Τα εξελιγμένα προγράμματα συντήρησης για στόλους ελαφρών επαγγελματικών οχημάτων (LCVs) έχουν αποκτήσει πολύ μεγαλύτερη σημασία, καθώς οι επιχειρήσεις κρατούν τα οχήματά τους για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Ο συνδυασμός της έντονης αύξησης του κόστους αγοράς νέων LCVs, της ευρείας οικονομικής αβεβαιότητας και της πίεσης για ηλεκτροκίνηση των φορτηγών έχει οδηγήσει σε επιμήκυνση της διάρκειας κατοχής των οχημάτων.
Στην ΕΕ, οι πωλήσεις νέων βαν μειώθηκαν κατά 12,2% το πρώτο τρίμηνο του έτους, ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο, η Ένωση Μίσθωσης και Ενοικίασης Οχημάτων (BVRLA) ανέφερε μείωση του αριθμού των μισθωμένων βαν κατά το δεύτερο, τρίτο και τέταρτο τρίμηνο του 2024.
Παρατεταμένοι κύκλοι αντικατάστασης
Καθώς οι στόλοι επεκτείνουν τους κύκλους αντικατάστασης από 3–5 χρόνια σε 6–8 χρόνια, ο ειδικός σε στόλους FleetCheck θέτει το ερώτημα αν ο κλάδος οδεύει προς μια “κουβανικού τύπου” προσέγγιση — επινοώντας ευρηματικούς τρόπους για να διατηρήσει όλο και παλαιότερα οχήματα στον δρόμο, αντί να τα αντικαθιστά.
Ο Barrie Wilson, σύμβουλος στόλου στη FleetCheck, σημείωσε:
«Ένα από τα βασικά φαινόμενα που παρατηρήσαμε μετά την πανδημία ήταν η επιμήκυνση των κύκλων αντικατάστασης στους στόλους. Οι κύκλοι αυτοί είναι πλέον κατά κανόνα δύο χρόνια μεγαλύτεροι για τα πετρελαιοκίνητα βαν σε σχέση με την προ-πανδημίας εποχή, και υπάρχει πλέον η πιθανότητα να επεκταθούν κι άλλο. Αυτό δημιουργεί μια σειρά ζητημάτων για τους διαχειριστές, με σημαντικότερα την ασφάλεια και το λειτουργικό κόστος. Εξίσου κρίσιμο, όμως, είναι να ελαχιστοποιηθεί το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των παλαιών αυτών οχημάτων και να διατηρούνται σε καλή κατάσταση, ώστε να προστατεύεται η εταιρική εικόνα.»
Καίρια πεδία παρέμβασης
Σε νέα της μελέτη, η FleetCheck επισημαίνει τους τομείς στους οποίους οι στόλοι πρέπει να εστιάσουν για να μεγιστοποιήσουν τον χρόνο λειτουργίας των παλαιότερων βαν:
- τακτική συντήρηση,
- διαχείριση βλαβών,
- συλλογή δεδομένων, και
- διαχείριση προϋπολογισμού.
«Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η λειτουργία βαν ηλικίας οκτώ ετών ή και μεγαλύτερης δημιουργεί σοβαρές προκλήσεις για τους στόλους», δήλωσε ο Wilson. «Η άποψή μας είναι ότι είναι εφικτό για τους διαχειριστές, αλλά θα απαιτήσει υψηλό βαθμό προσπάθειας.»
Συντήρηση ρουτίνας και ανταλλακτικά
Το πρώτο βήμα είναι η διασφάλιση σωστής και τακτικής συντήρησης, με τα παλαιότερα οχήματα να απαιτούν πολύ περισσότερα από μια απλή αλλαγή λαδιών ή τακάκια. Για παράδειγμα, οι ιμάντες χρονισμού χρειάζονται αντικατάσταση γύρω στο πέμπτο έτος, ενώ ο εντοπισμός και η εξασφάλιση ανταλλακτικών για παλαιότερα LCVs απαιτεί περισσότερο προγραμματισμό ώστε να περιοριστεί ο χρόνος εκτός κυκλοφορίας. Κάποιες επιχειρήσεις επιλέγουν ακόμη και να διατηρήσουν τα παλαιότερα οχήματα ως «δότες ανταλλακτικών», αντί να τα πουλήσουν.
Προληπτικοί έλεγχοι πριν την οδήγηση
Η θέσπιση αυστηρής πολιτικής καθημερινού ελέγχου πριν την οδήγηση θα είναι κρίσιμη για τον εντοπισμό πιθανών βλαβών, όπως φθαρμένα ελαστικά, διαρροές λαδιού ή ραγισμένα παρμπρίζ. Οι εργοδότες θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι οδηγοί γνωρίζουν πώς να διενεργούν αυτούς τους ελέγχους και να αναφέρουν προβλήματα, ενώ θα χρειαστούν και αντίστοιχα συστήματα για την άμεση αποκατάσταση των βλαβών.
Επίσης, είναι ουσιώδους σημασίας η ύπαρξη λογισμικού στόλου που να καταγράφει τα προβλήματα και να εντοπίζει τάσεις στη φθορά των οχημάτων, ώστε να μπορεί να γίνεται προληπτική συντήρηση. Αυτά τα δεδομένα βοηθούν τους διαχειριστές στόλων να αποφασίσουν αν συμφέρει οικονομικά η επισκευή ενός οχήματος και ποια οχήματα πρέπει να αντικατασταθούν κατά προτεραιότητα.
Προγνωστική συντήρηση
Για στόλους με διασυνδεδεμένα οχήματα, τα δεδομένα τηλεματικής μπορούν επίσης να παίξουν κρίσιμο ρόλο στην ελαχιστοποίηση του χρόνου εκτός λειτουργίας, μέσω πρόγνωσης αναγκών επισκευής σε πραγματικό χρόνο. Προηγμένα συστήματα μπορούν να εντοπίσουν αλλαγές στη θερμοκρασία του κινητήρα ή στις δονήσεις που υποδηλώνουν επικείμενη βλάβη, δίνοντας στους διαχειριστές στόλου τη δυνατότητα να επιδιορθώσουν τα προβλήματα πριν εξελιχθούν σε σοβαρά.
Η ειδική στην τηλεματική Geotab αναφέρει ότι αυτή η δυνατότητα επιτρέπει στους στόλους:
- να προβλέπουν με ακρίβεια πότε θα παρουσιαστούν αστοχίες εξοπλισμού,
- να ιεραρχούν τις εργασίες συντήρησης βάσει επείγοντος,
- να παρατείνουν τη διάρκεια ζωής των οχημάτων αποφεύγοντας σοβαρές μηχανικές βλάβες, και
- να βελτιώνουν την ασφάλεια, αποτρέποντας βλάβες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ατυχήματα.
