Τα ελαφρά επαγγελματικά οχήματα (LCVs) είναι ζωτικής σημασίας για την ευρωπαϊκή οικονομία, καθώς υποστηρίζουν τα δίκτυα «τελευταίου μιλίου», τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) και κρίσιμες δημόσιες υπηρεσίες.
Παρά τη σημασία τους, ο εξηλεκτρισμός των βαν παρουσιάζει σημαντική καθυστέρηση σε σχέση με τη συνολική πρόοδο, όπως διαπιστώνει η Ένωση Ευρωπαίων Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA).
Συγκεκριμένα, καταγράφεται ότι αν και τα βαν με ηλεκτρικές μπαταρίες (BEVs) έφτασαν μερίδιο αγοράς 9,5% στο πρώτο εξάμηνο του 2025, το ποσοστό αυτό παραμένει πολύ χαμηλότερο από το 15–20% που απαιτείται για την επίτευξη του στόχου μείωσης των εκπομπών CO₂ για το 2025, και ακόμη πιο μακριά από τη μείωση κατά 50% που προβλέπεται έως το 2030. Οι ιδιαίτερες επιχειρησιακές απαιτήσεις των βαν – όπως η 24ωρη διαθεσιμότητα, οι περιορισμοί ωφέλιμου φορτίου και η ποικιλία διαμορφώσεων – καθιστούν τη μετάβασή τους σε τεχνολογίες μηδενικών εκπομπών ιδιαίτερα δύσκολη.
Κύρια εμπόδια αποτελούν η ανεπαρκής υποδομή φόρτισης, το υψηλό συνολικό κόστος ιδιοκτησίας (TCO) και οι κανονιστικές ασυνέπειες. Ο περιορισμένος νυχτερινός εφοδιασμός με ρεύμα, οι υψηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας και η εξάρτηση από ακριβή ταχεία φόρτιση υπονομεύουν την οικονομική βιωσιμότητα της λειτουργίας τους. Επιπλέον, το αυξημένο βάρος των μπαταριών συχνά κατατάσσει τα οχήματα σε ανώτερες ρυθμιστικές κατηγορίες, επιβάλλοντας απαιτήσεις τύπου φορτηγών που αποτρέπουν την υιοθέτηση. Τα φορολογικά κίνητρα για τα βαν παραμένουν επίσης σημαντικά χαμηλότερα από εκείνα για τα επιβατικά αυτοκίνητα, επιβραδύνοντας περαιτέρω την πρόοδο.
Για την επιτάχυνση της μετάβασης απαιτείται ένα στοχευμένο ρυθμιστικό και πολιτικό πλαίσιο. Χωρίς άμεση δράση, η σημερινή πορεία εγκυμονεί τον κίνδυνο μη συμμόρφωσης με τους ευρωπαϊκούς κλιματικούς στόχους και υπονόμευσης της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων. Μια ισορροπημένη προσέγγιση που θα συνδυάζει τον εξηλεκτρισμό, τα ανανεώσιμα καύσιμα και τη ρυθμιστική ευελιξία είναι απαραίτητη, ώστε η μετάβαση του τομέα των LCV να είναι βιώσιμη και οικονομικά αποδοτική.
