Έρευνα αγροτικής και αστικής βιωσιμότητας για την Αμαζονία βραβεύτηκε με το Volvo Environment Prize 2023.
Η περιοχή του Αμαζονίου είναι σημαντική για τη δημιουργία σταθερού κλίματος και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Αλλά η βιωσιμότητά της θα διατηρηθεί μόνον εάν αντιμετωπίσουμε την αγροτική και αστική πραγματικότητα της φτώχειας, της βίας και της ανάγκης για οικονομική ανάπτυξη. Αυτό είναι το μήνυμα του Eduardo Brondizio, του βραζιλιάνου Καθηγητή Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Indiana, στο Bloomington των ΗΠΑ, ο οποίος βραβεύθηκε με το Volvo Environment Prize 2023.
Για περισσότερα από 30 χρόνια, η έρευνα του Eduardo Brondizio τεκμηριώνει και αναλύει τις αναπτυξιακές και περιβαλλοντικές προκλήσεις του Αμαζονίου. Έχει μελετήσει περιπτώσεις χρήσης γης, αποψίλωσης δασών, κλιματικής αλλαγής και παραγωγής τροφίμων – και πώς επηρεάζουν τους αυτόχθονες αγροτικούς και αστικούς πληθυσμούς.
Το ότι η περιοχή του Αμαζονίου αποτελείται κυρίως από ανέγγιχτα τροπικά δάση με μικρές ομάδες ιθαγενών αποτελεί μύθο. Ο περισσότερος κόσμος γνωρίζει πως το μεγαλύτερο τροπικό δάσος στον κόσμο βρίσκεται στον Αμαζόνιο, αλλά οι πόλεις σπάνια αναφέρονται. Σχεδόν το 80% των τριάντα εκατομμυρίων κατοίκων της βραζιλιάνικης λεκάνης του Αμαζονίου ζουν σε πόλεις, οι οποίες είναι συνήθως πολύ φτωχές.
«Δυστυχώς, τα προβλήματα της αστικής Αμαζονίας είναι σε μεγάλο βαθμό αόρατα, αλλά πρέπει να τα επισημάνουμε αν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις βιωσιμότητας της περιοχής», ανέφερε ο Eduardo Brondizio.
Οι άνθρωποι παρεμβαίνουν στη φύση εδώ και αιώνες, όπως στην τεράστια οικονομική έκρηξη της παραγωγής καουτσούκ τον 19ο αιώνα. Οι βασικές καλλιέργειες της παγκόσμιας αγροτικής οικονομίας, όπως το κακάο, η μανιόκα και τα φιστίκια, οφείλονται επίσης στην εξημέρωση των τροπικών δασών.
«Η Αμαζονία συμμετέχει στο παγκόσμιο οικονομικό εμπόριο και το εμπόριο αγαθών για περισσότερα από 400 χρόνια και αυτό συνεχίζεται», σημείωσε ο Eduardo Brondizio.
«Όταν μιλάμε για τον Αμαζόνιο σήμερα, σκεφτόμαστε κυρίως τις τελευταίες δεκαετίες, όταν εμφανίστηκαν τα προβλήματα αποψίλωσης των δασών. Αλλά η Αμαζονία διαθέτει μακρά παράδοση, με τους κατοίκους της περιοχής να αναπτύσσουν συστήματα εντατικής παραγωγής στο δάσος, χωρίς να το καταστρέφουν».
Τέτοιο σύστημα συνιστά η παραγωγή του Acai, του δημοφιλούς φρούτου φοίνικα, με ζήτηση όχι μόνο στη Βραζιλία αλλά και παγκοσμίως. Το Acai παράγεται συνήθως τοπικά από κοινότητες κατά μήκος του ποταμού Αμαζονίου, βάσει αγροδασοπονίας, με την οποία διενεργούνται πολλαπλές καλλιέργειες στην ίδια τοποθεσία.
Δεν αποτελεί πανάκεια, αλλά προσφέρει έναν τρόπο ζωής για τον Αμαζόνιο, πιστεύει ο Eduardo Brondizio.
«Η αγροδασοπονία μικρής κλίμακας είναι αρκετά παραγωγική», αναφέρει. Πιστεύει πως το μέλλον της Αμαζονίας εξαρτάται από τη βιώσιμη χρήση του δάσους. Ωστόσο, τα κεφάλαια από την καλλιέργεια πρέπει να ωφελούν κυρίως τον τοπικό πληθυσμό, διαφορετικά τα προβλήματα θα συνεχίσουν να αυξάνονται.
Σήμερα, οι επενδύσεις ασφάλειας του κλίματος και βιοποικιλότητας εξετάζονται σε υψηλότατο επίπεδο και η περιοχή του Αμαζονίου διαδραματίζει βασικό ρόλο.
«Αλλά για να υπάρξει επιτυχία, πρέπει να βελτιωθούν οι κοινωνικές συνθήκες και πρέπει να δούμε πώς οι άνθρωποι που ζουν εδώ θα βρουν τί απαιτείται για πιο βιώσιμη και συμπεριληπτική ανάπτυξη», ανέφερε ο Eduardo Brondizio.
Η κριτική επιτροπή του Volvo Environment Prize ανέφερε:
«Ο Eduardo Brondizio είναι παγκόσμιος πρωτοπόρος σύνθετης συστημικής σκέψης, η οποία ενσωματώνεται σε μια εθνογραφική προσέγγιση. Έχει συνεισφέρει εκτενώς στην ανάπτυξη πολιτικής, μέσω της δέσμευσης με την Αξιολόγηση Οικοσυστήματος της Χιλιετίας και την πλατφόρμα Διακυβερνητικής Επιστημονικής Πολιτικής για τη Βιοποικιλότητα και τις Υπηρεσίες Οικοσυστήματος (IPBES)».
Από την πρώτη βράβευση, προ 34 ετών, το Volvo Environment Prize έχει καταστεί ένα από τα πιο αναγνωρισμένα περιβαλλοντικά βραβεία στον επιστημονικό κόσμο. Το βραβείο θα απονεμηθεί στις 22 Νοεμβρίου στο Γκέτεμποργκ της Σουηδίας, με τελετή και σεμινάριο ζωντανής μετάδοσης.
Όπως αναφέρει το Volvo Group, η ανησυχία για το περιβάλλον και τη βιωσιμότητα είναι μέρος των βασικών αξιών του Ομίλου για πολύ καιρό. Το Volvo Group είναι πρωτοπόρο στην ανάπτυξη οχημάτων και μηχανών βαρέως τύπου που κινούνται με ανανεώσιμα καύσιμα, υβριδικά και ηλεκτρική ενέργεια. Το όραμα είναι να καταστεί παγκόσμιος ηγέτης στις λύσεις βιώσιμων μεταφορών. Η βιωσιμότητα για το Volvo Group συνεπάγεται επίσης τη δημιουργία κοινής αξίας – όχι μόνο για τους μετόχους αλλά και για τις κοινότητες και τα άτομα. Μέρος αυτών των προσπαθειών είναι η υποστήριξη επιστημονικής έρευνας και καινοτομιών που οδηγούν τον κόσμο σε μια πιο βιώσιμη πορεία.
