To Ψήφισμα του ΕΚ για την αυτόνομη οδήγηση στις ευρωπαϊκές μεταφορές

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέληξε στις 15 Ιανουαρίου 2019 σε ψήφισμα που αφορά στη στρατηγική της ΕΕ όσον αφορά τη συνδεδεμένη και αυτοματοποιημένη κινητικότητα, το οποίο θα διαβιβάσει τόσο στο Συμβούλιο της Ευρώπης όσο και στην Επιτροπή. Το ψήφισμα αναφέρει αναλυτικά τα εξής:

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 17ης Μαΐου 2018, με τίτλο «Οδεύοντας προς την αυτοματοποιημένη κινητικότητα: Μια στρατηγική της ΕΕ για την κινητικότητα του μέλλοντος» (COM(2018)0283),

–  έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 30ής Νοεμβρίου 2016, με τίτλο «Ευρωπαϊκή στρατηγική για συνεργατικά και ευφυή συστήματα μεταφορών, ένα ορόσημο προς τη συνεργατική, συνδεδεμένη και αυτοματοποιημένη κινητικότητα» (COM(2016)0766),

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 1ης Ιουνίου 2017, σχετικά με τη συνδεσιμότητα στο διαδίκτυο για ανάπτυξη, ανταγωνιστικότητα και συνοχή: η ευρωπαϊκή κοινωνία των gigabit και του 5G⁽¹⁾ ,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 13ης Μαρτίου 2018, σχετικά με μια ευρωπαϊκή στρατηγική για τα συνεργατικά ευφυή συστήματα μεταφορών⁽²⁾ ,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού καθώς και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών, της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας (A8-0425/2018),

1. A.λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική της ΕΕ όσον αφορά τη συνδεδεμένη και αυτοματοποιημένη κινητικότητα έχει στενή σχέση με τις πολιτικές προτεραιότητες της Επιτροπής, ιδίως αυτές των θεματολογίων της για την απασχόληση, τη μεγέθυνση και τις επενδύσεις, την έρευνα και την καινοτομία, το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή, την καθαρή και ασφαλή κινητικότητα και τις μεταφορές, την οδική ασφάλεια και την κυκλοφοριακή αποσυμφόρηση, την ενιαία ψηφιακή αγορά και την Ενεργειακή Ένωση·
2. B.λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ταχύς ρυθμός της τεχνολογικής ανάπτυξης, τόσο στον τομέα των μεταφορών όσο και στον τομέα της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης, έχει σημαντικό αντίκτυπο στην οικονομία και την κοινωνία· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα αυτόνομα οχήματα θα αλλάξουν σημαντικά την καθημερινή μας ζωή, θα καθορίσουν το μέλλον των οδικών μεταφορών σε παγκόσμιο επίπεδο και θα μειώσουν το κόστος των μεταφορών, θα βελτιώσουν την οδική ασφάλεια, θα αυξήσουν την κινητικότητα και θα μειώσουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τομέας των οδικών μεταφορών θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για νέες υπηρεσίες και νέους τρόπους μεταφορών, ικανοποιώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την αυξανόμενη ζήτηση για ατομική κινητικότητα και εμπορευματικές μεταφορές, ενώ θα μπορούσε ακόμη και να συμβάλει σε έναν ρηξικέλευθο πολεοδομικό σχεδιασμό·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή σκοπεύει να μειώσει κατά το ήμισυ τον ετήσιο αριθμό θανατηφόρων οδικών ατυχημάτων στην ΕΕ έως το 2020 σε σύγκριση με το 2010, σύμφωνα με τους στόχους που θέτει το «όραμα μηδενικές απώλειες»· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόοδος όσον αφορά τη μείωση του συνολικού αριθμού θανάτων και τραυματισμών φαίνεται να έχει παραμείνει στάσιμη τα τελευταία έτη, δεδομένου ότι το 2016 πάνω από 25 000 άτομα έχασαν τη ζωή τους σε δρόμους της ΕΕ, ενώ ακόμη 135 000 άτομα τραυματίστηκαν σοβαρά· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πόλεις μας αντιμετωπίζουν μείζονα προβλήματα κινητικότητας που επιδεινώνονται από τη ρύπανση και την αλλαγή του κλίματος·

Δ.   λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει ήδη αποδειχθεί ότι τα προηγμένα συστήματα υποβοήθησης της οδήγησης, όπως το σύστημα προειδοποίησης απόκλισης από τη λωρίδα κυκλοφορίας και το σύστημα αυτόματης πέδησης έκτακτης ανάγκης, συμβάλλουν στην οδική ασφάλεια και στη μείωση του αριθμού των σοβαρών ατυχημάτων·

1. E.λαμβάνοντας υπόψη ότι η συντριπτική πλειονότητα των οδικών ατυχημάτων οφείλονται σε ανθρώπινο λάθος και, συνεπώς, προκύπτει επιτακτική ανάγκη μείωσης των πιθανοτήτων ανάλογων ατυχημάτων, με τη θέσπιση της υποχρεωτικής χρήσης προηγμένων συστημάτων οχημάτων τα οποία βελτιώνουν την ασφάλεια, με παράλληλη διατήρηση της ατομικής κινητικότητας·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η θετική τάση που έχει παρατηρηθεί στον τομέα της οδικής ασφάλειας στην ΕΕ την τελευταία δεκαετία έχει επιβραδυνθεί· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι οδικές μεταφορές εξακολουθούν να ευθύνονται για τον μεγαλύτερο όγκο εκπομπών από τις μεταφορές, όσον αφορά τα αέρια του θερμοκηπίου και τους ατμοσφαιρικούς ρύπους·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανάγκες των μεταφορών τόσο των επιβατών όσο και των εμπορευμάτων αυξάνονται σε ολόκληρο τον κόσμο, στο πλαίσιο της μεγαλύτερης ευαισθητοποίησης για τα όρια των πόρων του πλανήτη, και ότι, κατά συνέπεια, η αποδοτικότητα των μεταφορών καθίσταται ένα ολοένα και πιο κρίσιμο ζήτημα·

1. H.λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ θα πρέπει να ενθαρρύνει και να αναπτύξει περαιτέρω τις ψηφιακές τεχνολογίες για την αυτοματοποιημένη κινητικότητα, με στόχο να αντισταθμιστεί το ανθρώπινο σφάλμα και να μειωθούν τα τροχαία ατυχήματα και οι θάνατοι από τροχαία·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αυτοματοποίηση και η ανάπτυξη νέας τεχνολογίας θα αυξήσει την ασφάλεια των μεταφορών και των συστημάτων μεταφορών και θα εξαλείψει ορισμένους από τους ανθρώπινους παράγοντες που εμπλέκονται· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παράλληλα με την αυτοματοποίηση, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη τόσο η πολυμορφία όσο και η κατάσταση των συστημάτων μεταφορών στα διάφορα κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να κατασκευαστούν νέα συστήματα μεταφορών και να εξοπλιστούν με επαρκή χαρακτηριστικά ασφαλείας τόσο τα νέα όσο και τα υφιστάμενα συστήματα μεταφορών πριν την εξάπλωση της αυτοματοποίησης·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι επίπεδα αυτοματοποίησης υφίστανται, και ότι τα επίπεδα 1 και 2 διατίθενται ήδη στην αγορά, αλλά τα επίπεδα της υπό όρους, της υψηλής και της πλήρους αυτοματοποίησης (κατά τα οποία ένα όχημα γίνεται αυτόνομο) αναμένεται να καταστούν διαθέσιμα το νωρίτερο την περίοδο 2020-2030 και ότι, κατά συνέπεια, τα συστήματα υποβοήθησης της οδήγησης είναι σημαντικά ως τεχνολογία γενικής εφαρμογής στην πορεία προς την πλήρη αυτοματοποίηση·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη να πραγματοποιηθούν επενδύσεις τόσο στο στάδιο της έρευνας όσο και μετέπειτα στο στάδιο ανάπτυξης, προκειμένου να βελτιωθούν οι διαθέσιμες τεχνολογίες και να υλοποιηθεί μια ασφαλής και ευφυής υποδομή μεταφορών·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές χώρες ανά τον κόσμο (λ.χ. οι ΗΠΑ, η Αυστραλία, η Ιαπωνία, η Κορέα και η Κίνα) κινούνται ταχύτατα προς την κατεύθυνση της διάθεσης στην αγορά τόσο της συνδεδεμένης όσο και της αυτοματοποιημένης κινητικότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρώπη πρέπει να ανταποκριθεί πολύ πιο ενεργά στις ταχείες εξελίξεις στον τομέα αυτό, να ενθαρρύνει τις πρωτοβουλίες και να προωθήσει αυστηρές απαιτήσεις ασφαλείας για όλους τους φορείς που ταξιδεύουν δια θαλάσσης, πλωτής οδού, μέσω οδικών, εναέριων ή σιδηροδρομικών μεταφορών και χρησιμοποιούν μικτές μεταφορές·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Επιτροπή, η νέα αγορά αυτοματοποιημένων και συνδεδεμένων οχημάτων αναμένεται να αναπτυχθεί ραγδαία, με έσοδα που εκτιμάται ότι θα υπερβαίνουν τα 620 δισεκατομμύρια EUR έως το 2025 για την αυτοκινητοβιομηχανία της ΕΕ και τα 180 δισεκατομμύρια EUR για τον κλάδο ηλεκτρονικών ειδών της ΕΕ·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διακήρυξη του Άμστερνταμ (2016) σκιαγραφεί τη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών, της Επιτροπής και της βιομηχανίας στον τομέα της συνδεδεμένης και αυτοματοποιημένης οδήγησης·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αυτόνομες μεταφορές καλύπτουν όλες τις μορφές των τηλεκατευθυνόμενων, αυτοματοποιημένων και αυτόνομων μεταφορικών μέσων μέσω οδικών, σιδηροδρομικών, εναέριων, θαλάσσιων και εσωτερικών πλωτών οδών·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την αυτοματοποιημένη κινητικότητα αποτελεί σημαντικό ορόσημο στη στρατηγική της ΕΕ για τη συνδεδεμένη και αυτοματοποιημένη κινητικότητα·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να δοθεί έμφαση στην αυτόνομη κινητικότητα, δεδομένου ότι τα πλήρως αυτόνομα οχήματα θα αποφέρουν αξιοσημείωτα οφέλη για την οδική ασφάλεια και θα είναι σε θέση να λειτουργούν χωρίς συνδεδεμένες λειτουργικότητες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επικουρικές ικανότητες και υπηρεσίες μπορεί να εξακολουθούν να απαιτούν ψηφιακή επικοινωνία·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η εμπορική κυκλοφορία αυτόνομων οχημάτων, η οποία αναμένεται ήδη από το 2020, θα αποφέρει σημαντικά οφέλη, αλλά συνεπάγεται επίσης πληθώρα νέων κινδύνων, ιδίως όσον αφορά την οδική ασφάλεια, την αστική ευθύνη και τις ασφαλίσεις, την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας, την προστασία των δεδομένων και ζητήματα πρόσβασης σε δεδομένα, τις τεχνικές υποδομές, την τυποποίηση και την απασχόληση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μακροπρόθεσμη επίδραση της αυτόνομης κινητικότητας στις θέσεις εργασίας και το περιβάλλον είναι αδύνατον να προβλεφθεί πλήρως· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι ζωτικής σημασίας να διασφαλιστεί ότι το νομικό πλαίσιο της ΕΕ είναι κατάλληλο για την επαρκή αντιμετώπιση των εν λόγω προκλήσεων, καθώς και για την ενημέρωση του κοινού σχετικά με τα αυτόνομα οχήματα και την ενίσχυση της δημόσιας αποδοχής των εν λόγω οχημάτων·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δεοντολογικά ζητήματα που αφορούν τη χρήση των εν λόγω τεχνολογιών καθιστούν αναγκαία τη χάραξη κατευθυντήριων γραμμών για την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, καθώς και συστημάτων που θα διασφαλίζουν τη συνεκτική αντιμετώπιση των δεοντολογικών αυτών ζητημάτων·

Γενικές αρχές

1. χαιρετίζει την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την πορεία προς την αυτοματοποιημένη κινητικότητα, η οποία παρουσιάζει μια προσέγγιση με την οποία η ΕΕ μπορεί να καταστεί πρωτοπόρος όσον αφορά την ανάπτυξη ασφαλών συστημάτων για την αυτοματοποιημένη κινητικότητα, την αύξηση της οδικής ασφάλειας και της αποδοτικότητας, την καταπολέμηση της κυκλοφοριακής συμφόρησης, τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και των εκπομπών από τις μεταφορές και τη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων·
2. αναγνωρίζει τα αρχικά βήματα τα οποία έχουν γίνει από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη σχετικά με την αυτοματοποιημένη κινητικότητα του μέλλοντος και αναγνωρίζει τις νομοθετικές πρωτοβουλίες σχετικά με την οδηγία περί Συστημάτων Ευφυών Μεταφορών (ITS)⁽³⁾και τις προτεινόμενες αναθεωρήσεις της οδηγίας για τη διαχείριση της ασφάλειας των οδικών υποδομών⁽⁴⁾ και του κανονισμού για τη γενική ασφάλεια των μηχανοκίνητων οχημάτων⁽⁵⁾ ·
3. επιβεβαιώνει τον σημαντικό ρόλο των συνεργατικών και ευφυών συστημάτων μεταφορών (C-ITS) στην παροχή συνδεσιμότητας για αυτοματοποιημένα/αυτόνομα οχήματα των επιπέδων 2, 3 και, ενδεχομένως, 4 σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση της Ένωσης Μηχανικών Αυτοκινήτων (SAE)· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη και τη βιομηχανία να συνεχίσουν την υλοποίηση των C-ITS και καλεί την Επιτροπή να στηρίξει τα κράτη μέλη και τη βιομηχανία κατά την ανάπτυξη των υπηρεσιών C-ITS, ιδίως μέσω του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη», των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων και του προγράμματος InvestEU·
4. υπογραμμίζει το δυναμικό καινοτομίας όλων των αυτόνομων μέσων για τις οδικές, τις σιδηροδρομικές, τις πλωτές και τις αεροπορικές μεταφορές· υπογραμμίζει την ανάγκη να ενώσουν τις δυνάμεις τους οι ευρωπαϊκοί παράγοντες προκειμένου να επιτύχουν και να διατηρήσουν ηγετική θέση παγκοσμίως στον τομέα των αυτόνομων μεταφορών· σημειώνει ότι η πρόοδος στην αυτόνομη κινητικότητα, ιδίως στις οδικές μεταφορές, απαιτεί τη συνεργασία πολλών τομέων της ευρωπαϊκής οικονομίας, συμπεριλαμβανομένων του τομέα κατασκευής οχημάτων και των ψηφιακών τομέων·
5. αναγνωρίζει το σημαντικό δυναμικό της αυτοματοποιημένης κινητικότητας για πολλούς τομείς, το οποίο προσφέρει νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες για τις νεοφυείς επιχειρήσεις, τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), αλλά και τη βιομηχανία και τις επιχειρήσεις συνολικά, ιδίως όσον αφορά τη δημιουργία νέων υπηρεσιών κινητικότητας και δυνατοτήτων απασχόλησης·
6. υπογραμμίζει την ανάγκη ανάπτυξης αυτόνομων οχημάτων τα οποία διαθέτουν πρόσβαση για άτομα με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα (PRMS)·
7. παροτρύνει την Επιτροπή να παρουσιάσει μια στρατηγική, ιδίως όσον αφορά τα δεδομένα, την πρόσβαση στα δεδομένα και την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, σύμφωνα με το ψήφισμα του Κοινοβουλίου, της 13ης Μαρτίου 2018, σχετικά με μια ευρωπαϊκή στρατηγική για τα συνεργατικά ευφυή συστήματα μεταφορών, διασφαλίζοντας μια τεχνολογικά ουδέτερη προσέγγιση προς άμεση διάθεση στην αγορά· αναγνωρίζει τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται στις επικείμενες συστάσεις της Επιτροπής σχετικά με την πρόσβαση σε επί του οχήματος δεδομένα και πόρους·
8. επιβεβαιώνει την ανάγκη να διερευνηθούν νομοθετικές δράσεις που θα διασφαλίζουν δίκαιη, ασφαλή, σε πραγματικό χρόνο, και τεχνολογικά ουδέτερη πρόσβαση σε επί του οχήματος δεδομένα για ορισμένους τρίτους φορείς· θεωρεί ότι η εν λόγω πρόσβαση θα πρέπει να επιτρέπει στους τελικούς χρήστες και σε τρίτους φορείς να επωφελούνται από την ψηφιοποίηση και να προωθεί ισότιμους όρους και ασφάλεια όσον αφορά την αποθήκευση επί του οχήματος δεδομένων·
9. σημειώνει ότι παρόμοια ζητήματα σχετικά με δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας και τα αντίστοιχα δικαιώματα χρήσης θα προκύψουν στο πλαίσιο της τεχνητής νοημοσύνης για την αυτόνομη κινητικότητα, αλλά και σε άλλους τομείς, όπως δικαιώματα ιδιοκτησίας ή χρήσης σε κώδικες, δεδομένα και εφευρέσεις που δημιουργούνται μέσω της ίδιας της τεχνητής νοημοσύνης· εκτιμά, ωστόσο, ότι για τα εν λόγω ζητήματα θα πρέπει να βρεθούν κατά το δυνατόν γενικές λύσεις·
10. εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι, κατά την κατάρτιση του νέου νομοθετικού πλαισίου για τη ρύθμιση της αυτόνομης κινητικότητας, είναι απαραίτητο να εξασφαλιστεί ότι θα μπορούν να ξεπεραστούν οποιαδήποτε εμπόδια στην προώθηση της τεχνολογικής προόδου, της έρευνας και της καινοτομίας·
11. επισημαίνει ότι η ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την αυτοματοποιημένη κινητικότητα δεν περιλαμβάνει αναλύσεις και προτάσεις για αυτόνομα οχήματα σε όλους τους τρόπους μεταφοράς· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ειδικές αναλύσεις και στρατηγικές για κάθε τρόπο μεταφοράς, μεταξύ άλλων στους τομείς των διατροπικών μεταφορών και της διατροπικής κινητικότητας·
12. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διευρύνουν τις πολιτικές τους για την αυτόνομη οδήγηση, ούτως ώστε να συμπεριλαμβάνουν και τις μαζικές μεταφορές, και επίσης να διευρύνουν το όραμά τους, προκειμένου να καλύπτονται όλοι οι τρόποι μεταφοράς·
13. εκφράζει την ικανοποίησή του για το έργο που έχει πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο των συναντήσεων υψηλού επιπέδου του Συμβουλίου για την αυτόνομη οδήγηση και θα ήθελε οι εργασίες να επεκταθούν ώστε να συμπεριλαμβάνουν και άλλους τρόπους μεταφοράς πέραν των οδικών μεταφορών·
14. υπογραμμίζει ότι τα τεχνικά πρότυπα για οχήματα και υποδομές (π.χ. σήματα οδικής κυκλοφορίας, σήματα οδών, συστήματα σηματοδότησης και C-ITS) πρέπει να αναπτυχθούν και να εναρμονιστούν σε διεθνές, ενωσιακό και εθνικό επίπεδο, αξιοποιώντας τις υπάρχουσες εργασίες και φόρουμ για την αποφυγή επικαλύψεων, με βάση τις αρχές μιας ανοικτής, διαφανούς και τεχνολογικά ουδέτερης προσέγγισης, την αύξηση της οδικής ασφάλειας και τη διασφάλιση αδιάλειπτης διασυνοριακής διαλειτουργικότητας·
15. σημειώνει ότι τα αξιόπιστα επί του οχήματος δεδομένα και τα δεδομένα διαδρομών αποτελούν θεμελιώδη δομικά στοιχεία για την επίτευξη τόσο της αυτόνομης όσο και της συνδεδεμένης οδήγησης σε έναν ενιαίο ευρωπαϊκό χώρο μεταφορών, καθώς και ανταγωνιστικών υπηρεσιών για τους τελικούς χρήστες· καλεί την Επιτροπή, κατά συνέπεια, να διασφαλίσει ότι θα αρθούν τα εμπόδια για τη χρήση αυτών των δεδομένων και ότι, πριν από την 1η Ιανουαρίου 2020, θα τεθεί, εν προκειμένω, σε εφαρμογή ένα ισχυρό κανονιστικό σύστημα, το οποίο θα διασφαλίζει την ίδια ποιότητα και διαθεσιμότητα δεδομένων σε όλα τα κράτη μέλη·
16. σημειώνει την επείγουσα ανάγκη παροχής ασφάλειας δικαίου τόσο για τους χρήστες όσο και για τα ενδιαφερόμενα μέρη όσον αφορά τη συμμόρφωση των αυτόνομων οχημάτων με βασική υφιστάμενη νομοθεσία, με ιδιαίτερη αναφορά στη νομοθεσία για την προστασία της ιδιωτικής ζωής στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών (ePrivacy) και τον γενικό κανονισμό για την προστασία δεδομένων⁽⁶⁾· καλεί την Επιτροπή να διευκρινίσει ποιες κατηγορίες πληροφοριών που παράγονται από αυτόνομα οχήματα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως ανοικτά δεδομένα και να διατίθενται σε πραγματικό χρόνο, και ποιες θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως εμπιστευτικές·
17. επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι οι χρήστες έχουν τον έλεγχο και την πρόσβαση τόσο στα προσωπικά όσο και στα επί του οχήματος δεδομένα τα οποία παράγονται, συλλέγονται και κοινοποιούνται από αυτόνομα οχήματα· τονίζει ότι στους καταναλωτές πρέπει να προσφέρεται ένα μέγιστο επίπεδο προστασίας στον κυβερνοχώρο·
18. τονίζει την αναμενόμενη μαζική αύξηση των δεδομένων που παράγονται, συλλέγονται και διαβιβάζονται από αυτόνομα οχήματα, και υπογραμμίζει την ανάγκη χρήσης αυτών των δεδομένων, ιδίως των μη προσωπικών και ανωνυμοποιημένων δεδομένων, για τη διευκόλυνση της ανάπτυξης αυτόνομων οχημάτων και την περαιτέρω ανάπτυξη καινοτομιών στο πλαίσιο νέων λύσεων κινητικότητας· επισημαίνει ότι η προστασία της ιδιωτικότητας και των ευαίσθητων δεδομένων που παράγονται από αυτόνομα οχήματα πρέπει να αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα·
19. υπογραμμίζει ότι τα επόμενα έτη θα διατεθούν στο εμπόριο πλήρως αυτόνομα ή άκρως αυτοματοποιημένα οχήματα, και ότι θα πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή το συντομότερο δυνατόν κατάλληλα ρυθμιστικά πλαίσια που θα διασφαλίζουν την ασφαλή λειτουργία τους και θα προβλέπουν ένα σαφές καθεστώς περί ευθύνης, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι επακόλουθες αλλαγές, συμπεριλαμβανομένης της αλληλεπίδρασης μεταξύ αυτόνομων οχημάτων και υποδομών και άλλων χρηστών·
20. σημειώνει ότι οι υφιστάμενοι κανόνες περί ευθύνης, όπως η οδηγία 85/374/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 25ης Ιουλίου 1985, για την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σε θέματα ευθύνης λόγω ελαττωματικών προϊόντων⁽⁷⁾(η οδηγία σχετικά με την ευθύνη για τα προϊόντα) και η οδηγία 2009/103/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Σεπτεμβρίου 2009, σχετικά με την ασφάλιση της αστικής ευθύνης που προκύπτει από την κυκλοφορία αυτοκινήτων οχημάτων και την επιβολή της υποχρεωτικής ασφάλισης της ευθύνης αυτής⁽⁸⁾ (οδηγία περί ασφάλισης αυτοκινήτων), δεν είχαν θεσπιστεί για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που θέτει η χρήση των αυτόνομων οχημάτων, και τονίζει ότι υπάρχουν όλο και περισσότερα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο, ιδίως όσον αφορά την ευθύνη, την ασφάλιση, την καταχώριση και την προστασία των προσωπικών δεδομένων, δεν θα είναι πλέον επαρκές ή κατάλληλο σε ό,τι αφορά τους νέους κινδύνους που προκύπτουν από την αύξηση της αυτοματοποίησης, της συνδεσιμότητας και της πολυπλοκότητας των οχημάτων·
21. εκφράζει την άποψη ότι, λαμβανομένων υπόψη των δυναμικών τεχνολογικών εξελίξεων στον κλάδο αυτό, είναι αναγκαίο να διευκρινιστεί ποιος θα πρέπει να φέρει την ευθύνη για τις ζημίες σε περίπτωση ατυχημάτων που προκαλούνται από πλήρως αυτόνομα οχήματα, ενώ όταν το επίπεδο αυτονομίας είναι τέτοιο ώστε το όχημα να μπορεί να λειτουργεί είτε πλήρως αυτόνομα, είτε να οδηγείται από έναν οδηγό, θα πρέπει να διαπιστώνεται πέρα από κάθε αμφιβολία ποιο είναι το μέρος που φέρει την ευθύνη για κάθε συγκεκριμένο περιστατικό· τονίζει εν προκειμένω, ότι πρέπει ιδίως να εξετασθεί κατά πόσον η άποψη ότι μέχρι στιγμής πολύ μικρός αριθμός ατυχημάτων οφείλεται σε τεχνικά αίτια, θα μπορούσε να δικαιολογήσει μετακύλιση της ευθύνης στον κατασκευαστή, ο οποίος, ως παράγοντας κινδύνου ανεξάρτητος από την έννοια της αμέλειας, μπορεί να συνδεθεί απλώς με τον κίνδυνο που προέρχεται από τη διάθεση ενός αυτόνομου οχήματος στην αγορά· τονίζει επίσης ότι πρέπει να εξετασθεί περαιτέρω εάν συγκεκριμένες υποχρεώσεις του κατόχου του οχήματος που άπτονται της οδικής ασφάλειας, καθώς και οι υποχρεώσεις παροχής οδηγιών στους εκάστοτε οδηγούς μπορούν να αντισταθμίσουν καταλλήλως αυτή τη μετακύλιση της ευθύνης· καλεί, συνεπώς, την Επιτροπή να διενεργήσει μια διεξοδική αξιολόγηση, να προσαρμόσει το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο της ΕΕ και, εάν χρειαστεί, να θεσπίσει νέους κανόνες βάσει των οποίων θα κατανέμονται η ευθύνη και η υποχρέωση αποζημίωσης· καλεί επίσης την Επιτροπή να αξιολογήσει και να παρακολουθήσει τη δυνατότητα εισαγωγής πρόσθετων μέσων της ΕΕ σύμφωνα με τις εξελίξεις στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης·
22. υποστηρίζει ότι οι τεχνολογίες που βασίζονται στο παγκόσμιο δορυφορικό σύστημα πλοήγησης (GNSS) και το πρόγραμμα Galileo διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη βελτίωση της αλληλεπίδρασης και της διαλειτουργικότητας μεταξύ των επί του οχήματος ψηφιακών συστημάτων και των δικτυακών ψηφιακών συστημάτων· ζητεί να ολοκληρωθούν και να εκτοξευθούν όσο το δυνατόν συντομότερα οι υπόλοιποι δορυφόροι, ούτως ώστε το ευρωπαϊκό σύστημα εντοπισμού θέσης Galileo να μπορεί να χρησιμοποιείται ως το εξ ορισμού σύστημα εντοπισμού θέσης σε αυτοματοποιημένα οχήματα·
23. επισημαίνει ότι η καθολική πρόσβαση σε τεχνολογίες αυτοματοποιημένης κινητικότητας δεν θα είναι δυνατή χωρίς την πρόσβαση σε διαδικτυακή σύνδεση υψηλής ταχύτητας και δίκτυα 5G· εκφράζει την αποδοκιμασία του για το γεγονός ότι υπάρχουν περιφέρειες στις οποίες η ανάπτυξη της σημερινής γενιάς δικτύων 4G εξακολουθεί να υστερεί έναντι των προσδοκιών, ιδίως σε αγροτικές περιοχές·

Οδικές μεταφορές

24. υπενθυμίζει τους νέους κανόνες ασφάλειας που περιλαμβάνονται στις κατευθυντήριες αρχές για τη διεπαφή ανθρώπου–μηχανής που προτείνονται στην τελική έκθεση GEAR 2030·
25. υπογραμμίζει την ανάγκη θέσπισης νομοθεσίας για την οδική ασφάλεια στην Οικονομική Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη (ΟΕΕ/ΗΕ), στην ΕΕ, και σε εθνικό επίπεδο, για την υποστήριξη των τεχνολογικών καινοτομιών και της αυτόνομης οδήγησης το συντομότερο δυνατόν, έτσι ώστε να μειωθούν τα ανθρώπινα σφάλματα, τα τροχαία ατυχήματα και οι θάνατοι από τροχαία·
26. υπογραμμίζει τη σημασία της έγκρισης ενός νέου φιλόδοξου κανονισμού για τη γενική ασφάλεια των μηχανοκίνητων οχημάτων, δεδομένου ότι η υποχρεωτική εγκατάσταση νέων τεχνολογιών ασφάλειας των οχημάτων μπορεί βραχυπρόθεσμα να οδηγήσει στη διάσωση ζωών, ενώ στο μέλλον θα χρησιμοποιηθεί, επίσης, για την ανάπτυξη των συνδεδεμένων και αυτοματοποιημένων οχημάτων (ΣΑΟ)·
27. υπενθυμίζει ότι η ανάπτυξη των ΣΑΟ οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην τεχνολογική ώθηση· τονίζει την ανάγκη να μελετηθούν και να αναγνωριστούν οι ανθρώπινες και κοινωνιακές πτυχές της ανάπτυξης των ΣΑΟ και να διασφαλιστεί ότι η ανάπτυξή τους σέβεται πλήρως τις κοινωνιακές, ανθρώπινες και περιβαλλοντικές αξίες και στόχους·
28. παροτρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία της κινητικότητας στην ΕΕ, να καταλήξουν σε μια κοινή θέση και να συνεργαστούν, ώστε η ΕΕ να αναλάβει και να διατηρήσει έναν ηγετικό ρόλο στη διεθνή τεχνική εναρμόνιση των αυτοματοποιημένων οχημάτων στο πλαίσιο της ΟΕΕ/ΗΕ και της σύμβασης της Βιέννης, ιδίως σε όλες τις συζητήσεις που διεξάγονται στο Παγκόσμιο Φόρουμ της ΟΕΕ/ΗΕ για την εναρμόνιση των κανονισμών σχετικά με τα οχήματα (ομάδα εργασίας 29) και στην ομάδα εργασίας για τα αυτοματοποιημένα/αυτόνομα και συνδεδεμένα οχήματα (GRVA)·
29. υπογραμμίζει ότι οι διαδικασίες εποπτείας της αγοράς που σχετίζονται με τα αυτοματοποιημένα οχήματα καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο τυποποιημένες, διαφανείς και επαληθεύσιμες, συμπεριλαμβανομένων των διασυνοριακών δοκιμών που διενεργούνται σε ανοιχτούς δρόμους και σε πραγματικές συνθήκες οδήγησης καθώς και σε περιοδικούς τεχνικούς ελέγχους·
30. υπογραμμίζει την ανάγκη για σαφή νομοθεσία, η οποία επανεξετάζεται τακτικά, επικαιροποιείται όποτε κρίνεται απαραίτητο και εναρμονίζεται, και η οποία θα καθιστά υποχρεωτική την εγκατάσταση καταγραφέων δεδομένων συμβάντων, σύμφωνα με τον αναθεωρημένο κανονισμό γενικής ασφάλειας, προκειμένου να βελτιωθεί η διερεύνηση ατυχημάτων και να αποσαφηνιστεί και να διασφαλιστεί η αντιμετώπιση, το συντομότερο δυνατόν, των ζητημάτων περί ευθύνης· σημειώνει ότι οι εν λόγω καταγραφείς δεδομένων συμβάντων είναι απαραίτητοι για τον προσδιορισμό των ευθυνών των διαφόρων παραγόντων που εμπλέκονται σε περίπτωση ατυχήματος·
31. επισημαίνει την ανάγκη ενσωμάτωσης συστημάτων διασφάλισης, ήδη από τη μεταβατική φάση, κατά την οποία αυτοματοποιημένα οχήματα θα συνυπάρχουν με οχήματα μηδενικής συνδεσιμότητας και μηδενικής αυτοματοποίησης· τονίζει τη σημασία των συστημάτων υποβοήθησης της οδήγησης ως ένα βήμα προς την πλήρως αυτοματοποιημένη οδήγηση, προκειμένου ακόμη και τώρα να προλαμβάνονται οδικά ατυχήματα μέσω ενεργών συστημάτων ασφάλειας ή να μετριάζεται η σοβαρότητα των ατυχημάτων μέσω συστημάτων παθητικής ασφάλειας·
32. καλεί τα κράτη μέλη να μεριμνήσουν για ασφαλείς οδικές υποδομές υψηλής ποιότητας που θα διευκολύνουν τη χρήση αυτοματοποιημένων και αυτόνομων οχημάτων·
33. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι όλα τα συστήματα που περιλαμβάνουν ψηφιακή ενημέρωση για πληροφορίες οδικής κυκλοφορίας είναι διαλειτουργικά·
34. υπογραμμίζει τις διαφαινόμενες ανησυχίες σχετικά με τον εφησυχασμό του χρήστη στα οχήματα που χρειάζονται έναν βαθμό παρέμβασης από τον οδηγό· ζητεί να διευκρινιστεί καλύτερα ο ορισμός και η διαφοροποίηση των απαιτήσεων των «οχημάτων με προηγμένα συστήματα υποβοήθησης οδηγού» (επίπεδα SAE 1 έως 3) σε σύγκριση με τα «αυτοματοποιημένα οχήματα» (επίπεδα SAE 4 έως 5) στην νομοθεσία για την οδική ασφάλεια, και ζητεί τη διεξαγωγή περαιτέρω μελετών σχετικά με τη σκοπιμότητα και την ασφάλεια των αυτοματοποιημένων οχημάτων επιπέδου 3, ιδίως όσον αφορά το ζήτημα της ειδοποίησης του οδηγού σχετικά με την ανάγκη παρέμβασης, και τους κινδύνους που μπορεί να προκύψουν από τυχόν καθυστερήσεις στην παρέμβαση·
35. καλεί την Επιτροπή να ορίσει σαφείς κατευθυντήριες γραμμές δεοντολογίας για την τεχνητή νοημοσύνη·
36. καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει κριτήρια ευθύνης και συστήματα διασφάλισης για την προστασία των πολιτών, προκειμένου να υπάρξει μια συνεκτική προσέγγιση των δεοντολογικών ζητημάτων που σχετίζονται με τα αυτόνομα συστήματα για τα αυτοματοποιημένα οχήματα·
37. τονίζει ότι οι δεοντολογικές πτυχές των αυτόνομων οχημάτων πρέπει να αντιμετωπιστούν και να επιλυθούν από τον νομοθέτη, πριν καταστεί δυνατή η πλήρης αποδοχή και διάθεση των οχημάτων αυτών σε καταστάσεις κυκλοφορίας· τονίζει, συνεπώς, ότι τα αυτοματοποιημένα οχήματα πρέπει να υποβάλλονται σε προηγούμενη αξιολόγηση για την αντιμετώπιση αυτών των δεοντολογικών πτυχών·
38. υπογραμμίζει τις προκλήσεις που αναμένεται να αντιμετωπίσει η αστική κινητικότητα όσον αφορά την κυκλοφοριακή συμφόρηση, από την ευρεία αποδοχή των αυτόνομων οχημάτων· θεωρεί ότι τα αυτόνομα οχήματα και λύσεις όπως η κοινοχρησία των αυτοκινήτων και ο συνεπιβατισμός θα πρέπει να συμβάλουν στην αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων· καλεί τις αρχές να αναπτύξουν πολιτικές που θα διασφαλίζουν ότι τα αυτόνομα οχήματα θα βελτιώσουν τις επιλογές μετακίνησης, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων μεταφορών και άλλων λύσεων, για όλους τους πολίτες·
39. τονίζει ότι η ομαδοποίηση ροής οχημάτων (platooning) έχει ελπιδοφόρο μέλλον, καθώς εξοικονομεί καύσιμα και ενέργεια και βελτιώνει την οδική ασφάλεια, και κατά συνέπεια καλεί τα κράτη μέλη, την Επιτροπή και τη βιομηχανία να εφαρμόσουν τα μέτρα που ορίζονται στη Δήλωση του Άμστερνταμ· καλεί την Επιτροπή να προτείνει ένα ρυθμιστικό πλαίσιο για την προώθηση της συνδεσιμότητας προς πάσα κατεύθυνση (V2X vehicle-to-everything) για τα άκρως και τα πλήρως αυτοματοποιημένα οχήματα (π.χ. ομαδοποίηση ροής), ιδίως στις οδικές μεταφορές μεγάλων αποστάσεων·
40. υποστηρίζει ότι τα χαρακτηριστικά που αφορούν τόσο την παθητική όσο και την ενεργητική ασφάλεια στα αυτόνομα οχήματα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη μείωση του αριθμού των συγκρούσεων, των τραυματισμών και των θανάτων που οφείλονται σε συγκρούσεις, δεδομένου ότι ενδέχεται να εξακολουθούν να σημειώνονται συγκρούσεις, ιδίως κατά το ενδιάμεσο στάδιο της μικτής κυκλοφορίας· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν την οδική ασφάλεια·
41. υπογραμμίζει τους κινδύνους που σχετίζονται με την αυξανόμενη τάση που χαρακτηρίζεται από μικτή κυκλοφορία παραδοσιακών και αυτόνομων οχημάτων και, επομένως, ζητεί περισσότερους επιτόπιους ελέγχους για τη στήριξη μιας αξιόπιστης σε βάθος χρόνου έρευνας και ανάπτυξης για τις δημόσιες και ιδιωτικές εταιρείες και τους οργανισμούς, αλλά και για την παροχή συγκεκριμένων στοιχείων που θα συμβάλουν στη δέουσα προσαρμογή των κανόνων περί αστικής ευθύνης·
42. υπογραμμίζει ότι μια πιθανή λύση για την αντιμετώπιση των υφιστάμενων κενών και αδυναμιών θα μπορούσε να είναι η δημιουργία ενός πλαισίου ασφάλισης αντικειμενικής ευθύνης για τις ζημίες που προκαλούνται από αυτόνομα οχήματα·
43. επισημαίνει ότι, σύμφωνα με το ψήφισμά του της 16ης Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με αστικού δικαίου ρυθμίσεις στον τομέα της ρομποτικής⁽⁹⁾, δεν θα πρέπει να υφίσταται περιορισμός της ευθύνης όσον αφορά το είδος και την έκταση της προς αποκατάσταση ζημίας, ούτως ώστε να εξασφαλισθεί η δέουσα προστασία των θυμάτων·

Αεροπορικές μεταφορές

44. υπογραμμίζει τον προσφάτως εγκριθέντα κανονισμό για την ίδρυση Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Αεροπορική Ασφάλεια (EASA)⁽¹⁰⁾, όσον αφορά τους επικαιροποιημένους κανόνες ασφάλειας της αεροπορίας που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, διατάξεις που προσφέρουν μια στέρεη νομική βάση για την πρώτη στα χρονικά δέσμη ολοκληρωμένου συστήματος κανόνων της ΕΕ για όλα τα είδη μη στρατιωτικών δρόνων· υπενθυμίζει πόσο αναγκαία ήταν η έγκριση του κανονισμού EASA, δεδομένου ότι νέες τεχνολογίες, όπως τα μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα (UAV), κάνουν την εμφάνισή τους στον ευρωπαϊκό ουρανό, με αποτέλεσμα να απαιτείται προσαρμογή του ισχύοντος ρυθμιστικού πλαισίου της ΕΕ και των αποκλινουσών εθνικών ρυθμίσεων·
45. παροτρύνει επίσης την Επιτροπή να υποβάλει, χωρίς καθυστέρηση, λεπτομερείς κανόνες για τα αυτοματοποιημένα αεροσκάφη, τα οποία απαιτούν εξειδικευμένες και κατάλληλα προσαρμοσμένες προδιαγραφές, δεδομένου ότι μια ενιαία επιχειρησιακή προσέγγιση και για μη επανδρωμένα αεροσκάφη δεν είναι κατάλληλη για να εγγυηθεί την ασφαλή ενσωμάτωση των αυτοματοποιημένων αεροσκαφών στον εναέριο χώρο, τον οποίον μοιράζονται με επανδρωμένα αεροσκάφη· υπενθυμίζει ότι τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη θα χρειαστούν ασφαλή και, κατά περίπτωση, πιστοποιημένα συστήματα πληροφοριών, καθώς και ένα ειδικό περιβάλλον διαχείρισης του εναέριου χώρου· τονίζει ότι οι εν λόγω κανόνες που εφαρμόζονται στα μη επανδρωμένα αεροσκάφη θα πρέπει επίσης να λαμβάνουν υπόψη τη φύση και τον κίνδυνο της λειτουργίας ή της δραστηριότητας, τα χαρακτηριστικά λειτουργίας των μη επανδρωμένων αεροσκαφών και τα χαρακτηριστικά του επιχειρησιακού τομέα, όπως η πυκνότητα πληθυσμού, τα χαρακτηριστικά του εδάφους, και η ύπαρξη κτιρίων και άλλων υποδομών ευαίσθητου χαρακτήρα·
46. επισημαίνει τη σημασία της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα όταν χρησιμοποιηθούν αυτοματοποιημένα αεροσκάφη στον τομέα των αερομεταφορών·
47. υπενθυμίζει τη διακήρυξη της Βαρσοβίας του 2016 για τους δρόνους ως μοχλό για τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης και νέων επιχειρηματικών ευκαιριών· επαναλαμβάνει τη σημασία των προγραμματισμένων δράσεων για την ανάπτυξη ενός ενωσιακού οικοσυστήματος δρόνων, οι οποίες αναμένεται να τεθούν σε εφαρμογή έως το 2019, στη βάση των κατευθυντήριων αρχών της διακήρυξης της Ρίγας·
48. επισημαίνει τη σημασία της συντονισμένης ανάπτυξης τεχνολογιών και λειτουργικών εννοιών που θα επιτρέπουν την ασφαλή ενσωμάτωση των αεροσκαφών για τους σκοπούς των υπηρεσιών διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας σύμφωνα με τους στόχους του U-Space, ενός προγράμματος υπό τη διαχείριση της κοινής επιχείρησης SESAR (ΚΕ SESAR)· αναγνωρίζει τις δραστηριότητες που ασκούνται έως και σήμερα από την ΚΕ SESAR, οι οποίες θα πρέπει να εξακολουθήσουν να υποστηρίζονται·
49. υπενθυμίζει ότι η χρηματοδότηση για τρέχοντα προγράμματα έρευνας και πειραματισμού που αφορούν μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα, όπως το U-Space, θα πρέπει να αυξηθεί στις μελλοντικές περιόδους προϋπολογισμού· σημειώνει ότι τα εν λόγω πειράματα, τα οποία επέτρεψαν τη δοκιμή της εγκατάστασης μεγάλου στόλου μη επανδρωμένων αεροσκαφών υπό πραγματικές συνθήκες, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τη μέγιστη δυνατή ασφάλεια στη διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας και τους συναφείς όρους ασφαλείας, μπορούν να αποτελέσουν υπόδειγμα για πειράματα με αυτόνομα οχήματα επιφανείας·
50. επισημαίνει ότι είναι απαραίτητο να δημιουργηθούν κατάλληλα πεδία δοκιμών για τις ανάγκες της τεχνολογίας αυτόνομων αεροσκαφών, συμπεριλαμβανομένων των δρόνων, τα οποία θα παρέχουν ασφαλείς συνθήκες προσομοίωσης των νέων τεχνολογικών λύσεων πριν από την τελική τους εφαρμογή·

Θαλάσσια και εσωτερική πλωτή μεταφορά

51. υπογραμμίζει τη δυνητική και προστιθέμενη αξία των αυτόνομων πλοίων, ειδικά για τις εσωτερικές πλωτές οδούς και τις θαλάσσιες μεταφορές μικρών αποστάσεων, που μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του αριθμού των θαλάσσιων ατυχημάτων και των ατυχημάτων σε πλωτές οδούς, τα περισσότερα εκ των οποίων προκύπτουν από ανθρώπινο λάθος·
52. υπογραμμίζει το δυναμικό της αυτοματοποίησης για την εξάλειψη ενός ποσοστού ανθρώπινου σφάλματος και για να δοθεί περισσότερος χρόνος στο προσωπικό στη γέφυρα για οπτική παρατήρηση, ιδίως σε στενές θαλάσσιες λωρίδες και λιμενικές περιοχές· τονίζει, ωστόσο, ότι η ανταλλαγή πληροφοριών και η επικοινωνία αποτελούν επιτακτική ανάγκη για την ασφάλεια, ιδίως σε μικρές αποστάσεις από άλλα πλοία, και ότι, ως εκ τούτου, οι γέφυρες πρέπει παραμείνουν στελεχωμένες·
53. επικροτεί το έργο που επιτελούν η ομάδα εργασίας PIANC για την ευφυή ναυτιλία και το διεθνές δίκτυο για τα αυτόνομα πλοία·
54. ζητεί από την Επιτροπή να περιγράψει και να καθορίσει τα επίπεδα αυτοματοποίησης, τόσο για την εσωτερική όσο και για τη θαλάσσια ναυσιπλοΐα, και κοινά πρότυπα, μεταξύ άλλων για τους λιμένες, προκειμένου να εναρμονιστεί και να τονωθεί η αξιοποίηση των αυτόνομων πλοίων σε αλληλεπίδραση με χρήστες και υποδομές αυτοματοποιημένων και μη αυτοματοποιημένων συστημάτων·
55. τονίζει ότι είναι σημαντικό να αναπτυχθούν και να επεκταθούν οι ψηφιακοί κόμβοι και οι διασυνδεδεμένοι διάδρομοι των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών (ΔΕΔ-Μ), μέσω επικαιροποιημένων τερματικών σταθμών και αποτελεσματικών συστημάτων ηλεκτρονικής διαχείρισης της κυκλοφορίας, όπως οι Υπηρεσίες πληροφοριών εσωτερικής ναυσιπλοΐας και το σύστημα πληροφοριών λιμένων του Ρήνου (RPIS), προκειμένου να επιτευχθεί ένα πλήρως πολυτροπικό αυτόνομο σύστημα μεταφορών·
56. καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει μια ολοκληρωμένη στρατηγική με στόχο την τόνωση της αυτοματοποίησης της εσωτερικής ναυσιπλοΐας, των υποδομών της, των διαύλων ναυσιπλοΐας και της διαχείρισης της κυκλοφορίας, καθώς και την ανάπτυξη αυτοματοποιημένων λιμένων, λαμβάνοντας υπόψη τη θέση των λιμένων εσωτερικής ναυσιπλοΐας ως πολυτροπικών κόμβων κατά την προετοιμασία του Ψηφιακού Χώρου Εσωτερικής Ναυσιπλοΐας (DINA)·
57. ζητεί περισσότερη υποστήριξη και προώθηση των διασυνοριακών περιοχών πραγματοποίησης δοκιμών, καθώς και περισσότερα έργα όπως το NOVIMAR και το Maritime Unmanned Navigation through Intelligence in Networks (MUNIN) (Μη επανδρωμένη ναυσιπλοΐα μέσω νοημοσύνης στα δίκτυα), που συγχρηματοδοτείται από την ΕΕ υπό το έβδομο πρόγραμμα πλαίσιο και το πρόγραμμα «Ορίζων 2020» με στόχο την περαιτέρω ανάπτυξη της τεχνολογίας αυτόνομης ναυσιπλοΐας και αυτοματοποιημένης υποδομής στην ΕΕ·
58. υπογραμμίζει ότι οι εφαρμοστέοι κανόνες για σκάφη πρέπει να αναπτύσσονται σε συνεργασία με τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό και να συγκλίνουν με τους κανόνες του, με σκοπό τη θέσπιση διεθνούς νομικού πλαισίου για την ασφαλή λειτουργία των πλοίων·

Σιδηροδρομικές μεταφορές

59. καλεί την Επιτροπή, σε διαβούλευση και συντονισμό με τη βιομηχανία και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς, να δημιουργήσει κοινά πρωτόκολλα και πρότυπα που θα καθιστούν δυνατή την ανάπτυξη αυτόνομων αμαξοστοιχιών και ελαφρών σιδηροδρομικών συστημάτων·
60. ζητεί να βελτιωθεί το πλαίσιο των προϋποθέσεων για τα αυτόνομα οχήματα στις σιδηροδρομικές μεταφορές και να επιταχυνθεί η μετάβαση σε έναν ψηφιακό σιδηροδρομικό τομέα· σημειώνει ότι το Ευρωπαϊκό Σύστημα Ελέγχου Αμαξοστοιχιών (ETCS) λειτουργεί ως βάση για την αυτοματοποίηση στον σιδηροδρομικό τομέα, η οποία επιτυγχάνεται μέσω της σύνδεσης του ETCS με την αυτόματη λειτουργία των αμαξοστοιχιών (ATO)· παροτρύνει την Επιτροπή να επιταχύνει και να θέσει ως προτεραιότητα την ανάπτυξη του ETCS στα υφιστάμενα και μελλοντικά χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΕ·
61. τονίζει τη σημασία των ψηφιακών αλληλεξαρτήσεων (interlockings) ως ενός σημαντικού νέου ορόσημου για την προώθηση της ψηφιοποίησης των σιδηροδρομικών υποδομών, και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν αυτή την ανάπτυξη·
62. καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει το πρόγραμμα Shift2Rail με σκοπό την περαιτέρω ανάπτυξη ενός ψηφιακού σιδηροδρομικού δικτύου και πλήρως αυτοματοποιημένης λειτουργίας αμαξοστοιχιών, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης προτύπου ATO σε σχέση με το ETCS και την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο·
63. υπογραμμίζει τις αυξανόμενες προκλήσεις στην αστική κινητικότητα οι οποίες σχετίζονται με την κυκλοφοριακή συμφόρηση, καθώς και τις ευκαιρίες που προσφέρουν τα συστήματα αυτοματοποιημένων δημόσιων μεταφορών, με βάση το σιδηροδρομικό δίκτυο, για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν και να υποστηρίξουν τα έργα τα οποία αντιμετωπίζουν αυτές τις προκλήσεις μέσα από καινοτομίες στις αυτοματοποιημένες δημόσιες συγκοινωνίες με βάση το σιδηροδρομικό δίκτυο·

Δικαιώματα των καταναλωτών και συνθήκες ανταγωνισμού

64. καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει ολοκληρωμένους κανόνες που καθορίζουν τις ευθύνες και τα δικαιώματα των κατασκευαστών, των οδηγών και των χρηστών σε κάθε επίπεδο αυτοματισμού για όλους τους τρόπους μεταφορών· υπογραμμίζει ότι οι ευθύνες αυτές πρέπει να γνωστοποιούνται στους οδηγούς ή τους χρήστες με σαφή και εύληπτο τρόπο, μέσω εμπορικής επισήμανσης ή άλλων μορφών κοινοποίησης· θεωρεί ότι είναι απαραίτητο να εξασφαλιστεί η ασφάλεια των οχημάτων και η τακτική συντήρησή τους καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους, και επισημαίνει τον καταλυτικό ρόλο της δίκαιης πρόσβασης στην αγορά σε επί του οχήματος δεδομένα και πόρους για τους σχετικούς ενδιαφερόμενους φορείς στο πλαίσιο αυτό·
65. καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι όλα τα συστήματα στα αυτόνομα οχήματα θα σχεδιάζονται κατά τρόπο που να επιτρέπει στους ιδιοκτήτες οχημάτων ή τους χρήστες τους να επιλέγουν ελεύθερα μεταξύ ανταγωνιζόμενων παρόχων, χωρίς να χρειάζεται να βασίζονται αποκλειστικά στις υπηρεσίες που προσφέρονται από τον κατασκευαστή του οχήματος·
66. τονίζει την ανάγκη διασφάλισης δίκαιης πρόσβασης στην αγορά για τους ανεξάρτητους παρόχους υπηρεσιών στον τομέα της εξυπηρέτησης και της επισκευής αυτόνομων οχημάτων· υπενθυμίζει ότι οι οντότητες αυτού του είδους, ιδίως οι κατασκευαστές ανταλλακτικών, καθώς και τα μικρά συνεργεία και τα κέντρα τεχνικής υποστήριξης, αποτελούν σημαντικό στοιχείο του ανταγωνισμού στην αγορά αυτοκινήτων και έχουν θετικό αντίκτυπο στη διαθεσιμότητα και τις τιμές των υπηρεσιών αυτού του είδους·
67. σημειώνει ότι σε μια ψηφιοποιημένη αγορά υπηρεσιών της αυτοκινητοβιομηχανίας, η άμεση και έγκαιρη πρόσβαση σε δεδομένα και λειτουργίες του οχήματος θα καθορίσει εάν η αγορά για αυτοματοποιημένες και συνδυασμένες υπηρεσίες κινητικότητας θα υπόκειται σε θεμιτό ανταγωνισμό· υπενθυμίζει ότι οι ανεξάρτητοι πάροχοι διαδραματίζουν εξαιρετικά σημαντικό ρόλο σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού της αυτοκινητοβιομηχανίας·
68. προβλέπει ότι ο ανταγωνισμός στην ενιαία αγορά στον κλάδο της συντήρησης αυτόνομων οχημάτων θα μπορούσε να τεθεί σε κίνδυνο εάν οι κατασκευαστές δυσχεράνουν την πρόσβαση των ανεξάρτητων επισκευαστών στα συστήματα που είναι εγκατεστημένα στα εν λόγω οχήματα· τονίζει ότι αυτό το τμήμα της αγοράς πρέπει να καλύπτεται από τις διατάξεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 461/2010 της Επιτροπής⁽¹¹⁾·
69. τονίζει ότι οι καταναλωτές πρέπει να ενημερώνονται εκ των προτέρων για τα οχήματα που αγοράζουν και για τις υπηρεσίες επισκευής στις οποίες διαθέτουν πρόσβαση·
70. είναι της άποψης ότι η μετάβαση στον τομέα των αυτοματοποιημένων οχημάτων, πέραν της θετικής επίδρασης που θα έχει στην οδική ασφάλεια, στην κατανάλωση καυσίμου, στο περιβάλλον και στη δημιουργία νέων ευκαιριών απασχόλησης στους τομείς των τηλεπικοινωνιών και της αυτοκινητοβιομηχανίας, θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει και σε απώλειες θέσεων εργασίας στον τομέα των μεταφορών καθώς και να έχει επιπτώσεις στον τομέα των ασφαλίσεων, που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν το συντομότερο δυνατόν προκειμένου να διασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση·

Ανάγκες έρευνας και εκπαίδευσης

71. τονίζει ότι χρειάζεται να αναπτυχθούν βασικές αυτόνομες τεχνολογίες (λ.χ. τυποποίηση και προσομοιώσεις του ανθρώπινου εγκεφάλου και της γνωσιακής ικανότητας κατά την οδήγηση, συστήματα πρόσληψης του περιβάλλοντος χώρου και τεχνητή νοημοσύνη) στην ΕΕ ώστε να συμβαδίζει με τον παγκόσμιο ανταγωνισμό και να δημιουργεί νέες θέσεις απασχόλησης·
72. υπογραμμίζει το γεγονός ότι, άπαξ και διατεθούν στην αγορά, τα αυτοματοποιημένα οχήματα θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο στη διανομή και κατανάλωση εμπορευμάτων· εκτιμά, ως εκ τούτου, ότι υπάρχει κατεπείγουσα ανάγκη να εκτιμηθεί αυτός ο αντίκτυπος και να προβλεφθούν μέτρα στήριξης των κλάδων και των ανθρώπων που θα επηρεαστούν·
73. ζητεί να αναληφθούν πρωτοβουλίες για τη χαρτογράφηση και την αντιμετώπιση των ζητημάτων που αφορούν τις αλλαγές στην προσφορά και τη ζήτηση εργασίας, λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη για νέες και εξειδικευμένες δεξιότητες, τόσο στην παραγωγή οχημάτων, όσο και στην επαγγελματική χρήση τους, μέσω της επανειδίκευσης (π.χ. μαθήματα και σεμινάρια κατάρτισης), με στόχο τη διευκόλυνση της μετάβασης σε νέες μορφές κινητικότητας·
74. παροτρύνει την Επιτροπή, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, να προτείνουν πρωτοβουλίες που θα προωθούν τις δεξιότητες, την εκπαίδευση και την κατάρτιση που απαιτούνται ώστε να διατηρηθεί η ΕΕ στην πρωτοπορία του τομέα των αυτόνομων μεταφορών· τονίζει ότι είναι σημαντικό τα κράτη μέλη να λάβουν υπόψη τις νέες αυτές τάσεις στα εκπαιδευτικά τους προγράμματα, προκειμένου να ανταποκριθούν στην ανάγκη για ένα εργατικό δυναμικό υψηλών προσόντων και δεξιοτήτων στους διάφορους τομείς των μεταφορών·
75. υπενθυμίζει το ποσό των 300000 000 EUR που προορίζονται στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» για προγράμματα έρευνας και καινοτομίας για τα αυτοματοποιημένα οχήματα, από το 2014 έως το 2020, και συνιστά τα προγράμματα αυτά να συνεχιστούν και να επεκταθούν σε όλους τους τρόπους μεταφοράς και κατά την προσεχή πολυετή δημοσιονομική περίοδο 2021-2027 (Ορίζων Ευρώπη)·
76. τονίζει τον σημαντικό ρόλο της συνεργατικής έρευνας για την εξασφάλιση της ταχείας εξέλιξης της αυτοματοποίησης των μεταφορών, μέσω της συμμετοχής ολόκληρου του οικοσυστήματος της καινοτομίας·
77. καλεί την Επιτροπή να συστήσει κοινή επιχείρηση σύμφωνα με τις αρχές που διέπουν την ΚΕ Shift2Rail για τις σιδηροδρομικές μεταφορές και την ΚΕ CleanSky για την αεροναυτική βιομηχανία, ώστε να δημιουργηθεί μια στρατηγική πρωτοβουλία με γνώμονα τη βιομηχανία για τις αυτόνομες μεταφορές, η οποία θα είναι πειστική για τους πολίτες της ΕΕ, θα ευσταθεί από εμπορική άποψη, θα μοχλεύει το δυναμικό έρευνας και καινοτομίας της ΕΕ με βάση την ευρεία συνεργασία του βιομηχανικού, δημόσιου και ακαδημαϊκού τομέα και θα ενθαρρύνει την ανάπτυξη και εγκατάσταση τεχνολογιών με εναρμονισμένο και διαλειτουργικό τρόπο, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα παγκόσμια κλιμακούμενο, πολυτροπικό σύστημα μεταφορών για τις αυτόνομες μεταφορές·
78. τονίζει την ανάγκη ύπαρξης εγκαταστάσεων δοκιμών σε πραγματικές συνθήκες, σε ολόκληρη την ΕΕ για την εις βάθος δοκιμή και ανάπτυξη νέων τεχνολογιών· παροτρύνει καθένα από τα κράτη μέλη να ορίσουν, έως το 2020, αστικές και περιαστικές περιοχές όπου τα αυτόνομα ερευνητικά οχήματα μπορούν να δοκιμάζονται υπό πραγματικές συνθήκες κυκλοφορίας, διαφυλάσσοντας παράλληλα την οδική ασφάλεια στις περιοχές αυτές, και να διασφαλίσουν ότι θα δημιουργηθούν διασυνοριακά και διαλειτουργικά πλαίσια δοκιμών σε επίπεδο ΕΕ·
79. επισημαίνει ότι ορισμένοι πολίτες της ΕΕ έχουν εκφράσει δυσπιστία για την αυτοματοποιημένη κινητικότητα· τονίζει, συνεπώς, ότι οι νομοθέτες πρέπει να αντιμετωπίσουν τη δεοντολογική διάσταση για να βελτιωθεί, εν προκειμένω, η αποδοχή από το κοινό· ζητεί να πραγματοποιηθούν επενδύσεις για εκτενή έρευνα σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη και με άλλες διαστάσεις της αυτοματοποιημένης κινητικότητας·
80. ζητεί εκτεταμένη έρευνα για τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις των αυτόνομων μεταφορών σε ζητήματα όπως είναι η προσαρμογή των καταναλωτών, η κοινωνιακή αποδοχή, οι φυσιολογικές αντιδράσεις, οι σωματικές αντιδράσεις και η κοινωνική κινητικότητα, η μείωση των ατυχημάτων και η βελτίωση των μεταφορών, γενικά·
81. καλεί όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των κατασκευαστών οχημάτων, των προμηθευτών εξαρτημάτων και λογισμικού και των υπηρεσιών σχεδιασμού, καθώς και τα κράτη μέλη και τις αρχές να συνεργαστούν για την προαγωγή της καινοτομίας, την εξασφάλιση επενδύσεων σε υποδομές κατάλληλες για την αυτοματοποιημένη κινητικότητα, τόσο στους αυτοκινητοδρόμους όσο και στους δρόμους των πόλεων, και τη διευκόλυνση των διασυνοριακών δοκιμών· τονίζει την ανάγκη να αυξηθούν οι επενδύσεις για την προσαρμογή των υφιστάμενων υποδομών, για την κατασκευή νέων υποδομών και για τη βελτίωση της σύνδεσης των ευρωπαϊκών οδών· επισημαίνει ότι παρατηρείται μια δυσπιστία των ευρωπαίων πολιτών έναντι της αυτοματοποιημένης οδήγησης, και ότι για τούτο θα πρέπει να διοργανωθούν εκστρατείες προβολής που θα αυξάνουν την εμπιστοσύνη των πολιτών· ζητεί να πραγματοποιηθούν επενδύσεις για εκτενή έρευνα σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη και τη δεοντολογική διάσταση των αυτόνομων και συνδεδεμένων μεταφορών.
82. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

Παραπομπές: