Η ACEA (Ένωση Ευρωπαίων Κατασκευαστών Αυτοκινήτων) θεωρεί ότι οι φιλοδοξίες του Πακέτου Βιώσιμης και Έξυπνης Κινητικότητας της ΕΕ, που δημοσιεύθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σχετικά με τα οχήματα μηδενικών εκπομπών απέχουν πολύ από τη σημερινή πραγματικότητα.
Ένας από τους βασικούς πυλώνες αυτής της στρατηγικής είναι η ενίσχυση της χρήσης οχημάτων μηδενικών εκπομπών, που αποτελεί πυλώνα της στρατηγικής της ΕΕ και είναι ένας στόχος που ασπάζεται απόλυτα η αυτοκινητοβιομηχανία της ΕΕ. Ο κλάδος αφιερώνει μεγάλο μέρος του ετήσιου προϋπολογισμού Ε & Α, ύψους 60,9 δισ. ευρώ, για την εξάλειψη του άνθρακα.
Η τολμηρή φιλοδοξία κυκλοφορίας τουλάχιστον 30 εκατομμυρίων αυτοκινήτων μηδενικών εκπομπών σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση έως το 2030 είναι όμως ανέφικτη. «Δυστυχώς, αυτό το όραμα είναι πολύ μακριά από τη σημερινή πραγματικότητα», επισημαίνει ο Γενικός Διευθυντής της ACEA, Eric-Mark Huitema.
Πράγματι, μια νέα έρευνα της ACEA δείχνει ότι από τα 243 εκατομμύρια επιβατικά αυτοκίνητα της ΕΕ πέρυσι, λιγότερα από 615.000 ήταν οχήματα μηδενικών εκπομπών (συνδυασμός ηλεκτρικών αυτοκινήτων μπαταρίας και ηλεκτρικών κυψελών καυσίμου). Αυτό αποτελεί περίπου το 0,25% του συνολικού στόλου αυτοκινήτων. «Για να επιτευχθεί ο στόχος της Επιτροπής, θα πρέπει να υπάρξει αύξηση κατά σχεδόν 50 φορές των αυτοκινήτων μηδενικών εκπομπών στους δρόμους μας σε μόλις 10 χρόνια», εξηγεί ο κ. Huitema.
E. Huitema: «Παρά τις βιομηχανικές επενδύσεις σε τέτοια οχήματα και το αυξανόμενο μερίδιό τους στην αγορά, δεν υπάρχουν όλες οι απαραίτητες συνθήκες για να γίνει ένα τόσο μεγάλο άλμα». Όπως αναγνωρίζεται από την Επιτροπή, βασική προϋπόθεση για την κινητικότητα μηδενικών εκπομπών είναι η ευρεία διαθεσιμότητα υποδομών φόρτισης και ανεφοδιασμού, τόσο για επιβατικά αυτοκίνητα, όσο και για βαρέα οχήματα.
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να αντιστοιχίσει τη φιλοδοξία της ανάπτυξης υποδομών σε ολόκληρη την ΕΕ με τη φιλοδοξία της μείωσης εκπομπών CO2 οχημάτων. Είναι πολύ απλό: όσο υψηλότεροι οι κλιματικοί στόχοι, τόσο υψηλότεροι και οι στόχοι σημείων φόρτισης και σταθμών ανεφοδιασμού. Δυστυχώς, εξακολουθεί να υπάρχει αναντιστοιχία μεταξύ αυτών των δύο στοιχείων στην ΕΕ», επισημαίνει ο Γενικός Διευθυντής της ACEA.
Όσο για τις υποδομές, η Επιτροπή εκτιμά συντηρητικά πως θα απαιτηθούν τρία εκατομμύρια δημόσια σημεία φόρτισης έως το 2030. Δεδομένου ότι πέρυσι τοποθετήθηκαν λιγότερα από 200.000 σημεία φόρτισης σε ολόκληρη την ΕΕ, κάτι τέτοιο θα απαιτούσε ανάπτυξη υποδομής κατά 15 φορές περισσότερο τα επόμενα 11 χρόνια, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της ACEA.
Συνεπώς, τα μέλη της ACEA καλούν για άλλη μια φορά τους νομοθέτες της ΕΕ να ωθήσουν τις εθνικές κυβερνήσεις για επενδύσεις σε υποδομές φόρτισης και ανεφοδιασμού, ως μέρος μιας επείγουσας και κρίσιμης αναθεώρησης της οδηγίας υποδομής εναλλακτικών καυσίμων (AFID).
«Η εμπειρία μας έδειξε ότι η εθελοντική προσέγγιση σε αυτούς τους στόχους υποδομής δεν αποδίδει», δήλωσε ο κ. Huitema. «Ενώ ορισμένες χώρες της ΕΕ υπήρξαν πολύ δραστήριες, άλλες έχουν πράξει ελάχιστα ή τίποτα. Η αναθεώρηση της AFID πρέπει πραγματικά να περιλαμβάνει δεσμευτικούς στόχους υποδομής για τα κράτη μέλη».
Εκτός από την υποδομή, απαιτούνται και άλλα μέσα για να ενθαρρυνθούν οι καταναλωτές στην κινητικότητα μηδενικών εκπομπών, όπως η πιο αυστηρή τιμολόγηση άνθρακα, η συνέχιση των σχεδίων ανανέωσης στόλου και τα υποστηρικτικά μέτρα για την αναβάθμιση και επανεκπαίδευση των εργαζομένων ώστε να διευκολυνθεί ο μετασχηματισμός του τομέα.
Η ACEA επισημαίνει επίσης ότι το μέσο ευρωπαϊκό αυτοκίνητο είναι ηλικίας σχεδόν 11 ετών σήμερα. Πράγματι, ως αποτέλεσμα της εξάλειψης άνθρακα, τα νέα αυτοκίνητα θα γίνουν πιο ακριβά για πολλούς Ευρωπαίους σε μια εποχή που διαθέτουν λιγότερα χρήματα λόγω του οικονομικού αντίκτυπου του COVID-19. Υπάρχει κίνδυνος, όχι μόνο να επηρεαστεί αρνητικά η κινητικότητα, αλλά και να αυξηθεί η μέση ηλικία των αυτοκινήτων, επιβραδύνοντας έτσι την ανανέωση των στόλων.
Ανάλυση των αυτοκινήτων που κυκλοφορούσαν στους δρόμους της ΕΕ27 ανά τύπο καυσίμου, το 2019 (ανεπίσημα στοιχεία ACEA)
Διαθεσιμότητα υποδομής EΕ27 και ΗΒ το 2019
Παρόλο που η ανάπτυξη υποδομών σημείωσε έντονη ανάπτυξη, ο συνολικός αριθμός σημείων φόρτισης σε ολόκληρη την ΕΕ (199.825) εξακολουθεί να είναι πολύ χαμηλότερος από αυτόν που απαιτείται.
Μόνο 28.586 από αυτά τα σημεία είναι κατάλληλα για γρήγορη φόρτιση (≥22kW), ενώ τα «κανονικά» σημεία αντιπροσωπεύουν τη συντριπτική πλειονότητα. Μόνον 1 στα 7 σημεία στην ΕΕ είναι ταχείας φόρτισης σήμερα.
Τέσσερις χώρες που καλύπτουν το 27% της συνολικής επιφάνειας της ΕΕ/ΗΒ – Ολλανδία, Γερμανία, Γαλλία και Ηνωμένο Βασίλειο – αντιπροσωπεύουν άνω του 75% των σημείων φόρτισης της περιοχής.
Υπάρχουν 137 σταθμοί ανεφοδιασμού υδρογόνου σε 12 κράτη μέλη της ΕΕ, αλλά 16 χώρες δεν διαθέτουν κανέναν.
Φωτογραφία: ACEA