμβούλιο για φιλόδοξη αναθεώρηση των στόχων για το 2030 και υποστηρίξαμε στόχο 100% για το 2035. Αυτό είναι ζωτικής σημασίας για να επιτευχθεί η κλιματική ουδετερότητα έως το 2050 και να γίνει η καθαρή οδήγηση πιο προσιτή».
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, εξέφρασε από την πλευρά της ικανοποίηση για το «κρίσιμο ορόσημο» αυτό όσον αφορά τις φιλοδοξίες της ΕΕ για το κλίμα, συμφωνία που κατ’ αυτήν θα «ενισχύσει την καινοτομία και την ευρωπαϊκή βιομηχανική και τεχνολογική ηγετική θέση».
Η ACEA διαβεβαίωσε πως είναι έτοιμη να «αντιμετωπίσει την πρόκληση» έπειτα από αυτή την «απόφαση άνευ προηγουμένου», καλώντας ταυτόχρονα την ΕΕ να θέσει «όρους» που χαρακτηρίζει απαραίτητους για την επίτευξη του στόχου, ιδίως την εγκατάσταση επαρκούς δικτύου φορτιστών των μπαταριών των ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
