Θα απαγορευθούν τα ICE για τους στόλους το 2030 στην ΕΕ; Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει τα σχόλια 268 συμμετεχόντων στη διαβούλευση και ετοιμάζει την έκθεσή της για επιτάχυνση της οικολογικής μεταστροφής εταιρικών στόλων.
Πηγές αναφέρουν ότι η έκθεση, βασισμένη στις απόψεις 119 εταιρειών και 74 εμπορικών ενώσεων και άλλων συμμετεχόντων, θα δημοσιευθεί εντός εβδομάδων, καθώς η ΕΕ προσπαθεί να επιταχύνει τη μετάβαση σε οχήματα μηδενικών εκπομπών.
Η εξάμηνη διαβούλευση, που ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο, είχε ως στόχο την κατανόηση του αντίκτυπου των ρυθμιστικών και μη ρυθμιστικών πρωτοβουλιών προώθησης της πλήρους απανθρακοποίησης των στόλων αυτοκινήτων και βαν.
Οι στόλοι αγοράζουν το 58% των νέων οχημάτων
Οι εταιρείες διοίκησης στόλων, ενοικίασης αυτοκινήτων, logistics και διαχείρισης κινητικότητας ήταν μεταξύ των ενδιαφερομένων, συμπεριλαμβανομένων όσων προσκλήθηκαν να εκφράσουν τις απόψεις τους, με το σκεπτικό ότι οι «εταιρικοί παράγοντες» αντιπροσωπεύουν το 58% των πωλήσεων νέων οχημάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Οι εταιρικοί αγοραστές συχνά διαθέτουν διαφορετικά κριτήρια σε σχέση με τους ιδιώτες για την αγορά οχήματος, έχουν διαφορετικές απαιτήσεις και συγκεκριμένες ανάγκες υποδομής φόρτισης», δήλωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά την έναρξη της διαβούλευσης, τον Φεβρουάριο.
Οι ιδιώτες οδηγοί είναι πιο πιθανό να αγοράσουν EV
Προς το παρόν, οι επιχειρήσεις υστερούν στην υιοθέτηση οχημάτων μηδενικών εκπομπών έναντι των ιδιωτών, σύμφωνα με τα στοιχεία της Transport & Environment. Σύμφωνα με τα στοιχεία πωλήσεων πρώτου εξαμήνου 2024 που δημοσιοποίησε η T&E, στη Γαλλία το 25,1% των πωλήσεων σε ιδιώτες είναι ηλεκτρικά μπαταρίας, σε σύγκριση με μόλις 10,7% των πωλήσεων σε εταιρείες, με τη διαφορά να διευρύνεται από πέρυσι. Στην Ισπανία, τα ηλεκτρικά οχήματα αντιπροσωπεύουν το 6,2% των ιδιωτικών πωλήσεων, αλλά μόνο το 3,7% των εταιρικών. Και στη Γερμανία τα ποσοστά είναι 16,6% για τους ιδιώτες και 11,7% για τις εταιρείες.
Μόνο στο Βέλγιο (35,3% έναντι 9%) και στο Ηνωμένο Βασίλειο (21,5% έναντι 8,6%) το ποσοστό των ηλεκτρικών οχημάτων στις εταιρικές πωλήσεις υπερβαίνει αυτό των ιδιωτών, λόγω τοπικών φορολογικών κινήτρων.
«Ο τομέας των εταιρικών αυτοκινήτων πρέπει να ηγείται της πράσινης μετάβασης», δήλωσε ο Stef Cornelis, διευθυντής στόλων της T&E.
Απαγόρευση πωλήσεων ICE για στόλους το 2030;
Ο κ. Cornelis υποστηρίζει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να νομοθετήσει έτσι ώστε όλοι οι μεγάλοι στόλοι (άνω των 100 οχημάτων συνολικά εντός της ΕΕ) να μπορούν να μισθώνουν ή να αγοράζουν μόνον ηλεκτρικά αυτοκίνητα μπαταρίας από το 2030. Οι στόλοι έχουν φορολογικές ελαφρύνσεις υπό μορφή εκπτώσεων και επιστροφής ΦΠΑ που δεν παρέχονται σε ιδιώτες οδηγούς και αυτές οι επιδοτήσεις πρέπει να ισχύσουν για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης, ανέφερε.
«Προς το παρόν εξηλεκτρίζονται πολύ αργά, που σημαίνει ότι πολλά από αυτά τα φορολογικά οφέλη σπαταλώνται σε βενζινοκίνητα, ντίζελ και plug-in υβριδικά αυτοκίνητα ορυκτών καυσίμων», είπε, προσθέτοντας ότι το φορολογικό σύστημα της Γερμανίας, της μεγαλύτερης αγοράς νέων αυτοκινήτων της Ευρώπης, είναι πολύ επιεικές για αυτοκίνητα πετρελαίου υψηλών εκπομπών.
Εάν οι κυβερνήσεις διαπιστώνουν ότι οι οικονομικές επιδοτήσεις εταιρειών για στήριξη της υιοθέτησης ηλεκτρικών οχημάτων δεν είναι βιώσιμες, τότε απαιτείται πανευρωπαϊκή νομοθεσία που θα αναγκάσει τους στόλους να δράσουν, δήλωσε ο κ. Cornelis.
«Πιστεύουμε ότι οι μεγάλοι στόλοι πρέπει να ανταποκριθούν στο χρονοδιάγραμμα του 2030», είπε.
Ο καθορισμός συγκεκριμένης προθεσμίας θα εξασφαλίσει την εμπιστοσύνη των αυτοκινητοβιομηχανιών να προβούν σε επενδύσεις παραγωγής ηλεκτρικών οχημάτων.
«Δεν επιθυμούμε φορολογικό σύστημα που θα αλλάξει τα πάντα από τη μια μέρα στην άλλη», είπε ο κ. Cornelis. «Ζητάμε ένα χρονοδιάγραμμα για την επόμενη πενταετία, ας πούμε μέχρι το 2030 και την δυνατότητα επανασχεδιασμού της πολιτικής και την υποστήριξη των κατασκευαστών αυτοκινήτων για μεταστροφή από την πώληση πετρελαιοκίνητων στην πώληση ηλεκτρικών οχημάτων. Υπάρχει δημοσιονομικός τρόπος για τέτοιον σχεδιασμό».
Υποστήριξη απαγόρευσης ICE
Το Climate Group, του οποίου η πρωτοβουλία EV100 περιλαμβάνει μεγάλους στόλους που έχουν δεσμευτεί να αλλάξουν όλα τα αυτοκίνητα και τα βαν τους με ηλεκτρικά έως το 2030, δήλωσε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι υποστηρίζει την ιδέα υποχρέωσης των εταιρικών στόλων.
Μια εντολή, ανέφερε, «θα αποτελούσε σημαντικό εργαλείο για τη διευκόλυνση της υιοθέτησης οχημάτων μηδενικών εκπομπών, παράλληλα με τις απαραίτητες προϋποθέσεις, συμπεριλαμβανομένης της εξασφαλισμένης προμήθειας οχημάτων μηδενικών εκπομπών και της συνεπούς ανάπτυξης υποδομών φόρτισης σε ολόκληρη την ΕΕ».
Η AVERE, η ευρωπαϊκή ένωση για την ηλεκτροκίνηση, δήλωσε επίσης ότι τάσσεται υπέρ μιας εντολής για στόλους άνω των 100 οχημάτων, σε δύο φάσεις, μια για κράτη μέλη έτοιμα για EV και μια παρατεταμένης προθεσμίας για κράτη μέλη επιλέξιμα για το Ταμείο Συνοχής (χώρες της Ανατολικής Ευρώπης).
Ωστόσο, η AVERE προειδοποίησε: «Η διοικητική συμμόρφωση πρέπει να είναι όσο το δυνατόν απλούστερη για να μην επιβαρυνθούν υπερβολικά οι εταιρείες. Πρέπει να υπάρχουν σαφή και εφικτά κατώτατα όρια και εξαιρέσεις, καθιστώντας σχεδόν αδύνατη την καταστρατήγηση».
Απόψεις κατά της εντολής
Δεν τάχθηκαν όλοι οι ερωτηθέντες υπέρ της εντολής. Η Leaseurope, που εκπροσωπεί 46 εθνικές ενώσεις leasing, είπε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να διευκολύνει αντί να επιβάλει την ηλεκτροκίνηση των εταιρικών στόλων. Οποιαδήποτε πολιτική πράσινων εταιρικών στόλων πρέπει να εξετάζει τη διαθεσιμότητα οχημάτων και το συνολικό κόστος ιδιοκτησίας, τη διαθεσιμότητα φόρτισης και την τιμολόγηση, τα κίνητρα ενθάρρυνσης της ζήτησης και τον κίνδυνο υπολειμματικής αξίας λόγω στρέβλωσης αγοράς. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι εταιρείες leasing σημειώνουν μεγάλες ζημίες ανά ηλεκτρικό όχημα, λόγω της τεράστιας ανισορροπίας μεταξύ της τεράστιας ζήτησης νέων αυτοκινήτων μπαταρίας εκ μέρους των στόλων και της περιορισμένης ιδιωτικής ζήτησης γι’ αυτά τα μοντέλα ως μεταχειρισμένα.
Η απλή επιβολή υποχρέωσης αγοράς, προειδοποίησε η Leaseurope, μπορεί να καθυστερήσει τη μετάβαση στα EV και να ωθήσει τους στόλους να διατηρήσουν παλαιότερα οχήματα με υψηλότερες εκπομπές, αντί να τα αντικαταστήσουν με ηλεκτρικά μπαταρίας.
Ζήτησε επίσης συνεπές και σταθερό φορολογικό πλαίσιο προς στήριξη των επενδύσεων σε οχήματα μηδενικών εκπομπών από όλους τους ενδιαφερόμενους – επιχειρήσεις, εταιρείες leasing και ενοικίασης και κατασκευαστές.
«Για να επιταχυνθεί η μεταστροφή των εταιρικών στόλων σε οχήματα μηδενικών εκπομπών, η Leaseurope συνιστά να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στην παροχή ευνοϊκών συνθηκών υιοθέτησης ZEV, συμπεριλαμβανομένης της διαθεσιμότητας κατάλληλων και οικονομικά προσιτών οχημάτων, της ανάπτυξης της υποδομής φόρτισης και της χωρητικότητας των δικτύων και υποστήριξη της αγοράς μεταχειρισμένων ZEV με πολυετή φορολογικά κίνητρα», ανέφερε.
Απόψεις εταιρειών τελικής παράδοσης
Μιλώντας εξ ονόματος των ευρωπαϊκών ταχυδρομικών φορέων, η PostEurop αντιτάχθηκε επίσης στην υποχρεωτική υιοθέτηση EV από τους στόλους.
«Τα βαν μηδενικών εκπομπών, αν και είναι φιλικά προς το περιβάλλον, εξακολουθούν να αποτελούν οικονομική επιβάρυνση σε σχέση με τα συμβατικά ή τα χαμηλών εκπομπών άνθρακα», ανέφερε. «Η υιοθέτηση υποχρεωτικών στόχων ενδέχεται να μη μετριάσει το θέμα και μπορεί να διογκώσει τεχνητά ή να διατηρήσει υψηλά τις τιμές».
Επιπλέον, οι υποχρεωτικοί στόχοι θα είχαν ελάχιστο αντίκτυπο στη μείωση των εκπομπών εάν δεν συνοδεύονταν από λύσεις υποδομής και δικτύου, ανέφερε η PostEurop.
«Οι εταιρείες διαχείρισης δεν πρέπει να υποχρεωθούν να επενδύσουν σε οχήματα που δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν αποτελεσματικά λόγω ανεπαρκούς υποδομής», είπε.
Τα αυτοκίνητα δεν είναι η πιο πράσινη λύση
Και η Micro-Mobility for Europe, συνασπισμός παρόχων μικροκινητικότητας διαμοιρασμού, όπως η βραχυπρόθεσμη ενοικίαση ηλεκτρικών σκούτερ και ποδηλάτων, είπε ότι οποιαδήποτε πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για πράσινους εταιρικούς στόλους πρέπει να στοχεύει στην παροχή κινήτρων για βιώσιμες, ενεργές και διαμοιραζόμενες λύσεις κινητικότητας και όχι στην προώθηση την ατομικής ιδιοκτησίας αυτοκινήτου.
«Δεδομένου ότι τα ιδιωτικά αυτοκίνητα δεν χρησιμοποιούνται στη συντριπτική πλειονότητα του χρόνου, [η βραχυπρόθεσμη ενοικίαση ηλεκτρικών σκούτερ και ποδηλάτων] προσφέρει μια πιο αποδοτική λύση πόρων, ειδικά στις αστικές περιοχές», πρόσθεσε.