Το Συμβούλιο της ΕΕ υιοθέτησε γενική προσέγγιση στην πρόταση ενίσχυσης της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις μπαταρίες και τα απόβλητά τους.
Οι νέοι κανόνες θα προωθήσουν την ανάπτυξη βιώσιμων και ασφαλών αλυσίδων παραγωγής μπαταριών καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους και θα δημιουργήσουν ίσους όρους ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά.
Η Γαλλίδα Υπουργός Οικολογικής Μετάβασης, Barbara Pompili, δήλωσε: «Οι μπαταρίες αποτελούν βασικό στοιχείο της μετάβασης στην καθαρή ενέργεια. Οι νέοι κανόνες θα προωθήσουν την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και των αλυσίδων παραγωγής και θα δημιουργήσουν περισσότερες διαθέσιμες μπαταρίες για τη μετάβασή μας σε τρόπους μεταφοράς μηδενικών εκπομπών. Οι νέοι κανόνες θα διασφαλίσουν πως οι μπαταρίες στο τέλος ζωής τους θα συλλέγονται με σωστό τρόπο και δεν θα απορρίπτονται στο περιβάλλον. Έτσι θα αποτραπεί η απελευθέρωση τοξικών ουσιών στο περιβάλλον και θα περιοριστεί δραστικά η σπατάλη πολύτιμων υλικών που μπορούν να ανακτηθούν στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας».
Η διαπραγματευτική στάση του Συμβουλίου διατηρεί και ενισχύει τις βασικές αρχές της αρχικής πρότασης της Επιτροπής, συμπεριλαμβανομένου του «διαβατηρίου μπαταριών», των αυστηρών περιορισμών επικίνδυνων ουσιών, του αποτυπώματος άνθρακα για τις μπαταρίες, της εκτεταμένης ευθύνης του παραγωγού και της υποχρέωσης οι νέες μπαταρίες να περιέχουν ανακυκλωμένα υλικά και των υποχρεωτικών απαιτήσεων αλυσίδων εφοδιασμού.
Η γενική προσέγγιση επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού σε έτοιμες μονάδες μπαταριών και σε όλες τις μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων.
Διατηρεί τους στόχους περισυλλογής απόβλητων φορητών μπαταριών εκ μέρους των παραγωγών και υιοθετεί συγκεκριμένο στόχο συλλογής φορητών μπαταριών ελαφρών μέσων μεταφοράς (π.χ. ηλεκτρικά ποδήλατα, ηλεκτρικά μοτοποδήλατα, ηλεκτρικά σκούτερ).
Η γενική προσέγγιση διατηρεί φιλόδοξο και ισορροπημένο χρονοδιάγραμμα, με έμφαση στις διατάξεις για τις μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων, ιδίως όσον αφορά στο αποτύπωμα άνθρακα και τις απαιτήσεις απόδοσης. Η ανάπτυξη αυτής της αγοράς αποτελεί προϋπόθεση για την απανθρακοποίηση της οικονομίας και της κοινωνίας.
Η γενική προσέγγιση εγγυάται επίσης το δικαίωμα των κρατών μελών να προτείνουν περιορισμούς επικίνδυνων ουσιών στις μπαταρίες σε κάθε φάση του κύκλου ζωής τους.
Στοχεύει επίσης να καταστήσει το κείμενο συνεκτικότερο και σαφέστερο και να διευκολύνει την εφαρμογή του από τα κράτη μέλη και τους οικονομικούς παράγοντες της αγοράς, που χρειάζονται σαφήνεια και βεβαιότητα για να προβούν στις επενδύσεις που απαιτούνται για την πράσινη μετάβαση.
Τι έπεται για τις μπαταρίες στην ΕΕ
Η πρόταση κανονισμού μπαταριών, που παρουσιάστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 10 Δεκεμβρίου 2020, στοχεύει στη δημιουργία τομέα κυκλικής οικονομίας για όλα τα στάδια του κύκλου ζωής μπαταριών, από το σχεδιασμό έως την επεξεργασία αποβλήτων. Η πρωτοβουλία αυτή είναι μείζονος σημασίας, ιδίως εν όψει της μαζικής ανάπτυξης της ηλεκτρικής κινητικότητας, από περιβαλλοντική, οικονομική και κοινωνική άποψη. Είναι επίσης πολύ σημαντική για την τεχνολογική κυριαρχία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο νέος κανονισμός θα αντικαταστήσει την τρέχουσα οδηγία μπαταριών του 2006 και θα ολοκληρώσει την υφιστάμενη νομοθεσία, ιδίως όσον αφορά στη διαχείριση αποβλήτων.
Η πρόταση της Επιτροπής αποτέλεσε αντικείμενο αρχικής ανταλλαγής απόψεων κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου Περιβάλλοντος του Μαρτίου 2021, της βασικής έκθεσης προόδου προς το Συμβούλιο Περιβάλλοντος τον Ιούνιο του 2021 και της δεύτερης έκθεσης προόδου προς το Συμβούλιο Περιβάλλοντος τον Δεκέμβριο του 2021. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υιοθέτησε την διαπραγματευτική του στάση κατά την ολομέλεια της 10ης Μαρτίου 2022. Το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο θα ξεκινήσουν τριμερείς διαπραγματεύσεις με σκοπό την επίτευξη συμφωνίας τελικού κειμένου κατά την πρώτη ανάγνωση.
Infographic: EE
Φωτογραφία: Volvo Car Group
