Σε άτυπη συνάντηση στο Brdo pri Kranju, στην οποία συμμετείχε η Ευρωπαία Επίτροπος Μεταφορών, Adina Vălean, οι υπουργοί Μεταφορών της ΕΕ συζήτησαν βασικές πτυχές της πρότασης κανονισμού για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων, μέρος της νομοθετικής δέσμης “Fit for 55“.
Ζήτησαν σαφείς στόχους και ανάπτυξη ευρέος δημόσιου δικτύου υποδομής επαναφόρτισης και ανεφοδιασμού εναλλακτικών καυσίμων στις μεταφορές.
Ο στόχος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για μείωση κατά 90% των εκπομπών που σχετίζονται με τις μεταφορές έως το 2050 είναι εξαιρετικά φιλόδοξος και θα είναι δύσκολο να επιτευχθεί καθώς η ζήτηση για μεταφορές θα συνεχίσει να αυξάνεται τις επόμενες δεκαετίες. Για την επίτευξη αυτού του στόχου, η Στρατηγική Αειφόρου και Έξυπνης Κινητικότητας καθορίζει έναν οδικό χάρτη για την παροχή ομαλών και αξιόπιστων ευρωπαϊκών μεταφορών για ένα βιώσιμο και έξυπνο μέλλον και για τη διασφάλιση ενός ευέλικτου, ανταγωνιστικού, ασφαλούς, προσβάσιμου και οικονομικά προσιτού συστήματος μεταφορών και ένα σωστό λειτουργικά Ενιαίο Ευρωπαϊκό Χώρο Μεταφορών.
Ενώ η κινητικότητα έχει επηρεαστεί σοβαρά από την πανδημία COVID-19, η ανάκαμψη από την κρίση πρέπει να χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσει τον τομέα των μεταφορών να γίνει πιο πράσινος, πιο έξυπνος και πιο ανθεκτικός. Η πρόταση για τον νέο κανονισμό σχετικά με την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων θέτει δεσμευτικούς στόχους για να διασφαλίσει ότι υπάρχει επαρκής ελάχιστη υποδομή για την υποστήριξη της υψηλότερης χρήσης οχημάτων εναλλακτικών καυσίμων που απαιτείται σε όλους τους τρόπους μεταφοράς καθώς και για τη χρήση καθαρών καυσίμων.
Ο προεδρεύων υπουργός Υποδομών, Jernej Vrtovec, τόνισε ότι ένας επιτυχημένος ευρωπαϊκός μετασχηματισμός της κινητικότητας σε εναλλακτικά καύσιμα απαιτεί ένα ευρύ δημόσιο δίκτυο υποδομών ανεφοδιασμού που επιτρέπει εύκολη και διαφανή χρήση για όλους τους χρήστες κινητικότητας, οι οποίοι γνωρίζουν τη σημασία της μετάβασης σε καθαρές μεταφορές.
Οι ελληνικές θέσεις
Τις απόψεις του για το σχέδιο του νέου Κανονισμού για την Ανάπτυξη των Υποδομών Εναλλακτικών Καυσίμων παρουσίασε ο Έλληνας υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής, κατά την τοποθέτησή του στο Άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Υποδομών και Μεταφορών της ΕΕ τονίζοντας ότι «με περιβαλλοντική ευαισθησία και ανησυχία για το μέλλον, είναι σαφές πως η ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων και ευρύτερα οι τεχνολογίες εναλλακτικών μορφών ενέργειας για τις μεταφορές είναι μονόδρομος». Σε κάθε περίπτωση, υπογράμμισε, «θα πρέπει να εξασφαλίζουμε μια επαρκή περίοδο μετάβασης, με γνώμονα την κοινωνική συνοχή και τη δίκαιη μετάβαση».
Ο κ. Καραμανλής, έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στους ελληνικούς αυτοκινητόδρομους, σημειώνοντας πως «η συνεργασία ιδιωτικού και δημόσιου τομέα κατά μήκος των ελληνικών αυτοκινητοδρόμων, που αποτελούν μέρος του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ), απέδωσε τα μέγιστα στον τομέα αυτό. Σήμερα, είμαστε στην ευχάριστη θέση να πούμε πως ήδη υπάρχουν αρκετά σημεία με εγκατεστημένες υποδομές φόρτισης. Αυτό θα συνεχιστεί. Δεν μπορεί όμως να θεωρηθεί δεδομένο για όλες τις χώρες της ΕΕ και γι’ αυτό θα πρέπει να υπάρξει κεντρικός συντονισμός από την πλευρά της ΕΕ για την απλοποίηση διαδικασιών σε ζητήματα κρατικών ενισχύσεων, τιμολόγησης, διαλειτουργικότητας και χρηματοδοτήσεων, ώστε να αναπτυχθεί ισόρροπα η σχετική αγορά και να ικανοποιείται η απρόσκοπτη διασυνδεσιμότητα μεταξύ των χωρών».
Στο περιθώριο του Άτυπου Συμβουλίου των υπουργών Μεταφορών, διοργανώθηκε, ειδική συνεδρία – συζήτηση για την τρέχουσα αναθεώρηση του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ), σε σχέση με την περιβαλλοντική στόχευση της ΕΕ, αλλά και την εκπλήρωση των στόχων για έξυπνη και αειφορική κινητικότητα, με πρωτοβουλία της Επιτρόπου Μεταφορών, Adina Vălean. Ο κ. Καραμανλής υπογράμμισε πως «η τρέχουσα αναθεώρηση του ΔΕΔ-Μ αποτελεί ευκαιρία για την εκπλήρωση επιμέρους πολιτικών της ΕΕ για τη βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των μεταφορών, την ψηφιοποίηση και τη μετάβαση στην έξυπνη κινητικότητα. Προς αυτή την κατεύθυνση ο σιδηρόδρομος κατέχει σημαντική θέση, αφού στην πραγματικότητα το βασικό ερώτημα είναι πώς θα καταφέρουμε να πραγματοποιήσουμε τη στροφή από τα οδικά, σε φιλικότερα προς το περιβάλλον μεταφορικά μέσα. Αυτό σημαίνει επενδύσεις για τη βελτίωση των τεχνικών χαρακτηριστικών του δικτύου, για τα ευφυή συστήματα όπως το ERTMS (European Railway Traffic Management System), για τις επεκτάσεις και τις διακρατικές πρωτοβουλίες, με τη συνεργασία Δημόσιου – Ιδιωτικού τομέα, καθώς και την Ευρωπαϊκή Συγχρηματοδότηση».
Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών σημείωσε πως «για την Ελλάδα, βασικές προτεραιότητες κατά την τρέχουσα αναθεώρηση των ΔΕΔ-Μ είναι η συμπερίληψη του Λιμένα Αλεξανδρούπολης στο ΔΕΔ-Μ, καθώς αποτελεί ενεργειακό hub, κόμβο στρατιωτικής σημασίας και λιμάνι όπου στην πολιτική του χρήση συμβάλλει στην άρση της απομόνωσης απομακρυσμένων νησιωτικών περιοχών. Παράλληλα, αποτελεί και στρατηγικό σημείο για τη διασύνδεση της χώρας με σημαντικά λιμάνια μέσω του διαδρόμου Sea2Sea. Στην ίδια κατεύθυνση, προτεραιότητα αποτελεί η ολοκλήρωση και βελτίωση σημαντικών τμημάτων της σιδηροδρομικής ραχοκοκαλιάς της χώρας, του ΠΑΘΕ/Π. Άλλωστε, η Ελλάδα, με εντατικούς ρυθμούς προετοίμασε και σταδιακά προκηρύσσει μια νέα γενιά σιδηροδρομικών έργων, ύψους άνω των 3,5 δισ. ευρώ, τα οποία θα αλλάξουν τη μορφή του δικτύου της χώρας. Επίσης, δεδομένης της ανάγκης για απρόσκοπτη διασύνδεση με τις γειτονικές χώρες, το θέμα της συνδεσιμότητας με τα Δυτικά Βαλκάνια και της επέκτασης του ΔΕΔ-Μ σε αυτά, βρίσκεται υψηλά στις προτεραιότητές μας».
Αναφερόμενος ειδικότερα στις διασυνοριακές συνδέσεις, ο κ. Καραμανλής σημείωσε πως «έργα διασυνοριακού χαρακτήρα αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες και καθυστερήσεις τόσο κατά την έναρξη όσο και στην ολοκλήρωσή τους, λόγω των ενδιάμεσων σταδίων: διακρατικές συμφωνίες, αδειδοτήσεις, διαδικασίες προκήρυξης κλπ). Στην κατεύθυνση αυτή η ΕΕ χρειάζεται να ενθαρρύνει τη δημιουργία Κοινών Επιχειρήσεων μεταξύ των χωρών, προκειμένου τα έργα αυτά να υλοποιούνται με ταχύρρυθμες διαδικασίες. Για εμάς αυτός είναι ο τρόπος για την υλοποίηση του διαδρόμου “Sea2Sea”».
«Για να υποστηριχθεί αυτή η φιλόδοξη μετάβαση, ο νέος κανονισμός για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων θα πρέπει να διασφαλίσει την απαιτούμενη ανάπτυξη διαλειτουργικών και φιλικών προς τον χρήστη υποδομών ανεφοδιασμού καυσίμων για καθαρά οχήματα σε ολόκληρη την ΕΕ. Ταυτόχρονα, αυτή η προσέγγιση θα πρέπει να τονώσει την ανάπτυξη της αγοράς και να ανοίξει νέες ευκαιρίες για τη βιομηχανία της ΕΕ», δήλωσε ο Σλοβένος υπουργός.
