Το ESG – ακρωνύμιο των λέξεων Environmental, Social and Governance (Περιβάλλον, Κοινωνία και Διακυβέρνηση) – είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για μια ολιστική προσέγγιση στη βιωσιμότητα και την ηθική των επιχειρήσεων.
Στον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας, οι προσπάθειες ESG επικεντρώνονται στο να καταστήσουν την κινητικότητα πιο «πράσινη». Το βασικό ερώτημα, που τέθηκε σε πολλά πάνελ στο Fleet Europe Summit κατά τη δεύτερη ημέρα των πρόσφατων Fleet Europe Days στο Λουξεμβούργο, ήταν το εξής: Πώς συνδυάζεται αυτή η επιδίωξη με τη φιλοδοξία να πουληθούν περισσότερα αυτοκίνητα;
Μία απάντηση είναι να δει κανείς τη βιωσιμότητα ως τα «λεμόνια» που χρειάζονται για να φτιαχτεί η «λεμονάδα» της επιχειρηματικής επιτυχίας. «Η βιωσιμότητα και η αποδοτικότητα είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος», δήλωσε ο Carlos Lahoz (Αντιπρόεδρος Πωλήσεων, Καναλιών και Εμπειρίας Ιδιοκτησίας της Kia Europe) σε μια συνεδρία που εξερευνούσε πώς μπορούν να συνδυαστούν αυτές οι δύο απαιτήσεις.
Όχι απειλή
Οι κατασκευαστές (OEMs) δεν βλέπουν τη στροφή προς ένα πιο βιώσιμο επιχειρηματικό μοντέλο ως απειλή, αλλά ως ευκαιρία, όπως συμφώνησε και ο Lothar Schupet (CEO της Zeekr Europe, που ανήκει στον κινεζικό όμιλο Geely):
«Η βιωσιμότητα είναι αναγκαιότητα, επομένως πρέπει να καινοτομήσουμε. Για αυτό φέτος όλες οι μάρκες του ομίλου Geely θα ενοποιηθούν».
Αυτό σημαίνει ότι θα μοιράζονται όλο και περισσότερο κοινές πλατφόρμες, λογισμικά κ.ά.
Με τον ίδιο τρόπο, και οι δύο συμφώνησαν ότι οι κανονισμοί δεν αποτελούν περιορισμό.
«Η Kia βρίσκεται μπροστά από την αγορά όσον αφορά το μερίδιο πωλήσεων ηλεκτρικών οχημάτων. Δεν χρειαζόμαστε κανονισμούς για να είμαστε “καθαροί”», είπε ο Lahoz.
«Η συμμόρφωση μπορεί να απαιτεί πολλή γραφειοκρατία, αλλά είναι αναγκαία, γιατί τελικά μας ωφελεί», πρόσθεσε ο Schupet.
Η συμμόρφωση με τους δασμούς είναι δύσκολο ζήτημα για την κινεζική μάρκα, αλλά «έχουμε επιλογές – διαθέτουμε τοπικές παραγωγικές εγκαταστάσεις στην Ευρώπη. Επίσης, μπορεί να είμαστε κινεζικός κατασκευαστής, αλλά έχουμε ευρωπαϊκή διοίκηση – όπως λέμε, έχουμε “ευρωπαϊκή ψυχή”».
Τιμή και ποιότητα
Ίσως από αυτή την οπτική, οι φιλοδοξίες ανάπτυξης της Zeekr να μην ακούγονται όπως θα περίμενε κανείς από έναν κινεζικό κατασκευαστή.
«Δεν είμαστε ακόμη πολύ γνωστή μάρκα. Άρα η προσφορά ενός προϊόντος υψηλής ποιότητας είναι κρίσιμη. Δεν έχει νόημα να ανταγωνιζόμαστε μόνο στην τιμή. Το ανταγωνιστικό μας πλεονέκτημα πρέπει να είναι η σχέση τιμής/ποιότητας».
Και η «ποιότητα», όπως την αντιλαμβάνονται ολοένα και περισσότερο οι αγοραστές αυτοκινήτων, περιλαμβάνει πια έννοιες όπως η βιωσιμότητα και – τελικά – η κυκλικότητα. Δηλαδή, η ιδέα ότι για να μειώσουμε το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα σχεδόν στο μηδέν, πρέπει να ανακυκλώνουμε και να επαναχρησιμοποιούμε τις πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται στα οχήματα (και σε άλλα προϊόντα).
Από αυτή τη σκοπιά, η βιωσιμότητα είναι ένα πολύ μακρύτερο ταξίδι απ’ όσο ίσως νομίζουμε. Δεν τελειώνει με τα ηλεκτρικά οχήματα.
«Τα EVs είναι μια καλή εξέλιξη, αλλά φυσικά δεν είναι πράσινα και βιώσιμα», υπογράμμισε η Fredrika Klarén, επικεφαλής βιωσιμότητας της Polestar.
Η εταιρεία υπολόγισε ότι για κάθε Polestar 2, βάρους δύο τόνων, απαιτούνται συνολικά 57 τόνοι φυσικών πόρων.
«Αυτό δεν βγαίνει. Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι βιώσιμα».
Μείωση εκπομπών CO₂
Ποια είναι, λοιπόν, η λύση;
«Πρέπει να ανατρέψουμε τον τρόπο με τον οποίο παράγονται και χρησιμοποιούνται τα ηλεκτρικά οχήματα», είπε η Klarén.
Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι η Polestar δεν θέλει να πουλά αυτοκίνητα. Αντίθετα, «στόχος μας είναι να αποσυνδέσουμε την ανάπτυξή μας από τις εκπομπές μας. Έχουμε καταφέρει να μειώσουμε το συνολικό μας αποτύπωμα CO₂ κατά 25% από το 2021, παρότι έχουμε αναπτυχθεί σημαντικά από τότε».
«Δεν υπάρχει αντίφαση ανάμεσα στο να πουλάς περισσότερα και στο να αξιοποιείς καλύτερα τα μέσα, μειώνοντας έτσι τις εκπομπές», συμφώνησε ο Didier Gambart, CEO της Kinto Europe.
Γι’ αυτό η Kinto προσφέρει ένα πλήρες φάσμα επιλογών κινητικότητας σε εταιρείες, επιτρέποντάς τους να μειώσουν τις εκπομπές μέσω υπηρεσιών carpooling ή carsharing.
Καταναλωτική συμπεριφορά
Όλα αυτά ακούγονται αξιέπαινα, και η πρόοδος που σημειώνουν μεμονωμένοι παίκτες πρέπει να ενθαρρύνεται. Το ερώτημα παραμένει, ωστόσο, αν ολόκληρη η αυτοκινητοβιομηχανία θα καταφέρει πράγματι να συνδυάσει δύο φιλοδοξίες που στην πράξη παραμένουν αντιφατικές: να πουλά περισσότερα και ταυτόχρονα να γίνεται πιο βιώσιμη.
Αυτό μοιάζει με την προσπάθεια να «έχουμε και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο» – μια πολυτέλεια που δεν μπορούμε πια να αντέξουμε, ειδικά τώρα που ο ΟΗΕ παραδέχτηκε ότι ο στόχος της Συμφωνίας των Παρισίων – να περιοριστεί η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας στο 1,5°C – δεν είναι πλέον εφικτός.
Κι αυτό, σε μεγάλο βαθμό, επειδή παρά τις καλές προθέσεις και τις φιλόδοξες δεσμεύσεις, οι εκπομπές από τις μεταφορές συνεχίζουν να αυξάνονται.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του UNEP για τις εκπομπές CO₂ από τις οδικές μεταφορές (από την πηγή ενέργειας μέχρι τους τροχούς), βρισκόμαστε αυτή τη στιγμή στο ανώτατο σημείο εκπομπών. Προβλέπεται ότι θα αρχίσουν να μειώνονται μόνο από το επόμενο έτος.
Το αν αυτό θα συμβεί στην πράξη, εξαρτάται όχι μόνο από τις φιλοδοξίες ESG των κατασκευαστών, αλλά – ακόμη περισσότερο – από τη διάθεση των καταναλωτών να κάνουν τη βιωσιμότητα και την κυκλικότητα κεντρικά κριτήρια στις αγοραστικές τους επιλογές.
