Η νομοθετική πράξη για τα δεδομένα (Data Act), η οποία εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (ΕΚ) στις 9 Νοεμβρίου, αποσκοπεί στην τόνωση της καινοτομίας με την εξάλειψη των φραγμών.
Η νέα ευρωπαϊκή νομοθεσία θεσπίζει κανόνες για την ανταλλαγή δεδομένων που παράγονται μέσω της χρήσης συνδεδεμένων προϊόντων ή συναφών υπηρεσιών (π.χ. το διαδίκτυο των πραγμάτων, βιομηχανικά μηχανήματα) και επιτρέπει στους χρήστες να έχουν πρόσβαση στα δεδομένα που παράγουν. Θα συμβάλει στην ανάπτυξη νέων υπηρεσιών, ιδίως στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, όπου απαιτούνται τεράστιες ποσότητες δεδομένων για την «εκπαίδευση» αλγορίθμων. Έχει επίσης ως στόχο να καταστήσει φθηνότερες τις υπηρεσίες που παρέχονται μετά την πώληση, αλλά και τις επισκευές συνδεδεμένων συσκευών. Σε εξαιρετικές περιστάσεις ή καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, όπως πλημμύρες και πυρκαγιές, οι φορείς του δημόσιου τομέα μπορούν να έχουν πρόσβαση και να χρησιμοποιούν δεδομένα που κατέχει ο ιδιωτικός τομέας, σύμφωνα με τους νέους κανόνες.
Προστασία του εμπορικού απορρήτου και πρόληψη παράνομων μεταφορών δεδομένων
Οι ευρωβουλευτές εξασφάλισαν ότι η νομοθεσία θα περιέχει έναν σαφή ορισμό του εμπορικού απορρήτου και των κατόχων σχετικών δικαιωμάτων, ώστε να προληφθεί η παράνομη μεταφορά και διαρροή δεδομένων σε χώρες με ασθενέστερους κανόνες προστασίας τους. Θέλουν επίσης να αποτρέψουν εμπορικούς ανταγωνιστές σε συγκεκριμένους τομείς από το να εκμεταλλεύονται την πρόσβαση σε δεδομένα για να αντιγράψουν τις υπηρεσίες ή συσκευές των αντιπάλων τους.
Η νέα νομοθεσία διευκολύνει τη δυνατότητα αλλαγής παρόχων υπολογιστικού νέφους (εταιρείες που προσφέρουν υπηρεσίες δικτύου, υποδομών, ή επιχειρηματικών εφαρμογών) και διασφαλίζει ότι οι εταιρίες αυτές δε θα μπορούν να μεταφέρουν παράνομα δεδομένα εκτός συνόρων. Οι ευρωβουλευτές διασφάλισαν ότι οι πελάτες υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους θα έχουν την δυνατότητα να διαπραγματεύονται συμβάσεις και να αποφεύγουν να «εγκλωβίζονται» από έναν συγκεκριμένο πάροχο.
Η εισηγήτρια Pilar del Castillo Vera (ΕΛΚ, Ισπανία) δήλωσε: «Η νομοθετική πράξη για τα δεδομένα αλλάζει τους κανόνες του παιχνιδιού. Η ύπαρξη δεδομένων σχετικά με τη λειτουργία του βιομηχανικού εξοπλισμού θα επιτρέψει στα εργοστάσια, τις φάρμες και τις κατασκευαστικές εταιρείες να βελτιστοποιήσουν τους επιχειρησιακούς κύκλους, τις γραμμές παραγωγής και τη διαχείριση της αλυσίδας εφοδιασμού. Η νομοθετική πράξη θα δημιουργήσει ένα νέο ευέλικτο σύστημα δεδομένων που θα επιτρέπει την εύκολη πρόσβαση σε ένα σχεδόν άπειρο όγκο δεδομένων υψηλής ποιότητας, το οποίο είναι κρίσιμης σημασίας για τη βελτιστοποίηση των υφιστάμενων επιχειρηματικών μοντέλων και διαδικασιών και την ανάπτυξη νέων, αλλά και για τη δημιουργία νέας προστιθέμενης αξίας. Με άλλα λόγια, αποτελεί μια ευκαιρία για καινοτομία και ανταγωνιστικότητα».
Η νομοθεσία εγκρίθηκε από το Κοινοβούλιο με 481 ψήφους υπέρ, 31 κατά και 71 αποχές. Η άτυπη συμφωνία μεταξύ των διαπραγματευτών του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου θα πρέπει να εγκριθεί από το Συμβούλιο για να τεθεί σε ισχύ η νομοθεσία.
Ο όγκος των δεδομένων που παράγονται από ανθρώπους και μηχανές αυξάνεται εκθετικά και αποτελεί κρίσιμο παράγοντα καινοτομίας για τις επιχειρήσεις και τις δημόσιες αρχές (π.χ. για τη διαμόρφωση έξυπνων πόλεων). Η νομοθεσία θα επιτρέψει στους χρήστες την πρόσβαση στα δεδομένα που παράγουν, καθώς το 80% των βιομηχανικών δεδομένων που συλλέγονται δεν χρησιμοποιούνται ποτέ, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η νομοθετική πράξη για τα δεδομένα ενσωματώνει τις αρχές που συμπεριέλαβε στην τελική της έκθεση η Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης, ειδικά στις προτάσεις 31(7), 35(7) και 35(10), αποσκοπώντας στη δημιουργία μιας σθεναρής και δίκαιης ψηφιακής οικονομίας. Η νομοθεσία απηχεί το όραμα της Διάσκεψης κάνοντας βήματα προς μια ανθεκτική υποδομή για τα δεδομένα, με σεβασμό στις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες. Επίσης, η νομοθετική πράξη στηρίζει τον ψηφιακό μετασχηματισμό των δημοσίων υπηρεσιών και την δημιουργία μιας κοινής ευρωπαϊκής ψηφιακής ταυτότητας, η οποία θα βελτιστοποιήσει τις διασυνοριακές ψηφιακές συναλλαγές και υπηρεσίες, οι οποίες θα προφυλάσσονται από ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο ευρωπαϊκών προτύπων και κατευθυντήριων γραμμών.
Φωτογραφία: ACEA
