Η ΕΕ κάνει το πρώτο βήμα διασφάλισης πράσινων τεχνολογιών στην Ευρώπη, λέει η Transport and Environment (T&E), χαιρετίζoντας τους στόχους αυτάρκειας πρώτων υλών μπαταριών και παραγωγής καθαρής τεχνολογίας.
Η ΕΕ παρουσίασε δύο νομοσχέδια ως αντίδραση στις επιδοτήσεις των ΗΠΑ που μπορεί να δελεάσουν ευρωπαϊκές εταιρείες καθαρής τεχνολογίας να μετεγκατασταθούν στη Βόρεια Αμερική. Ο προτεινόμενος νόμος περί κρίσιμων πρώτων υλών θα βοηθήσει στην εξασφάλιση των μετάλλων που απαιτούνται για την κατασκευή μπαταριών, ανεμογεννητριών και άλλων πράσινων τεχνολογιών. Το σχέδιο νόμου καθαρών βιομηχανικών εκπομπών αποτελεί θετικό πρώτο βήμα διασφάλισης των απαραίτητων τεχνολογιών στην Ευρώπη, για την μετάβαση της οικονομίας της σε καθαρά μηδενικές εκπομπές.
Προς μια βιομηχανία μηδενικών εκπομπών
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε το σχέδιο κανονισμού για μια «βιομηχανία με μηδενικές εκπομπές» αερίων θερμοκηπίου (Net-Zero Industry Act) – ένα σχέδιο για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης στην παραγωγή καθαρών τεχνολογιών.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, το σχέδιο αυτό θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της παραγωγής πράσινων τεχνολογιών και θα καταστήσει το ενεργειακό μας σύστημα πιο ασφαλές και βιώσιμο. Στόχος είναι η συνολική παραγωγική ικανότητα καθαρών τεχνολογιών στην ΕΕ να προσεγγίσει ή να καλύψει τουλάχιστον το 40% των αναγκών της ΕΕ έως το 2030. Αυτό θα επιταχύνει την πρόοδο προς τους στόχους της ΕΕ για το κλίμα και την ενέργεια για το 2030 και τη μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα, ενισχύοντας παράλληλα την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας της ΕΕ, δημιουργώντας ποιοτικές θέσεις εργασίας και υποστηρίζοντας τις προσπάθειες της ΕΕ να γίνει ενεργειακά ανεξάρτητη.
Μεταξύ άλλων, το σχέδιο αυτό θα βελτιώσει τις συνθήκες για επενδύσεις σε τεχνολογίες μηδενικών εκπομπών, απλοποιώντας τις διαδικασίες χορήγησης αδειών. Επίσης, εισάγει νέα μέτρα για να διασφαλίσει ότι υπάρχει εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό που υποστηρίζει την παραγωγή τεχνολογιών μηδενικών εκπομπών στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας ακαδημιών Net-Zero Industry, με την υποστήριξη και την επίβλεψη της πλατφόρμας Net-Zero Europe. Αυτά θα συμβάλουν σε ποιοτικές θέσεις εργασίας σε αυτούς τους βασικούς τομείς.
Η T&E δήλωσε ότι οι προτεινόμενοι στόχοι υπεύθυνων προμηθειών περισσότερων πρώτων υλών εσωτερικά είναι σημαντικοί για την απεξάρτηση από την Ασία. Έως το 2030, η ΕΕ πρέπει να μπορεί να επεξεργάζεται τουλάχιστον το 40% των απαιτούμενων «στρατηγικών» μετάλλων, σύμφωνα με το σχέδιο νόμου περί κρίσιμων πρώτων υλών. Η ανάλυση της T&E δείχνει ότι η Ευρώπη είναι σε θέση να εξευγενίσει πάνω από το ήμισυ του λιθίου που θα χρειάζεται μέχρι τότε. Ο στόχος απόκτησης του 15% των μετάλλων μέσω ανακύκλωσης θα συμβάλει στην αύξηση της ικανότητας ανάκτησης αποβλήτων μπαταριών και προϊόντων τέλους κύκλου ζωής.
Η Julia Poliscanova, ανώτερη διευθύντρια οχημάτων και ηλεκτροκινητικότητας της T&E, δήλωσε: «Το λίθιο είναι το νέο πετρέλαιο και η Ευρώπη πρέπει να ενεργήσει γρήγορα για να το προμηθευτεί υπεύθυνα. Με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι περιβαλλοντικές διασφαλίσεις, οι στόχοι αυτάρκειας είναι ο σωστός τρόπος για να καταστεί η εφοδιαστική αλυσίδα μπαταριών καθαρή και ανθεκτική. Η Ευρώπη πρέπει να επαναπατρίσει τον εξευγενισμό και την μεταποίηση για να σταματήσει η εξάρτηση από την Ασία».
Ο νόμος καθαρών βιομηχανικών εκπομπών προτείνει εγχώρια παραγωγή του 40% των αναγκών των βασικών πράσινων τεχνολογιών της ΕΕ– όπως οι μπαταρίες – το 2030. Η T&E αναφέρει ότι κάτι τέτοιο θα ενίσχυε την στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης, αλλά απαιτούνται περισσότερες ενέργειες. Η προτεινόμενη απλούστευση των διαδικασιών αδειοδότησης θα βοηθήσει στη δημιουργία νέων έργων, αλλά πρέπει η ΕΕ να παράσχει οικονομική βοήθεια για ταχεία κλιμάκωση της παραγωγής. Οι κρατικές ενισχύσεις παραγωγής πράσινης τεχνολογίας έχουν χαλαρώσει και δεν υπάρχει ολοκληρωμένο ευρωπαϊκό σχέδιο χρηματοδότησης για το κλίμα. Πρέπει να διατεθούν νέα κεφάλαια και να χρηματοδοτηθούν έργα υψηλής ποιότητας απευθείας από την ΕΕ.
Πέραν της χρηματοδότησης και της απλούστευσης, το καλύτερο εργαλείο διασφάλισης των επενδύσεων συνιστά η αποστολή σαφούς μηνύματος ότι το μέλλον της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας είναι ηλεκτρικό. Η T&E ανέφερε ότι η απάντηση της ΕΕ στις αμερικανικές επιδοτήσεις υπονομεύεται από την αντίδραση της Γερμανίας για σταδιακή κατάργηση των κινητήρων εσωτερικής καύσης το 2035.
Η Julia Poliscanova δήλωσε: «Η ΕΕ χρειάζεται ένα Ταμείο Κυριαρχίας (sovereignty fund) για να ανταγωνιστεί τις αμερικανικές επιδοτήσεις και όχι απλώς ένα συνονθύλευμα εθνικών κρατικών βοηθημάτων. Αλλά το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να δώσουμε στους επενδυτές καθαρών τεχνολογιών την βεβαιότητα ότι θα υπάρξει αγορά για τα πράσινα προϊόντα τους. Η αντίδραση της Γερμανίας στη σταδιακή κατάργηση κινητήρων εσωτερικής καύσης το 2035 υπονομεύει την εμπιστοσύνη των επενδυτών την ώρα που οι αμερικανικές επιδοτήσεις προσελκύουν τους κατασκευαστές».
