Από σήμερα, 1η Σεπτεμβρίου 2020, τίθεται σε εφαρμογή ο ευρωπαϊκός κανονισμός για την έγκριση και την εποπτεία της αγοράς μηχανοκίνητων οχημάτων.
Ο νέος κανονισμός της ΕΕ, ο οποίος εκδόθηκε τον Μάιο του 2018, μεταρρυθμίζει και αυστηροποιεί σημαντικά το προηγούμενο σύστημα έγκρισης τύπου και εποπτείας της αγοράς. Ενισχύει την ποιότητα και την ανεξαρτησία των διαδικασιών έγκρισης τύπου και δοκιμών οχημάτων, αυξάνει τους ελέγχους των αυτοκινήτων που ήδη κυκλοφορούν στην αγορά της ΕΕ και βελτιώνει το συνολικό σύστημα με ισχυρότερη ευρωπαϊκή εποπτεία.
Ο Thierry Breton, Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς, δήλωσε: “Οι Ευρωπαίοι δικαίως προσδοκούν να οδηγούν τα καθαρότερα και ασφαλέστερα δυνατά αυτοκίνητα. Για την εκπλήρωση αυτής της προσδοκίας, απαιτούνται αυστηρότατοι έλεγχοι των αυτοκινήτων που διατίθενται στην αγορά και κυκλοφορούν στους δρόμους μας. Απαιτείται επίσης πραγματική επιβολή των κανόνων και εποπτεία σε ευρωπαϊκό επίπεδο: για τον λόγο αυτόν, η Επιτροπή θα έχει εφεξής τη δυνατότητα να διενεργεί ελέγχους σε αυτοκίνητα, να ενεργοποιεί ανακλήσεις πανευρωπαϊκού επιπέδου και να επιβάλλει πρόστιμα έως 30.000 ευρώ ανά αυτοκίνητο όταν παραβιάζεται η νομοθεσία. Οι εν λόγω μεταρρυθμίσεις συμπληρώνουν το έργο μας στον τομέα της καθαρότερης και ασφαλέστερης κινητικότητας, τομέας που, στο απαιτητικό πλαίσιο της κρίσης, χρειάζεται ακόμη περισσότερες μελλοντοστρεφείς επενδύσεις σε υποδομές και καινοτομία. Οι προσπάθειές μας για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών, την ενίσχυση της ενιαίας αγοράς και τη στήριξη της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας και της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας αλληλοσυμπληρώνονται”.
Τα βασικά στοιχεία των νέων κανόνων της ΕΕ
- Ανεξαρτησία και ποιότητα των δοκιμών πριν από τη διάθεση των αυτοκινήτων στην αγορά: Οι τεχνικές υπηρεσίες που διενεργούν δοκιμές και επιθεωρήσεις νέων μοντέλων αυτοκινήτων θα υποβάλλονται σε ανεξάρτητους ελέγχους στη βάση αυστηρών κριτηρίων για να επιτύχουν και να διατηρήσουν τον ορισμό τους από τα κράτη μέλη. Οι εθνικές αρχές έγκρισης τύπου υπόκεινται πλέον σε αξιολογήσεις από ομοτίμους, ώστε να διασφαλίζεται ότι οι σχετικοί κανόνες τηρούνται και επιβάλλονται με αυστηρότητα σε ολόκληρη την ΕΕ.
- Έλεγχοι των αυτοκινήτων που ήδη κυκλοφορούν στην αγορά: Το νέο πλαίσιο βελτιώνει επίσης τους ελέγχους στα οχήματα που ήδη κυκλοφορούν στην αγορά και διατίθενται προς πώληση στις αντιπροσωπείες. Εφεξής, τα κράτη μέλη υποχρεούνται να διενεργούν τακτικά δοκιμές σε έναν ελάχιστο αριθμό αυτοκινήτων, ενώ είναι πλέον σε θέση να λαμβάνουν μέτρα διασφάλισης κατά των μη συμμορφούμενων οχημάτων στην επικράτειά τους, χωρίς να χρειάζεται να περιμένουν να αναλάβει δράση η αρχή που εξέδωσε την έγκριση τύπου.
- Ευρωπαϊκή εποπτεία: Περαιτέρω, η Επιτροπή έχει πλέον τη δυνατότητα να διενεργεί ελέγχους της τήρησης των απαιτήσεων και της συμμόρφωσης σε οχήματα μέσω δοκιμών σε εργαστήρια ή στον δρόμο. Σε περίπτωση που κατασκευαστές παραβιάζουν τη νομοθεσία για την έγκριση τύπου (π.χ. διατάξεις αναστολής ή ψευδείς δηλώσεις), η Επιτροπή μπορεί να διατάζει ανακλήσεις πανευρωπαϊκού επιπέδου και να επιβάλλει στους οικείους κατασκευαστές πρόστιμα έως 30.000 EUR ανά αυτοκίνητο. Μέχρι σήμερα, μόνο οι εθνικές αρχές που είχαν χορηγήσει την έγκριση τύπου στο αυτοκίνητο μπορούσαν να επιβάλουν τέτοια μέτρα.
Από την έκδοση του κανονισμού το 2018 μέχρι σήμερα, οι κατασκευαστές αυτοκινήτων, οι οργανισμοί έγκρισης τύπου και οι άλλοι ενδιαφερόμενοι φορείς εργάζονται αδιάκοπα για να εφαρμόσουν τους νέους κανόνες και να προσαρμοστούν στις αυστηρότερες απαιτήσεις.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει διαθέσει πρόσθετους πόρους στο Κοινό Κέντρο Ερευνών (JRC) για την ανάληψη αυτού του νέου ρόλου στην εποπτεία της αγοράς, παρέχοντας χρηματοδότηση για το αναγκαίο πρόσθετο προσωπικό, τα συναφή λειτουργικά έξοδα και την κατασκευή δύο νέων εργαστηρίων. Το JRC διαθέτει δύο νέα εργαστήρια τελευταίας τεχνολογίας για τη διενέργεια ελέγχων.
Η Ευρώπη σε κίνηση
Έγκριση τύπου είναι η διαδικασία που ακολουθείται για την πιστοποίηση του ότι ορισμένο όχημα πληροί όλες τις απαιτήσεις για να διατεθεί στην αγορά και για τον αυστηρό έλεγχο της συνεχούς συμμόρφωσης των κατασκευαστών με τη νομοθεσία της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των ορίων εκπομπών, τα οποία καθορίζονται σε άλλον κανονισμό.
Οι νέοι κανόνες για την έγκριση τύπου προτάθηκαν από την Επιτροπή το 2016, στον απόηχο του σκανδάλου “Dieselgate”, και εγκρίθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο το 2018.
Η μεταρρύθμιση αυτή αποτελεί τμήμα του ευρύτερου έργου της Επιτροπής για έναν καθαρό, βιώσιμο και ανταγωνιστικό αυτοκινητικό τομέα, το οποίο περιγράφεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο “Η Ευρώπη σε κίνηση”. Στις συναφείς πρωτοβουλίες της Επιτροπής περιλαμβάνονται τα πρότυπα για την ποιότητα του αέρα και τις εκπομπές CO2, η βελτίωση των δοκιμών εκπομπών για τα αυτοκίνητα, καθώς και η στήριξη για τα εναλλακτικά καύσιμα και την παραγωγή συσσωρευτών και η προάσπιση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας.