Η Νορβηγία είναι η πρωτοπόρος των ηλεκτρικών οχημάτων, παγκοσμίως, πάνω από μια δεκαετία, αλλά η σκανδιναβική αυτή χώρα συνεχίζει να σπάει τα ρεκόρ.
Το 2024, τα αμιγώς ηλεκτρικά (BEV) αντιπροσώπευαν σχεδόν το 90% των πωλήσεων καινούργιων αυτοκινήτων, ενώ ένα χρόνο νωρίτερα ήταν 82%. Ωστόσο, το νορβηγικό παράδειγμα καταδεικνύει και τα όρια της ηλεκτροκίνησης.
Τα BEV, τα οποία βασίζονται πλήρως σε ηλεκτρικό κινητήρα, αντιπροσώπευαν το 88,9% όλων των αυτοκινήτων που πωλήθηκαν στη Νορβηγία το περασμένο έτος, σύμφωνα με στοιχεία της αρμόδιας υπηρεσίας ταξινόμησης οχημάτων της χώρας.
Για να υπάρξει σύγκριση, καταγράφεται το υπόλοιπο παγκόσμιο Top 10 για τα μερίδια των BEV, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε το πρακτορείο Reuters:
- Δανία: 50,4%
- Σουηδία: 34,4%
- Ολλανδία: 33,2%
- Φινλανδία: 28,8%
- Μάλτα: 28,6%
- Βέλγιο: 28,3%
- Κίνα: 27,4%
- Λουξεμβούργο: 27,3%
- Ισλανδία: 25,1%
Το αποτέλεσμα της Νορβηγίας για το 2024 αποτελεί, όντως, παγκόσμιο ρεκόρ, αλλά φαίνεται ότι τοποθετεί επίσης τη χώρα σε ένα πλαίσιο επίτευξης του στόχου της για το 2025: να πωλούνται μόνο πλήρως ηλεκτρικά αυτοκίνητα και LCV μέχρι το τέλος του έτους.
«Η Νορβηγία θα είναι η πρώτη χώρα στον κόσμο που θα διαγράψει λίγο πολύ τα αυτοκίνητα με βενζινοκινητήρες και πετρελαιοκινητήρες από την αγορά νέων αυτοκινήτων», λέει η Christina Bu, Επικεφαλής του Elbil, EV Association.
Με τις πωλήσεις EV, λοιπόν, να σπάνε το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, τα BEV αντιπροσώπευαν περισσότερο από το ένα τέταρτο του συνόλου των αυτοκινήτων στους νορβηγικούς δρόμους στα τέλη του 2024, που είναι πάνω από το μερίδιο των βενζινοκίνητων αυτοκινήτων.
Ωστόσο, μια ανάλυση με βάση το μείγμα των κινητήρων στη Νορβηγία, παρέχει μια σαφή ένδειξη ότι ακόμη και με τις πωλήσεις BEV στα ύψη (και τώρα σχεδόν συνολικές), θα χρειαστούν πολλά χρόνια μέχρι ο στόλος αυτοκινήτων οποιασδήποτε χώρας να εξηλεκτριστεί πλήρως (ή έστω και σημαντικά):
- Ντίζελ: 36,1%
- BEV: 28,6%
- Βενζίνη: 23,0%
- Υβριδικά (PHEV και ήπιο υβριδικά): 12,3%
Έτσι, τα αυτοκίνητα με θερμικούς κινητήρες (ICE) εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν το 60% του τροχαίου υλικού της Νορβηγίας επί του παρόντος, παρόλο που αυτό περιλαμβάνει πολύ λίγα νέα αυτοκίνητα βενζίνης και ντίζελ.
Συνολικά, 128.691 αυτοκίνητα ταξινομήθηκαν στη Νορβηγία το 2024, σημειώνοντας ετήσια αύξηση 1,4%. Ενώ τα κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα αποτελούν πλέον το 10% των πωλήσεων νέων αυτοκινήτων στη Νορβηγία, κανένα δεν έχει ακόμη ξεπεράσει τις τρεις πρώτες μάρκες EV με τις μεγαλύτερες πωλήσεις, με επικεφαλής την Tesla, με τη VW και την Toyota να ακολουθούν.
Τα αυτοκίνητα με τις μεγαλύτερες πωλήσεις στη Νορβηγία είναι ως επί το πλείστον αμιγώς ηλεκτρικά, με τα Tesla Models Y και Model 3 να καταλαμβάνουν τις πρώτες θέσεις και μαζί να αντιπροσωπεύουν το 18% της αγοράς. Η κορυφαία σε πωλήσεις κινεζική BYD έχει μερίδιο αγοράς 2,1%.
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους η Νορβηγία πήρε και διατήρησε το παγκόσμιο προβάδισμα στην ηλεκτροκίνηση. Το ένα είναι, παραδόξως, ο πετρελαϊκός πλούτος της, ο οποίος της επέτρεψε να ακολουθήσει μια δημοσιονομική πολιτική που είναι πολύ γενναιόδωρη απέναντι στα ηλεκτρικά οχήματα. Αυτό συνεπάγεται υψηλούς φόρους στα βενζινοκίνητα και πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα, σε συνδυασμό με απαλλαγή από εισαγωγικούς φόρους και ΦΠΑ για τα EV.
Ένας άλλος είναι το γεγονός ότι αυτή η πολιτική έχει διατηρηθεί με συνέπεια σε διαδοχικές κυβερνήσεις διαφορετικών πεποιθήσεων. Από το 2023, ωστόσο, έχουν επανεισαχθεί ορισμένες εισφορές στα ηλεκτρικά οχήματα.
Ποιος εξακολουθεί να αγοράζει νέα οχήματα ICE στη Νορβηγία; Εξέχουσες μεταξύ αυτών είναι οι εταιρείες ενοικίασης οχημάτων – οι ξένοι επισκέπτες στη Νορβηγία απλώς δεν είναι τόσο εξοικειωμένοι με τα EV για να αισθάνονται άνετα να τα οδηγούν. Ωστόσο, η οδήγηση ενός ICE θα γίνεται όλο και πιο δύσκολη επιλογή όσο περνά ο καιρός, καθώς όλο και περισσότεροι πρατήρια καυσίμων αντικαθιστούν τις αντλίες βενζίνης τους με ταχυφορτιστές.
Εκπρόσωπος της Circle K, της μεγαλύτερης εταιρείας λιανικής λιανικής καυσίμων της Νορβηγίας, είπε στο Reuters ότι αναμένει να έχει τόσους σταθμούς φόρτισης όσο και αντλίες καυσίμων μέχρι το 2028.
Ένα άλλο τμήμα της αγοράς “συγκρατημένο” στην ηλεκτροκίνηση είναι τα LCV, τα οποία αντιπροσώπευαν μόλις το 30% των σχεδόν 27.500 φορτηγών που ταξινομήθηκαν στη Νορβηγία πέρυσι. Ίσως αυτό το τελευταίο 10% να αποδειχθεί αρκετά δύσκολο να ηλεκτροδοτηθεί τελικά…
