«Είμαστε βέβαιοι ότι ένα ηλεκτρικό φορτηγό μπορεί πλέον να ξεπεράσει ένα πετρελαιοκίνητο φορτηγό στο συνολικό κόστος ιδιοκτησίας (TCO)», δηλώνει ο Κόνραντ Μούμερτ, επικεφαλής της Shell Business Recharge Solutions.
Η πρόοδος αυτή προήλθε από λύσεις φόρτισης που μετριάζουν το κόστος εγκατάστασης των φορτιστών υψηλής ισχύος, οι οποίοι απαιτούνται για την επαναφόρτιση των τεράστιων μπαταριών των ηλεκτρικών φορτηγών. Η κοινή χρήση υποδομών, είτε σε περιορισμένα δίκτυα αποθηκών είτε σε πιο ανοιχτές ρυθμίσεις, είναι το κλειδί για τη μεγιστοποίηση της αξιοποίησης και τη δημιουργία επιχειρηματικών μοντέλων που αποφέρουν απόσβεση της επένδυσης στην υποδομή.
Τα ηλεκτρικά φορτηγά ήδη ανταγωνίζονται τα πετρελαιοκίνητα σε ενεργειακή (καυσίμου) αποδοτικότητα, ενώ η ηλεκτρική ενέργεια είναι φθηνότερη από το ντίζελ. Ωστόσο, το υψηλότερο κόστος απόκτησης, σε συνδυασμό με τις κεφαλαιουχικές δαπάνες που απαιτούνται για τον εξοπλισμό και την εγκατάσταση φόρτισης, αποτέλεσαν εμπόδιο για πολλούς στόλους.
Κοινή χρήση εγκαταστάσεων φόρτισης στις αποθήκες
Τώρα όμως εμφανίζονται βιώσιμες και οικονομικά προσιτές λύσεις φόρτισης, τις οποίες η Shell ενσωματώνει σε ένα δίκτυο που περιλαμβάνει ιδιωτικούς φορτιστές σε αποθήκες, ημι-δημόσιους χώρους και δημόσια κέντρα φόρτισης. Ο ενεργειακός κολοσσός υποστηρίζει ότι ο συνδυασμός αυτών των τριών στοιχείων σε ένα κοινόχρηστο δίκτυο μπορεί να μειώσει το TCO των ηλεκτρικών φορτηγών έως και 25%.
«Αυτή η μείωση προκύπτει από έναν συνδυασμό εξοικονόμησης κόστους και δημιουργίας εσόδων – από σταθερές, εκπτωτικές τιμές ενέργειας και βελτιστοποίηση φόρτισης, έως την αξιοποίηση της πρόσβασης σε αποθήκες εκτός ωραρίου αιχμής», δήλωσε ο Μούμερτ.
Το δίκτυο φόρτισης βαρέων οχημάτων στην Ευρώπη εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά άνισο, ωστόσο εμφανίζονται θύλακες φορτιστών που καλύπτουν συγκεκριμένες εφαρμογές φορτηγών. Οι εταιρείες διανομής τελευταίου μιλίου, για παράδειγμα, αρχίζουν να αντιμετωπίζουν ζώνες μηδενικών εκπομπών σε πόλεις με προβλήματα ατμοσφαιρικής ρύπανσης, ενώ άλλοι μεταφορείς δέχονται πιέσεις από τους πελάτες τους να μειώσουν τις εκπομπές και να εξαλείψουν τον θόρυβο.
Κοινές προσπάθειες
Εάν κάθε στόλος επιχειρούσε να λύσει τις δικές του περιορισμένες ανάγκες φόρτισης χωρίς να εξετάσει πώς θα μπορούσε να αυξήσει την αξιοποίηση και τη δυνατότητα δημιουργίας εσόδων των υποδομών, τότε η ήπειρος θα κατέληγε με ένα μωσαϊκό από ακριβούς φορτιστές. Οι επιχειρήσεις θέλουν να πράξουν το σωστό για το περιβάλλον, τόνισε ο Μούμερτ, αλλά πρέπει να είναι και εμπορικά βιώσιμες.
Υποστηρίζει ότι η υιοθέτηση μιας πιο δημιουργικής στρατηγικής, που θολώνει τη διάκριση μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών φορτιστών, θα μπορούσε να επιταχύνει την ανάπτυξη του δικτύου και να μετασχηματίσει τη βιωσιμότητα των επενδύσεων σε υποδομές.
«Προσπαθούμε να υποστηρίξουμε τους στόλους ώστε να μεταφέρουν αυτές τις σκέψεις σε πιο συλλογικές συζητήσεις με τους υπεργολάβους τους, τους συνεργάτες και τους πελάτες τους», είπε ο Μούμερτ.
Αυτή είναι η βάση της λύσης eDepot+ της Shell, η οποία ανοίγει την πρόσβαση στους φορτιστές σε επιλεγμένους τρίτους των οποίων τα οχήματα επισκέπτονται έναν χώρο στο πλαίσιο των κανονικών κύκλων εργασίας τους.
Η πιο ευέλικτη έννοια της Shell είναι το Semi Public, που επιτρέπει σε τρίτα φορτηγά να συνδέονται στους φορτιστές αποθηκών σε καθεστώς roaming και να πληρώνουν το ρεύμα μέσω της Shell Card.
Στο Βέλγιο, η εταιρεία logistics Remitrans εφαρμόζει ήδη αυτή τη στρατηγική: φορτίζει τα δικά της ηλεκτρικά φορτηγά τη νύχτα, αλλά διαθέτει δύο θέσεις φόρτισης (με φορτιστή 400 kW) και σε άλλα ηλεκτρικά φορτηγά κατά τη διάρκεια της ημέρας μέσω Shell Recharge, ώστε να αξιοποιεί εμπορικά τη χωρητικότητα που διαφορετικά θα έμενε ανενεργή. Η Remitrans διατηρεί επίσης αποκλειστική πρόσβαση σε έναν φορτιστή 180 kW για δική της χρήση.
Αγορά και πώληση ηλεκτρικής ενέργειας
Οι ιδιοκτήτες αποθηκών που διαθέτουν τους φορτιστές τους σε τρίτους μπορούν να επιλέξουν πώς θα προμηθεύονται ενέργεια για τον χώρο. Μία επιλογή είναι να χρησιμοποιούν το δικό τους συμβόλαιο ηλεκτρικής ενέργειας και να μεταπωλούν το ρεύμα σε άλλους στόλους. Εναλλακτικά, η Shell μπορεί να προμηθεύει όλη την ενέργεια.
Οι κοινόχρηστες αποθήκες απαιτούν προσεκτικό σχεδιασμό, ώστε τα τρίτα φορτηγά να έχουν πρόσβαση στους φορτιστές χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η ασφάλεια του χώρου. Ο εξοπλισμός είναι επίσης ζωτικής σημασίας.
«Υποστηρίζουμε η υποδομή φόρτισης να διαθέτει πολλαπλές εξόδους [πρίζες], που επιτρέπουν ένα κλασικό σενάριο Semi Public, όπου, για παράδειγμα, ένας στόλος μπορεί να θέλει 10 φορτιστές χαμηλότερης ισχύος 80–120 kW για χρήση όλη τη νύχτα, με την επιλογή να μετατρέψει το ίδιο power bank την ημέρα σε δύο εξόδους 560 kW για ταχυφόρτιση», δήλωσε ο Μούμερτ.
Εξάλειψη του χρόνου εκτός λειτουργίας
Για τους στόλους φορτηγών, ο στόχος είναι πάντα να αποφεύγεται ο χρόνος εκτός λειτουργίας λόγω φόρτισης – να υπάρχει δηλαδή φορτιστής εκεί όπου το φορτηγό σταθμεύει, χωρίς να χρειάζεται εκτροπή ή διακοπή της διαδρομής για αναζήτηση σημείου φόρτισης.
«Στόχος μας είναι πάντα να αποφεύγουμε τον χρόνο εκτός λειτουργίας, αλλά γνωρίζουμε από μελέτες ότι τα φορτηγά μένουν ακινητοποιημένα για περισσότερο από το μισό της ζωής τους – ακόμη και τα φορτηγά μεγάλων αποστάσεων», τόνισε ο Μούμερτ.
Ο χρόνος ανάπαυσης των οδηγών, η φόρτωση και εκφόρτωση, καθώς και οι έλεγχοι καθήκοντος σε λιμάνια, αποτελούν ευκαιρίες για φόρτιση ή συμπλήρωση της μπαταρίας, με τη διάρκεια της ακινησίας να υπαγορεύει και την ταχύτητα φόρτισης.
Η γερμανική αλυσίδα σούπερ μάρκετ Aldi, για παράδειγμα, φορτίζει πλέον τα φορτηγά της κατά τη διάρκεια της φόρτωσης και εκφόρτωσης, χρησιμοποιώντας καινοτόμα ανασυρόμενα chargelifts (στη φωτογραφία επάνω), σχεδιασμένα από την SBRS, που κατεβάζουν τα καλώδια φόρτισης από βραχίονες για να αποφεύγονται εμπόδια στους χώρους στάθμευσης.
Διεθνής επέκταση
Η Shell επικεντρώνεται αρχικά στη Γερμανία, την Ολλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς και σε γειτονικές χώρες, όπου το ρυθμιστικό περιβάλλον, η διάθεση για επενδύσεις και η διάρθρωση της βιομηχανίας μεταφορών είναι πιθανότερο να οδηγήσουν σε έγκαιρη υιοθέτηση ηλεκτρικών φορτηγών. Ακόμη και σε αυτές τις αγορές, οι αριθμοί παραμένουν μικροί – η Γερμανία κατέγραψε 509 βαρέα επαγγελματικά οχήματα (άνω των 16 τόνων) στο πρώτο εξάμηνο του έτους, η Ολλανδία 309 και το Ηνωμένο Βασίλειο 119, με τα ηλεκτροκίνητα φορτηγά να αντιστοιχούν σε λιγότερο από 1,6% των πωλήσεων βαρέων φορτηγών σε όλη την Ευρώπη.
Ωστόσο, η κλιματική κρίση δεν εξαφανίζεται και ελάχιστοι αμφιβάλλουν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη-μέλη της θα εγκαταλείψουν τους στόχους απανθρακοποίησης. Κατά συνέπεια, η μόνη οικονομικά βιώσιμη λύση είναι εκείνη που μεγιστοποιεί την αξιοποίηση των φορτιστών υψηλής ισχύος, ώστε να παράγονται τα έσοδα που απαιτούνται για να δικαιολογηθεί η επένδυση.
